تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,113,282 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,107 |
مولفه های پسااستعماری در رمان " الطریق الی الشمس شرق - غرب " نوشته ی عبدالکریم ناصیف | ||
ادب عربی | ||
مقاله 4، دوره 10، شماره 2، دی 1397، صفحه 21-40 اصل مقاله (879.71 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2018.201467.611425 | ||
نویسندگان | ||
جواد اصغری* 1؛ سیمین غلامی2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
یکی از رویکردهای ادبیات تطبیقی و مطالعات فرهنگی نقد پسااستعماری است که نتایج استعمار در متون ادبی را تحلیل و به کشف مولّفههای پسااستعماری در ادبیات می پردازد. این نقد یکی از موضوعاتی است که توجه ناقدان را در قرن بیستم به خود جلب کرده است. عبدالکریم ناصیف از نویسندگان معاصر توانمند سوری است که برای مخاطب ایرانی ناآشناست. وی با نگارش کتاب «راه خورشید» کوشیده است، موضوع مبارزه با استعمار را سر لوحة کار خویش قرار دهد. از آنجا که این نویسنده پیامدهای استعمار سوریه در زمان اشغال توسط فرانسویها را در این رمان به تصویر میکشد. بررسی کتاب وی حائز اهمیت میباشد. وی دیدگاههای قابل تامّلی دربارة استقلال سرزمین با حفظ ارزشهای دینی و سنّتی، بیداری جهان عرب، مبارزة یک ملّت برای آزادی به موازات ماجرایی عاشقانه مطرح میکند. پژوهش پیش رو در حوزة این رهیافت نقدی میکوشد تا به واکاوی مولّفههای پسااستعماری از قبیل شرق شناسی، اروپامحوری، دیگری و فرودست با تکیه بر روش توصیفی - تحلیلی در این رمان بپردازد. نتیجة بحث نشان میدهد که چگونه نویسنده با روی آوردن به دیدگاه ضد استعماری توانسته تاثیرات و پیامدهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی استعمار در خاورمیانه به ویژه در کشور سوریه را با بهره گیری از روایتی چند لایه توصیف کند و در حیات بخشیدن به سنّتهای فرهنگی و ملّی آنها به ایفای نقش بپردازد. میتوان گفت که مؤلّفة پسااستعماری شرقشناسی در این رمان نمود برجستهای دارد. در واقع، نویسنده با پر رنگ جلوه دادن شرق به عنوان مؤلّفة پسااستعماری و عنصر مکان در این رمان تقابل دو فرهنگ شرق و غرب را نشان میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
پسااستعماری؛ عبدالکریم ناصیف؛ شرق شناسی؛ اروپامحوری؛ «راه خورشید شرق ـ غرب» | ||
مراجع | ||
منابع استنو، کاترینا، تصویر دیگری، تفاوت: از اسطوره تا پیش داوری، ترجمة گیتی دیهیم، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1383. اشکرافت، بیل و هلن تیفن، امپراطوری وا مینویسد، ترجمة علی سپهوند، تهران، نارنجستان کتاب، 1392. باغجری، کمال، «خوانش پسااستعماری رمان موسم هجرت به شمال اثر طیب صالح» ادب عربی، ش1، صص 86-61، 1394. برتنز، هانس، مبانی نظریة ادبی، ترجمة محمدرضا ابوالقاسمی، تهران، نشر ماهی، چاپ سوم، 1391. بلاوت، جیمز موریس، هشت تاریخدان اروپا محور، با مقدمة سعیدرضا عاملی، ترجمة ارسطو میرانی و به یان رفیعی، تهران، امیرکبیر، 1389. تایسن، لیس، نظریههای نقد ادبی معاصر، ترجمة مازیار حسینزاده و فاطمه حسینی، تهران، نگاه امروز، 1387. حاجتی، سمیه، «واکاوی جلوههای فرودست پسااستعماری در رمان جای خالی سلوچ»، نقد ادبی، ش31، صص 161- 141، 1394. حرفوش، سلمان، اطلالات نقدیة (دراسات تطبیقیة فی الأدب السوری الحدیث)، دمشق، اتّحاد الکتّاب العرب، 2000. ساعی، احمد، «مقدمهای بر نظریه و نقد پسااستعماری»، حقوق و علوم سیاسی، ش 73، صص 154- 130، 1385. سعید، ادوارد، فرهنگ و امپریالیسم، ترجمة اکبر افسری، تهران، انتشارات طوس، 1382. S ـــــــــــ ، ادوارد، شرق شناسی، ترجمة لطفعلی خنجی، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم،1390.
شاهمیری، آزاده، نظریه و نقد پسااستعماری، زیر نظر فرزان سجودی، تهران، نشر علم، 1389. شحید، جمال، صورة الآخر فی الروایة العربیة، دمشق، سلسلة الآداب، 2012. صاعدی، رضا، «تحلیل گفتمان پسااستعماری در رمان شرفه الهذیان اثر ابراهیم نصرالله»، ادبیات پایداری، ش13، صص 11- 1، 1394. عبدالله، آلبوغبیش، «نقد پسااستعماری روزگار تفنگ اثر حبیب خدادادزاده»، ادب و زبان، س 19، ش40، صص 24-1، 1395. فانون، فرانتس، پوست سیاه (صورتکهای سفید)، ترجمة محمدامین کاردان، تهران، انتشارات خوارزمی، چاپ دوم، 1355. ــــــــــــ ، انقلاب آفریقا، ترجمة محمدامین کاردان، تهران، انتشارات خوارزمی، 1361. قاسمی، محمدرضا، پسااستعمارگرایی و امکان تأسیس علوم انسانی غیر عربی، به اهتمام مسعود آریایینیا، تهران، پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1388. عزّام، محمّد، شعریة الخطاب السردی دراسة، دمشق، إتّحاد الکتّاب العرب، 2005. مکاریک، ایرناریما، دانشنامة نظریههای ادبی معاصر، ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران، انتشارت آگاه، 1384. مورتون،استفان،گایاتری اسپیواک، ترجمة نجمة قابلی، تهران، نشر بیدگل، چاپ اول، 1392. میلز، سارا، گفتمان، ترجمة فتاح محمدی، زنجان، انتشارات هزارة سوم، 1382. میلنر، آندرو و جف براویت، درآمدی بر نظریة فرهنگی معاصر، ترجمة جمال محمدی، تهران، انتشارات ققنوس، 1385. ناصیف، عبدالکریم، الطریق إلی الشمس شرق - غرب، دمشق، إتّحاد الکتاب العرب، 1996. ناظمیان، رضا، شکوهینیا، مریم، «مقایسه و تحلیل جلوههای پسااستعماری در رمانهای موسم هجرت به شمال طیب صالح و سووشون سیمین دانشور»، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، ش29، صص 32- 1، 1392.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 789 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 775 |