تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,113,851 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,579 |
واکاوی کارکرد "رؤیا" در سروده های ادونیس | ||
ادب عربی | ||
مقاله 3، دوره 10، شماره 2، دی 1397، صفحه 1-20 اصل مقاله (879.08 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2018.241688.611784 | ||
نویسندگان | ||
ابوالحسن امین مقدسی1؛ مهدیه قیصری* 2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران | ||
2دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
چکیده «رؤیا» از جمله اصطلاحات اساسی در نقد ادبی و تعریف شعر نو به شمار میرود که تحت تأثیر مکاتب غربی یا تصوّف به این حوزه وارد شد. امروز شاعر نوپرداز عرب نه تنها از ساختارها و چارچوب های از پیش تعیین شده پیروی نمی کند؛ بلکه در صدد است تا خیال را در آزادی کامل رها سازد و زبان را شکوفایی دو چندان بخشد و آن را از منطق عقل و سیطره سنت ها و قراردادها بیرون سازد؛ از این رو به جهان رؤیا پا می نهد تا به واسطه آن، در دریافتهای خود از جهان بیرون به جهانی ماورایی قدم نهد و تصاویر و رمزهایی عرضه دارد که تاویلهای بسیار دارد و دریافت یک معنا از آن ممکن نیست. بررسی اصطلاح رؤیا از آن جهت ضرورت دارد که تحولی بزرگ در اصول نگارش شعر نوی عرب بر جای گذاشت. به نظر می رسد از میان شاعران نوپرداز عرب، أدونیس به خوبی توانسته است ضمن بکارگیری این اصطلاح در نقد ادبی، زبان شعر خود را به شیوههای نگارش رؤیا بسیار نزدیک کند. مقاله حاضر که به شیوه توصیفی ـتحلیلی نگاشته شده در صدد است تا ضمن معرفی اصطلاح "رؤیا" در نقد ادبی معاصر، تکنیکهای بکاربستن نگارش "رؤیا" را در شعر ادونیس مورد واکاوی قرار دهد و نشان دهد ادونیس با تأثیرپذیری از میراث صوفیه و بکارگیری روشهایی در تاویل متن چون عدم تعین در دلالت واژگان، و استفاده از شیوههایی در هنجار شکنی دستوری و آشنایی زدایی در تصاویر زبان شعر خود را به نگارش رؤیا یا همان نگارش صوفیانه نزدیک نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
رؤیا؛ نگارش رؤیا؛ شعر نو؛ شعر صوفیانه؛ أدونیس | ||
مراجع | ||
ابن عربی، محیالدین، مجموعة رسائل ابن عربی، دار المحجة البیضاء، بیروت، 2000. أدونیس، دیوان، أغانی مهیار الدمشقی و قصائد أخری، دار المدی للثقافة و النشر، دمشق، 1996. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، دیوان، مفرد بصیغة الجمع، دار الآداب، بیروت، 1988. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، دیوان، هذا هو إسمی و قصائد أخری، دار المدی للثقافة و النشر، دمشق، 1996. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، کلام البدایات، دار الآداب، بیروت، 1989. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، موسیقی الحوت الأزرق، دار الآداب، بیروت، 2002. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، زمن الشعر، دارالفکر، بیروت، 1986. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، تصوف و سوررئالیسم، ترجمه حبیب الله عباسی، نشر روزگار، 1380. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، ، رامبو- مشرقیا-صوفیا، مواقف، ع57. صص31-40، تموز – یولیو 1988. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، الشعر العربی و مشکلة التجدید، ضمن الأدب العربی المعاصر: أعمال مؤتمر روما 1961. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، خواطر حول تجربتی: تجربتی الشعریة، سنة14، العدد3، صص 197-196، مارس 1966. إسماعیل، عزالدین، الشعر العربی المعاصر، قضایاه و ظواهره الفنیة و المعنویة، دارالکاتب العربی، قاهرة، 1967. باروت، محمدجمال، الشعر یکتب إسمه، دراسة فی القصیدة النثریة فی سوریا، منشورات اتحاد الکتاب العرب، دمشق، 1981. بنیس، محمد، الشعر العربی الحدیث، دار توبقال، الدار البیضاء، الطبعة الثالثة، 2001 . ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ، ظاهرة الشعر المعاصر بالمغرب، دارالعودة، بیروت، 1979. تمام حسن، اللغة العربیة معناها و مبناها، عالم الکتب، القاهرة، الطبعة الثالثة، 1988. جرجانی، علی بن محمد الشریف، کتاب التعریفات، مکتبة لبنان، بیروت، 1985. جعفر، محمد راضی، الرؤی الصوفیة فی الشعر العربی المعاصر، دار الشؤؤن الثقافیة العامة، بغداد، 2002. خیربک، کمال، حرکة الحداثة فی الشعر العربی المعاصر، دارالفکر، بیروت،الطبعة الثانیة، 1986 . سعید، خالده، حرکیة الإبداع، دارالعودة، بیروت، 1982. صالح، بشری موسی، الصورة الشعریة فی النقد العربی الحدیث، المرکز الثقافی العربی، بیروت، 1994. عبدالله، محمدحسین، الصورة الشعریة و البناء الشعری، دارالمعارف، قاهرة،1981. عبدالمطلب محمد، مصادر إنتاج الشعریة، فصول، المجلد 16، صص 65-49، صیف 1997. عشری زائد، علی، عن بناء قصیدة العربیة الحدیثة، مکتبة ابن سینا، قاهره، 2002. الغذامی، عبدالله، تشریح النص، المرکز الثقافی العربی، بیروت، 2006. فتوحی رود معجنی، محمود، بلاغت تصویر، تهران، نشر سخن، 1385. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، محمود، سبک شناسی، تهران، نشر سخن، 1390. فخرالدین، جودت، «أدونیس، هاجس البحث و التأویل»، فصول، م16، ع2، صص 190-182، خریف 1997. فولادی، علیرضا، زبان عرفان، نشر فراگفت، تهران، 1387. القعود، عبدالرحمن محمد، الإبهام فی شعر الحداثة، عالم المعرفة، الکویت، 2002. کعوان، محمد، «الکتابة بین الوجودیة و السرئالیة و الصوفیة»، الدراسات الأدبیة، السنة الثالثة، العددان 11-12، السنة4 ، صص200-188، 2005. موافی، عبدالعزیز، قصیدة النثر العربیة من التأسیس إلی المرجعیة، الهیئة المصریة العامة للکتاب، قاهرة، 2006. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 884 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 811 |