تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,506,592 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,770,536 |
واکاوی تشکیلات قضایی حکومت قراختاییان کرمان | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 6، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 19، شهریور 1398، صفحه 93-111 اصل مقاله (636.73 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2019.264357.473026 | ||
نویسندگان | ||
جمشید روستا* 1؛ سحر پورمهدیزاده2 | ||
1استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان | ||
2دانشآموختة کارشناسیارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه شهید باهنر کرمان | ||
چکیده | ||
تشکیلات قضایی همواره یکی از وجوه مهم نظام اداری حکومتها بهشمارمیرود و تمامی حکام، به دیوان قضا و قضاتی نیازمندند که بتوانند در زدودن عوامل فساد به آنها یاری رسانده، عدل و داد را اقامه کنند. حکومت قراختاییان کرمان نیز از این مهمّ مستثنی نبوده و ازهمینرو، هدف پژوهش حاضر آن است تا ضمن بررسی اهمیّت و جایگاه منصب قضاوت و کارکردهای قضات نزد قراختاییان کرمان، نحوۀ کار دیوان قضا در دوران حکومت مذکور را واکاوی کند و در پایان نیز مشهورترین قضات کرمان را که همزمان با حکومت قراختاییان به قضاوت مشغول بودهاند، معرفی کند. در همین راستا پرسش اصلی نوشتار حاضر عبارت است از اینکه تشکیلات قضایی کرمانِ عصرِ قراختاییان چگونه بوده و مهمترین قضات عصر قراختایی چه کسانی بودهاند؟ نوشتار حاضر براساس ماهیت، از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی و تکنیک گردآوری اطلاعات آن نیز کتابخانهای است. یافتههای پژوهش دلالت بر آن دارد که قضات عهد قراختاییِ کرمان علاوه بر وظیفۀ دادرسی، فعالیتهای مهمّ و متفاوت دیگری نیز داشتهاند. دیگر آنکه همزمان با عهد قراختایی در کرمان، دیوان یارغو و دیوان مظالم وجود داشته و در حکم نهایی علاوه بر نظر قضات، رأی حاکم قراختایی و حتی در مواردی دستور ایلخانان مغولِ همزمان با قراختاییان، اثرگذار بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تشکیلات قضایی؛ دیوان قضا؛ قضات؛ قراختاییان؛ کرمان | ||
مراجع | ||
آیتی، عبدالمحمد، تحریر تاریخ وصاف، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران، 1372. ابنخلدون، عبدالرحمن، مقدمه، ترجمة پروین گنابادی، جلد1، چاپ چهارم، تهران، علمی و فرهنگی، 1362. اشپولر، برتولد، تاریخ مغول در ایران ، ترجمة محمود میرآفتاب، چاپ پنجم، تهران، علمی و فرهنگی، 1374. اقبال آشتیانی، عباس، تاریخ مغول، تهران، امیرکبیر، 1379. انصافپور، غلامرضا، ساخت دولت در ایران از اسلام تا یورش مغول، جلد2، تهران، امیرکبیر، 2536. بارتولد، واسیلی ولادیمیرویج، ترکستان نامه در عهد مغول، ترجمة کریم کشاورز، جلد1، تهران، آگاه، 1366. بیانی، شیرین، مغولان و حکومت ایلخانی در ایران، تهران، سمت، 1388. تاریخ شاهی قراختاییان کرمان، تصحیح باستانی پاریزی، تهران، علم، 1390. ترکمنیآذر، پروین، «نقش هوشمندی و تدبیر سیاسی حکومتگران در ایجاد امنیت و توسعۀ جامعه (مطالعه موردی حکومت ترکان خاتون قراختایی در کرمان)»، جستارهای تاریخی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، دورة اوّل، ش 1، 1-20، 1389. حافظ ابرو، شهابالدین عبدالله خوافی، جغرافیای حافظ ابرو مشتمل بر جغرافیای کرمان و هرموز، تصحیح صادق سجادی، جلد 3 ، تهران، دفتر میراث مکتوب، 1378. حجتی کرمانی، علی، سیر قضاوت در ادوار مختلف تاریخ، تهران، مشعل دانشجو، 1369. خوافی، احمدبن محمد، مجمل فصیحی، به تصحیح محمود فرخ، جلد1، بیجا، باستان، 1340. خواندمیر، غیاثالدین، حبیب السیر، تصحیح دبیر سیاقی، جلد 3 ، چاپ دوم، تهران، خیام، 1353. خیراندیش، عبدالرسول، «اوقاف قراختاییان کرمان (نمونهای از اقدامات وقفی فرمانروایان زن در تاریخ ایران»، وقف میراث جاویدان، ش 29، 25-32، 1379. دهخدا، علیاکبر، لغت نامه، زیرنظر محمد معین و سیدجعفر شهیدی، چاپ دوم، تهران، دانشگاه تهران، 1377. رحمتی، محمدرضا و فاطمه نجفی، «بررسی دیوان سالاری ایلخانان با تکیه بر تشکیلات قضایی»، تاریخنامه خوارزمی، سال سوم، ش 9، 72-91، 1394. رضوی، سید ابوالفضل، شهر، سیاست و اقتصاد در عهد ایلخانان، تهران، امیرکبیر، 1390. روستا، جمشید، «ایلچیان قراختایی در دربار خوارزمشاهیان؛ زمینههای تأسیس سلسلة قراختاییان کرمان»، تاریخ ایران، ش 5/70، 73-102، 1391. شبانکارهای، محمد بن علی، مجمع الانساب، تصحیح میرهاشم محدث، تهران، امیرکبیر، 1363. شیرازی، عیسی بن جنید، تذکرۀ هزار مزار، تصحیح نورانی وصال، شیراز، کتابخانۀ احمدی، 1364. ضیائی، عباس، «قراختاییان کرمان»، مطالعات ایرانی، ش8، 107- 138، 1384. گابریل، آلفونس، مارکوپولو در ایران، ترجمة پرویز رجبی، تهران، اساطیر، 1381. لمبتون، آن، تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران، ترجمة یعقوب آژند، تهران، نشر نی، 1372. لین، جورج، ایران در اوایل عهد ایلخانان (رنسانس ایرانی)، ترجمة سیدابوالفضل رضوی، تهران، امیرکبیر، 1389. محمدی گیلانی، محمد، قضا و قضاوت در اسلام، با مقدمة حسین انصاریان، تهران، عرفان، بیتا. مستوفی قزوینی، حمدالله، نزهتالقلوب، به اهتمام گای لسترنج، جلد3، تهران، امیرکبیر، 1362 . منشی کرمانی، ناصرالدین،سمطالعلی للحضره العلیا، تصحیح عباس اقبال، تهران، اساطیر، 1362. ـــــــــــــ،سمط العلی للحضره العلیا، تصحیح و پژوهش مریم میرشمسی، تهران، دکتر محمود افشار با همکاری سخن، 1394. نوری، جعفر، علیاکبر کجباف و فریدون الهیاری، «محکمۀ یارغو؛ پژوهشی در باب محکمۀ قضایی ایلخانان مغول»، تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا، سال بیستوچهارم، دورة جدید، ش 24، 139-157، 1393. وزیری، احمدعلیخان، تاریخ کرمان، تصحیح باستانی پاریزی، جلد1، چاپ چهارم، تهران، علمی، 1375. وصافالحضره شیرازی، شهابالدین عبدالله، تاریخ وصّاف تجزیة الامصار و تزجیة الاعصار، به اهتمام محمد مهدوی اصفهانی، بمبئی، بینا، 1338. همت کرمانی، محمود، تاریخ مفصل کرمان، کرمان، گلی، 1378. همدانی، رشیدالدین فضلالله، جامع التواریخ، تصحیح محمد روشن و مصطفی موسوی، جلد 2، تهران، البرز، 1373. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 487 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 486 |