پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,572 |
| تعداد مقالات | 71,031 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,501,109 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,387 |
تعیین منشأ شوری آب زیرزمینی با استفاده از ویژگی‌های هیدروشیمایی و روش تحلیل عاملی | ||
| نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
| مقاله 20، دوره 72، شماره 1، خرداد 1398، صفحه 291-310 اصل مقاله (1.98 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2019.270737.1323 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین نوروزی قوشبلاغ* 1؛ اصغر اصغری مقدم2 | ||
| 1دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2استاد هیدروژئولوژی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| چکیده | ||
| منطقه ملکان یکی مناطق بسیار فعال کشاورزی شمال غرب کشور است که نیاز آبی آن از منابع آب زیرزمینی تأمین می‌شود. متأسفانه وجود حدود شش هزار چاه بهره‌برداری در دشت و برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی باعث افت شدید سطح آب و به‌تبع آن افزایش شوری آبخوان دشت ملکان گردیده است. به همین منظور با پراکندگی مناسب، 27 نمونه از منابع آب منطقه ملکان، جمع‌آوری گردیده و مورد آنالیز هیدروشیمایی قرار گرفت. نتایج آنالیز نمونه‌های برداشت شده با نمونه آب دریاچه از نظر هیدروشیمی عناصر اصلی، مقایسه گردید. سپس از مطالعات ژئوفیزیکی، دیاگرام‌های ژئوشیمیایی، نسبت‌های مختلف یونی و تحلیل عاملی برای بررسی منشأ شوری استفاده شد. نتایج نشان داد که منشأ شوری فزاینده در آبخوان‌های دشت‌های اطراف دریاچه، این است که در انتهای دشت‌ها شیب بسیار کم و رسوبات فوق‌العاده دانه‌ریز می‌باشد، در نتیجه وقتی جریان‌های زیرزمینی با چنین رسوباتی برخورد می‌کنند، حرکت آن‌ها کند شده و آب در اثر نیروی کاپیلاری بالا آمده و سطح آب زیرزمینی نزدیک به سطح زمین می‌گردد، در نهایت عمق کم آب زیرزمینی باعث تبخیر شدید و افزایش شوری آب زیرزمینی می‌شود. علاوه بر این پخش جریان‌های سطحی در قسمت‌های انتهایی دشت باعث تبخیر و به وجود آمدن نمک‌زارهایی می‌شود که در اثر بهره‌برداری زیاد، جریان تدریجی آب‌ها به طرف بالادست حوضه برقرار شده و باعث شوری آبخوان‌ها می‌شود. همچنین وجود لجن‌های شور باقیمانده از دریاچه قدیم در زیر آبرفت‌ها و سازندهای دارای نمک باعث می‌شود که بر اثر برداشت زیاد از آبخوان‌ها و پایین رفتن سطح آب زیرزمینی، بالا آمدن آب شور در قسمت‌های زیرین لایه‌های رسی اتفاق افتاده و آب شور به چاه برسد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دشت ملکان؛ دریاچه ارومیه؛ نفوذ آب شور؛ هیدروشیمی؛ تبخیر | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,020 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 485 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب