تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,113,591 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,358 |
بررسی مفهوم فناپذیری دنیا در شعر حضرت علی(ع) (براساس الگوی بدنمندی شناخت در نظریه ی معناشناسی شناختی) | ||
ادب عربی | ||
مقاله 13، دوره 10، شماره 2، دی 1397، صفحه 207-225 اصل مقاله (929.02 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.229150.611672 | ||
نویسندگان | ||
جواد گرجامی* ؛ عادل آزاددل | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
معناشناسی شناختی به رابطة میان تجربه، شناخت تجسّمیافته و معنا پرداخته و کارکرد تجربههای دریافتی انسان از جهان خارج و محیط اطراف را در فرآیند معناسازی مورد بررسی قرار میدهد. یکی از مبانی مهم در معناشناسی شناختی، الگوی بدنمندی شناخت است که به موجب آن، تجربههای دریافتی بدن انسان به شکلگیری مفاهیمی شناختی در ذهن و جسمیّتیافتگیِ معانیِ شکل گرفته در آن منجر میشود. یکی از مفاهیم پربسامد در شعر حضرت علی(ع)، مفهوم فنای دنیوی است؛ بدین معنا که دنیا محل قرار نیست، بلکه محل گذر است. بر این اساس، امیرمؤمنان با کاربست طرحوارههای تصویری ـ حرکتی و الگوهای دوگانة آن (خطی – چرخشی) رابطة متناظری میان مفهوم انتزاعی فنای دنیوی و طرحوارههای یادشده برقرار کرده است. این مهم با طرح انگارههای متعدد در قالب گزارههایی تشبیهی، استعاری و کنایی در بافت معنایی شعر ایشان، نمود یافته است. این پژوهش سعی دارد تا با کاربست الگوی بدنمندی شناخت، نقش طرحوارههای حرکتیِ بهکار رفته در شعر آن حضرت را در انتقال مفهوم فنای دنیوی بررسی نماید. حاصل این پژوهش این است که کاربست طرحوارههای تصویری ـــــــــــ حرکتی در شعر امیرالمؤمنین از یکسو به جسمیّتیافتگی و عینیّتبخشی مفهوم انتزاعی فناپذیری انجامیده و از سوی دیگر به تثبیت آن در ذهن مخاطب کمک کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
معناشناسی شناختی؛ الگوی بدنمندی شناخت؛ طرحوارههای تصویری ـ حرکتی؛ مفهوم فنای دنیوی؛ شعر حضرت علی(ع) | ||
مراجع | ||
ابی طالب(ع)، علی، دیوان حضرت علی(ع)، تصحیح و تنقیح بر اساس روایت سالم شمسالدین، ترجمة راهب عارفی مینا آباد، تهران، عارفین، 1391. الوندی، مهشید و طاهری، جواد، «رویکردی به مبحث معنای معنا»، فروغ وحدت، سال هفتم، ش27 صص28- 21، 1391. باقری خلیلی، علیاکبر و محرابی کالی، منیره، «طرحوارة چرخشی درغزلیات سعدی و حافظ شیرازی»، نقد ادبی، ش23، صص 148-125، 1392. بدرهای، فریدون، «مقدمه ای برمعناشناسی»، ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، سال پانزدهم، ش 1 ، صص 69 – 47، 1377. جرداق، جورج، امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، ج 1، ترجمة سیدهادی خسرو شاهی، چاپ دهم، تهران، چاپخانه سوره، 1379. خداپرست، علیاکبر، «معناشناسی»، کیهان فرهنگی، ش 41، صص 15 – 12، 1366. خسروی، سمیرا و همکاران، «بررسی طرحوارههای تصوری در معناشناسی شناختی واژگان قرآن»، پژوهش های ادبی – قرآنی، سال دوم، ش 4، صص 112 – 94، 1393. راسخ مهند، محمد، درآمدی بر زبانشناسی شناختی : نظریه ها و مفاهیم، تهران، سمت، 1390. روشن بلقیس و اردبیلی، لیلا، مقدمهای برمعناشناسی شناختی، تهران، علم، 1392. سجادی، ابوالفضل و محبّی، سحر، «معناشناسی تاریخی و توصیفی واژة سبیل در قرآن کریم»، تفسیر علوم قرآن و حدیث، سال چهارم، ش 15 ، صص 102 – 83، 1391. سجودی، فرزان و قنبری، زهرا، «بررسی معناشناختی استعاره زمان در داستان های کودک به زبان فارسی»، نقد ادبی، سال پنجم، ش 19، صص 156 – 135، 1391. صفوی، کوروش، درآمدی بر معنی شناسی، چاپ چهارم، تهران، سوره مهر، 1390. ________ ، «بحثی درباره طرح های تصویری از دیدگاه معنیشناسی شناختی»، نامة فرهنگستان، ش 21 ، صص 85 – 65، 1382. قائمینیا، علیرضا، معناشناسی شناختی قرآن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، 1390. گیررتس، دیرک، نظریههای معنی شناسی واژگانی، ترجمة کوروش صفوی، تهران، علمی، 1393. مصلاییپور، عباس و محمدی، مروّت، «معناشناسی زهد در نهجالبلاغه بر اساس روش معناشناختی ایزوتسو»، مطالعات قرآن و حدیث، ش 8، صص127 – 97، 1390. نورمحمدی و همکاران، «تحلیل مفهومی استعارههای نهجالبلاغه با زبانشناسی شناختی، انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، ش 22، صص 192– 155، 1391. Evans, Vyvyn & Melain Green, Cognitive Linguistics : An Introduction Mahwah nj: Lawrence Erbium Associates.(In Canada And Usa) Edinburgh Edinburgh University Press, 2006.
Johnson, Mark, The Body In The Mind: The Bodily Basis Of Meaning, Imagination And Reason, Chicago: Chicago University Press, 1987.
Lee, David, Cognitive Linguistics, New YorK, Oxford University press, 2001.
Lujan, E.R, »Semantic Shang In Continum Companion to Hisyorical Linguistics«, PP 286 – 310, 2010.
Talmy, L, Toward A Cognitive Semantics (2Vols), Cambridge, MA : Mit, 2000.
سایت فتحاللهی، منصور، (1391)، (زبانشناسی زایشی)،WWW.Linguist 1969.Blogfa.Com | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 645 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 524 |