پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,759 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,136,635 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,900,048 |
واکاوی معنای واژه‌ی «غلو» منتسب به شاعران شیعه در آثار شوقی ضیف | ||
| ادب عربی | ||
| مقاله 5، دوره 10، شماره 2، دی 1397، صفحه 41-59 اصل مقاله (776.56 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2018.121579.611247 | ||
| نویسندگان | ||
| کبری روشنفکر1؛ محمد امیری فر* 2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانش‌آموختة رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| با وجود اندیشة تابناک و منش خردگرا در گفتمان تشیع، شیعه عملاً در طول تاریخ مورد فرونگری از جانب مخالفان بوده است که گاه با انتساب عقاید انحرافی، درصدد خدشهدار کردن چهرة شیعه بودهاند. شوقی ضیف، پژوهشگر، مورخ ادبی و دانشمند معاصر مصری در آثار خود، بیشتر شاعران شیعه را غالی معرفی کرده است. در پژوهش حاضر سعی بر آن است تا با بررسی مفهوم غلو در کتابهای لغت و منابع رجالی و ملل و نحل و ارائة تعاریف گوناگون، مروری اجمالی بر معنای این واژه داشته باشیم و اساساً روشن شود که ضیف چه مفهومی از غلو را مدنظر قرار داده و چرا شاعران شیعه را غالی دانسته است؟ پژوهش حاضر با تکیه بر رویکرد درونمتنی سعی دارد مفهوم غلو در دیدگاه ضیف را از لابه‌لای آثار وی استخراج کند. جامعة آماری این پژوهش شامل سلسله کتابهای تاریخ الأدب العربی نوشتة شوقی ضیف و کتاب الفن و مذاهبه فی الشعر العربی می‌شود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد ضیف از میان معانی مختلف غلو، فقط آن جنبه از غلو را مدنظر قرار داده است که بار معنایی آن بر طرد و لعن خلفای اهل سنت دلالت دارد و این همان معنایی است که ابن عبد ربه و ابن خلدون نیز مطرح کردهاند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| غلو؛ شاعران شیعه؛ شوقی ضیف؛ تاریخ ادبیات عربی؛ شاعران غالی؛ شاعران غیرغالی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Analysis on the Meaning of the Term “Exaggeration” in Shawqi Dhaif’s Books | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Kobra Roshanfekr1؛ mohammad amirifar2 | ||
| 1Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, University of Tarbiat Modares | ||
| 2Graduated of Arabic Language and Literature, University of Tarbiat Modares | ||
| چکیده [English] | ||
| In spite of brilliant thoughts and ration-oriented manners in Shia discourse, during the history and in practice, Shia has always been looked down upon by its rivals; thus, at times by the establishment of superstitious and deviant ideologies seeking the distortion of Shia reputation and also by the manipulation of some deviant ideological groups such as exaggeraters (Ghulūt), despising Shia and its ideas. Shawqi Dhaif in his books has utilized the term “exaggeration” about most of the poets of Abbasian era, and calls them exaggerators. The present study, in reference to dictionaries and other resources, and by presenting various definitions, attempts to illuminate the meaning of the term “exaggeration” from Dhaif’s point of view; therefore basically clarifying what meaning he has been seeking by “exaggeration” as an analysis on most of the poets of the era. The present study by the account of text analysis approach and through a descriptive-analytic method has made an effort to extract the meaning of the term “exaggeration” among his writings and to put them under scrutiny and inspection. The statistical population of this research includes a series of books on the history of Arabs Literature and the book "al-fan wa Maḍᾱhibuhū fi al-shiʿr al-aʿrabi". Firstly, all Shiite poets have been identified, then biographies and comments about them have been carefully studied. This study included all the items that Shawqi Dhaif used the term exaggeration for a poet with a witness in the text of the article, and brought some examples of poems that he regards them as poems include exaggeration. The results of the study suggest that among different meanings of exaggeration, Dhaif has taken that respect of exaggeration into consideration in which the meaning is more concerned with hatred an overthrow towards Sunni Caliphs and this is the same meaning Ibn Abdi Rabah and Ibn Khaldun have already pointed out. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Exaggeration, Shia Poets, Shawqi Dhaif, History of Arabic Literature, Arabic Poems | ||
| مراجع | ||
|
منابع ابن خلدون، عبدالرحمن، مقدمه، ترجمة محمدپروین گنابادی، چاپ دوم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1345. ابن عبدربه، العقد الفرید، تحقیق علی شبری، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1999. ابن منظور، لسان العرب، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1405. الأمینی النجفی، عبدالحسین أحمد، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت-لبنان، 1994. بستانی، قاسم، «غلو و اهل غلو در فرهنگ شیعی»، شیعه‌شناسی، سال سوم، ش 12، صص 68-35، زمستان 1384. الثقفی، ابن هلال، الغارات، تحقیق و تعلیق عبدالزهراء الحسینیی الخطیب، دار الأضواء، بیروت- لبنان، 1987. ثقفی، ابن هلال، الغارات، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1371. دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه دهخدا، تهران، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، 1335. راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق محمد سید گیلانی، تهران، المکتبة المرتضویة، 1373. رضازاده عسگری، زهرا، «نقش غلات در تخریب چهره شیعه»، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، سال اول، ش1، صص 190-163، زمستان 1389. حسینی، شکوه‌السادات، «شوقی ضیف؛ نگاهی نو به میراث عربی»، انجمن زبان و ادبیات عربی، ش 5، صص 152 -137، بهار و تابستان 1385. السامرائی، یونس أحمد، شعراء عباسیون، منشورات عالم الکتب، بیروت، 1990. سامی الدبونی، سیدجعفر، «نگاهی به تاریخ الأدب العربی تألیف دکتر شوقی ضیف»، فصلنامه مقالات و بررسیها، صص 182-167، بهار 1374. سیدحمیری، اسماعیل بن محمد، دیوان سید الحمیری، محقق ضیاء حسین الأعلمی، منشورات مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، لبنان، د.ت. الشبل، علی بن عبدالعزیز، الغلو فی الدین: نشأته، موقف الإسلام منه؛ مسائله، دار الشبل - الریاض، 1417. شهرستانی، محمدبن عبدالکریم، توضیح الملل، ترجمه مصطفی خالقداد هاشمی، تصحیح رضا جلالی نائینی، اقبال، 1362. صنوبری، أحمد محمد بن الحسن الضبی، دیوان الصنوبری، تحقیق احسان عباس، دار صادر، بیروت، 1998. ضیف، شوقی، الفن و مذاهبه فی الشعر العربی، دارالمعارف، الطبعة الحادی عشر، 1960. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، تاریخ الأدب العربی2؛ العصر الإسلامی، دار المعارف، الطبعة السابعة، 1963. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، تاریخ الأدب العربی3؛ العصر العباسی الأول، دارالمعارف، الطبعة السادسة عشر، 2004. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، تاریخ الأدب العربی4؛ العصر العباسی الثانی، دارالمعارف، الطبعة الثانیة عشر، 1973. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، تاریخ الأدب العربی6؛ عصر الدول و الإمارات الشام، دارالمعارف،الطبعة الثانیة، 1990. الطاهری، ابن حزم، المفصل فی الملل و الأهواء و النحل، بیروت، دارالمعرفة، 1986. العلوی، محمدبن صالح، دیوان محمدبن صالح العلوی، تحقیق مهدی عبدالحسین النجم، مؤسسة المواهب للطباعة و النشر، بیروت، 1999. عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، چاپ سوم، تهران: موسسه چاپ و انتشارات امیرکبیر، 1360. فتیان الشاغوری، أبومحمد بن علی الأسدی، دیوان فتیان الشاغوری، تحقیق أحمد الجندی، مطبوعات مجمع اللغة العربیة بدمشق، د.ت. کثیّر عزة، دیوان کثیر عزة، جمعه و شرحه د. احسان عباس، دارالثقافة، بیروت، 1971. کشاجم، محمود بن الحسین، دیوان کشاجم، المحقق النبوی عبدالواحد شعلان، مکتبة الخانجی، 1997. مختاری، قاسم، «نقدی بر آراء مغرضانه برخی از ناقدان، پیرامون شخصیت ادبی سرایندگان متعهد شیعی و اشعار آنان»، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، صص 250 – 241، زمستان 77 و بهار 78. النمری، منصور، شعر منصور النمری، جمعه و حققه الطیب العشاش، دارالمعارف للطباعة، دمشق، 1981. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 599 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 455 |
||