تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,329 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,117 |
تحلیل و بررسی نقش ادیبان کرد در تحولات ادب عربی دوره عباسی | ||
ادب عربی | ||
مقاله 15، دوره 10، شماره 2، دی 1397، صفحه 249-269 اصل مقاله (974.01 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.112698.611187 | ||
نویسندگان | ||
شعله ظهیری* 1؛ عنایتاله فاتحی نژاد2 | ||
1دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | ||
2دانشیار گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | ||
چکیده | ||
بررسی نقش کردها در تحولات مختلف ادب عربی در حوزة ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه میگنجد؛ زیرا ادیبان قومی در ادبیات ملتی دیگر تأثیرگذار بودهاند. در دورة عباسی، زبان و ادب عربی با همت اندیشمندان ملیتهای مختلف مسلمان بیش از هر دورة دیگری شکوفا شد که در این میان سهم کردها برجسته است. هرچند اندیشمندان کرد در حوزههای مختلف زبان و ادبیات عرب، خدمات ارزندهای به زبان قرآن نمودند، اما نقش و تأثیر آنها، در تحولات علوم ادبی و زیر شاخههای آن مانند صرف و نحو، بلاغت و نقد، و نیز علوم مرتبط به لغتشناسی و نگارش فنی، بارزتر است. لذا این نوشتار بر آن است تا ضمن تبیین جایگاه حقیقی کردها، نقش تأثیرگذار آنها را در تحولات حوزههای مختلف علوم ادبی مشخص نماید و یافتههای آن حاکی از این است که در دوران عباسی، با حضور مؤثر ادبای کردتباری چون ابنقتیبه دینوری و ابنجنی موصلی، تصویری متمایز از صرف و نحو عربی ارائه گردید. از دیگر سوی آثاری چون الشعر و الشعراء ابنقتیبه، الموازنةآمدی والمثل السائر ابناثیر در نقد ادبی و شاهکارهای ابوعلی قالی در لغتشناسی و نیز آثار بر جای مانده از صائبی حرانی و خطیب حصکفی در نثر فنی و مصنوع، تحولی عظیم در زبان و ادب عربی ایجاد نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
دورة عباسیان؛ علوم عربی و ادبی؛ کردستان؛ ادیبان کرد؛ ادبیات تطبیقی | ||
مراجع | ||
آذرنوش، آذرتاش،«ابن قتیبه»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج4، صص449-447، 1367. ابن أثیر، ضیاءالدین، المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر، احمدحوفی و بدوی طبانة، مصر، دارالنهضة، ج1، د.ت. ابن جنی، ابوالفتح، الخصائص، محمد علی النجار، مصر، دارالکتب العلمیة المصریة، ج1، د.ت. ابن حوقل، صورة الأرض، بیروت، دار مکتبة الحیاة. 1992. ابن خلدون، مقدمة ابن خلدون، ترجمة محمد پروین گنابادی، ج1، 1390. ابنخلکان، شمسالدین، وفیات الأعیان و أنباء ابناء الزمان، احسان عباس، بیروت، دار صادر، 1968. ابن ندیم، أبویعقوب، الفهرست، رضا تجدد، د.ت. امیری، اقبال، تاریخ دینور، کرمانشاه، طاق بستان، چاپ اول، 1390. بلاذری، فتوح البلدان، دارالمکتبة الهلال، 1425. بهرامینیا، امید، تاریخ کردان منطقة جزیره، تهران، نشر احسان، چاپ اول، 1386. پاشا، عمر موسی، الأدب فی بلاد الشام، دمشق، المکتبة العباسیة، الطبعة الثانیة، 1972. ثعالبی، عبدالملک، یتیمة الدهر فی محاسن اهل العصر، محمد قمیحة، بیروت، دارالکتب العلمیة، ج2، 1983. حموی، یاقوت، معجم الأدباء، احسان عباس، بیروت، دار الغَرب الاسلامی، الطبعة الاولی، 1993. ــــــــــــــ ، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، 1955. دقاق، عمر، «أبوعلی القالی و کتابه الأمالی»، المجمع اللغة العربیة بدمشق، الطبعة الرابعة، ج3، 1389. دیانت، ابوحسن، «اخلاط»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص200-197، 1367. رسولنژاد، عبدالله و حسن سرباز، «نقش کردها در پیشرفت زبان و ادب عربی در دورة عثمانیها»، طرح پژوهشیدانشگاه کردستان، 1388. زِرِکلی، خیرالدین، الأعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، الطبعة الخامسة العشر، 2002. صابری، علی، النقد الادبی فی الادب العربی، تهران، سمت، الطبعة الثانیة، 1385. صفیزاده، صدیق، دایرة المعارف کردی (فرهنگ اعلام)، تهران، انتشارات پلیکان، چاپ اول، 1380. طاهرینیا، علیباقر و همکاران، «الدور الحضاری لأبی علی القالی فیالأدب الأندلسی»، إضاءات نقدیة، العدد السادس، صص 128-115، 1391. فاتحینژاد، عنایتاله، «الأمالی»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص136-132، 1367. فاخوری، حنا، الجامع فی تاریخ الأدب العربی، بیروت، دارالجیل، د.ت. عبدالجلیل، ج.م، تاریخ ادبیات عرب، ترجمة آذرتاش آذرنوش، تهران، امیر کبیر، چاپ چهارم، 1381. غنیمی هلال، محمد، الأدب المقارن، قاهرة، نهضة مصر، الطبعة الثالثة، 2004. لسانی فشارکی، محمدعلی، «ابن اثیر»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص709- 705، 1367. مجتبی، مهدی، «اهمیت ابن قتیبه و آراء او در نقد و ادب اسلامی»، پیک نور، ش7، صص70-61، 1383. مردوخ کردستانی، محمد، تاریخ کرد وکردستان، سنندج، غریقی، چاپ سوم، 1351. موصلی، صائغ، تاریخ الموصل، مصر، الجزء الأول، 1923. وکیلی، ابومحمد، «ابن جنی»، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صص 259-252، 1367. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 695 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 453 |