تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,563 |
تعداد مقالات | 70,847 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,969,032 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,195,080 |
بررسی و تحلیل نمادهای باروری در سرسنجاقهای مفرغی لرستان | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 4، دوره 11، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 47-63 اصل مقاله (567.43 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2019.278426.1248 | ||
نویسندگان | ||
محمد میرزایی رشنو1؛ یوسف علی بیرانوند* 2؛ علی سجادی3 | ||
1کارشناسی ارشد باستان شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان | ||
3استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری | ||
چکیده | ||
از نگارههای اسطورهای روی مفرغهای لرستان زنی است که به نظر میرسد الهۀ باروری باشد. گاهی فقط چهرۀ این زن به همراه انار، ماهی و... حک شده است و گاهی به صورت برهنه و در حال زایمان و به همراه قوچ و گل هشتپر مصور شده است. هدف از پژوهش حاضر رازگشایی از تصویر این بانوی منقوش روی سرسنجاقهای برنزی محوطۀ سرخدم لرستان بود. بنابراین، با روش توصیفیـ تحلیلی کوشیدیم نمادهای این سرسنجاقها را بررسی و تحلیل کنیم. سؤالات تحقیق عبارتاند از: 1. الهۀ مادر در سرسنجاقهای مفرغی لرستان چگونه تصویر شده است؟ 2. نمادهای مربوط به الهۀ سرسنجاقهای برنزی لرستان چگونه ارزیابی میشوند؟ نتایج تحقیقات صورتگرفته نشان داد که علاوه بر تصویر زن، نقشهای دیگری که همراه او هستند، همچون نقش ماهی، انار و حیواناتی مانند قوچ، نیز نشانه و نماد الهۀ باروریاند. گلهای هشتپر و نیز عدد هفت بر فراوانی دلالت میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
الهة اشی؛ الهۀ باروری؛ سرخدم لری؛ عصر آهن؛ مفرغهای لرستان | ||
مراجع | ||
[1] آزادگان، جمشید (1372). ادیان ابتدایی، تهران: میراث ملل. [2] آموزگار، ژاله (1387). تاریخ اساطیری ایران، چ 10، تهران: سمت. [3] اسماعیلپور، ابوالقاسم (1393). اسطوره، بیان نمادین، چ 4، تهران: سروش. [4] امیرقاسمی، مینو؛ حاجیلو، فتانه (1390). نشانهشناسی مناسک گذر،تبریز: ستوده. [5] بیرلین، ج. ف (1386). اسطورههای موازی، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: مرکز. [6] بویس، مری (1376). تاریخ کیش زردشت، ترجمۀ همایون صنعتیزاده، ج اول، چ 2، تهران: صفیعلیشا. [7] بهار، مهرداد (1386). ادیان آسیایی، چ 6، تهران: چشمه. [8] پورداود، ابراهیم (1347). ادبیات مزدیسنا، یشتها. 2 جلد، ج اول، تهران: طهوری. [9] توینبی، آرنولد (1362). تاریخ تمدن، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: مولی. [10] دادور، ابوالقاسم؛ مصباح اردکانی، نصرتالملوک (1386). «بررسی نظریات مطرح پیرامون منشأ مفرغهای لرستان»، مجلة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دورۀ 2، ش 48، ص127ـ154. [11] دولتیزاده، مریم؛ ملازاده، کاظم (1397). «طبقهبندی و تحلیل باستانشناسانة اشیای سرخدم لری»، مجلة پژوهشهای باستانشناسی ایران، ش 18، ص 63ـ82. [12] دهخدا، علیاکبر ( [13] ژیران، فلیکس (1382). اساطیر یونان، ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیلپور، تهران: کاروان. [14] ساموئل نیبرگ، هنریک (1359). دینهای ایران باستان، ترجمۀ سیفالدین نجمآبادی، چ 3، تهران: مرکز ایرانی مطالعة فرهنگها. [15] شوالیه، ژان؛ گوبران، آلن (1384). فرهنگ نمادها، ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، چ 2، تهران: جیحون. [16] شیمل، آنهماری (1392). راز اعداد، ترجمۀ فاطمه توفیقی، چ 6، تهران: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب. [17] صراف، محمدرحیم (1393). مذهب قوم ایلام، چ 4، تهران: سمت. [18] طاهری، صدرالدین (1388). «بنمایة ماهی درهم در قالی ایرانی»، مجلۀ فروزش، ش20، ص 99ـ108. [19] طاهری، صدرالدین (1391). «کهنالگوی شیر در ایران، میانرودان و مصر باستان»، نشریة هنرهای زیبا، هنرهای تجسمی، دورۀ 4، ش 49، ص 83ـ93. [20] طاهری، صدرالدین؛ طاووسی، محمود (1386). «خدایبانوان باروری در جهان باستان»، مجلة مدرس هنر، ش 3، ص 41ـ56. [21] طلایی، حسن (1394). باستانشناسی پیش از تاریخ بینالنهرین، چ 4، تهران: سمت. [22] عادلزاده، پروانه؛ پاشاییفخری، کامران (1394). «بررسی انار در اساطیر و بازتاب آن در ادب فارسی»، فصلنامة سبکشناسی نظم و نثر فارسی، س 8، ش 1، ص 361ـ374. [23] کالیکان، ویلیام (1385). باستانشناسی و تاریخ هنر در دوران مادیها و پارسیها، ترجمۀ گودرز اسعد بختیار، چ 2، تهران: پازینه. [24] کمبل، جوزف (1377). قدرت اسطوره، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: مرکز. [25] گدار، آندره (1377). هنر ایران، ترجمۀ بهروز حبیبی، چ 3، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. [26] گریمال، پیر (1376). اسطورههای خاورمیانه، ترجمۀ مجتبی عبداللهنژاد، تهران: مهشید. [27] گیرشمن، رومن (1390). هنر ایران در دوران ماد و هخامنشی، ترجمۀ عیسی بهنام، چ 3، تهران: علمی و فرهنگی. [28] مجیدزاده، یوسف (1367). «تاریخگذاری سرسنجاقهای مفرغی لرستان»، مجلة باستانشناسی و تاریخ، س3، ش اول، ص 3ـ15. [29] محمدیفر، یعقوب (1383). مطالعة تطبیقی مار در تمدن ایلام با نقوش جامهای سنگی تمدن جیرفت، (چکیده مقالات همایش شناخت و معرفی تمدن حوزة هلیلرود)، کرمان: انتشارات مرکز کرمانشناسی. [30] میتفورد، میراندا بروس (1388). فرهنگ مصور نمادها و نشانهها در جهان، ترجمۀ ابوالقاسم دادور و زهرا تاران، تهران: انتشارات دانشگاه الزهرا. [31] میرمحمدی تهرانی، نیلوفر (1380). «بررسی و طبقهبندی مفرغهای لرستان (در موزة ایران باستان)»، پایاننامة کارشناسی ارشد، رشتة باستانشناسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس. [32] هال، جیمز (1380). فرهنگ نگارهای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمۀ رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ معاصر. [33] هژبری نوبری، علیرضا؛ سبزی دوآبی، موسی (1390). «سنجاقهای میلهای لرستان»، مجلة جامعهشناسی تاریخی، دورة 3، ش 2، ص 165ـ188. [34]یشتها (1347). تفسیر و تألیف ابراهیم پورداود، ج 2، چ 2، تهران: وزارت فرهنگ و هنر. [35] یکتافر، مریم (1390). «شاهکارهای مفرغی لرستان». نشریة هنرهای تجسمی، دورة جدید، ش 12، ص 14ـ19. [36] یاحقی، محمدجعفر (1386). فرهنگ اساطیر و داستانوارهها در ادب فارسی، تهران: فرهنگ معاصر. [37] Cooper, J.C (1968). lIIustrated Encyclopedia of Traditional Symbols, London: Thomes and Hudson. [38] http://www.amaday.loxblog.com/upload/a/amaday/image/fwrrfr.jpg [40] Schmidt, E. F.; Van Loon, M.N., & Curvers, H. H (1989). The Holmes Expeditions to Luristan, Text. Chicago: Oriental Institute Publication 108. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,194 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,147 |