تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,028 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,499,309 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,768 |
برساخت معنایی تأخیر سن ازدواج بر اساس نظریه زمینهای (مطالعه موردی دانشجویان دختر شهر مشهد) | ||
زن در توسعه و سیاست | ||
مقاله 4، دوره 17، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 43-69 اصل مقاله (277.28 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2019.262156.1007456 | ||
نویسندگان | ||
شهلا باقری1؛ جواد مداحی* 2؛ طاهره لطفی خاچکی3 | ||
1دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی | ||
2دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران دانشگاه خوارزمی | ||
3دانشجوی دکتری جامعهشناسی اقتصادی و توسعة دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
تجرد، بالا رفتن سن ازدواج و خیل عظیم دختران مجرد بالای 30 سال، آمار بالای تحصیلکردههای مجرد و گفتمان عمومی جامعه در رابطه با کاهش شدید ازدواج به نظر میرسد پژوهشگران و اندیشمندان را مجاب کرده باشد تا این موضوع را مسئلهای اجتماعی بدانند. هدف پژوهش حاضر کشف معنا و علتهای بالارفتن سن و تأخیر ازدواج در میان دختران است. در بخش روششناسی، از روششناسی کیفی و راهبرد نظریة زمینهای استفاده شد. تعداد 33 دانشجوی دختر بهصورت هدفمند به مدت بیش از یک سال بررسی شدند. پانزده مقولة اصلی و یک مقولة هسته از خلال کدگذاری دادهها استخراج شد: تحصیلات و بازاندیشی فرصتهای فردگرایانه، ادامهتحصیل مشغولیتی بازدارنده، تجربة رابطه با دیگری مهم، واکاوی شکست دیگران (خاطرات منفی)، ترس از طلاق، اعتمادناپذیری و متعهدنبودن مردان، محدودیت شغلی و جبر تحصیلی، سرزنش، تحقیر و اعمال فشار بر دختران مجرد، تحکم و نادیدهانگاری نظر دختر، انگیزههای دوران تجرد، دوران رهایی و مسئولیتناپذیری، جهاز، بازتولید فرهنگی مشقتبار، درآمد و تمکن مالی عاملی مهم برای تشکیل خانواده، روابط عاشقانة مدرن: سبک زندگی غربی، جمود و وسواس ناشی از افزایش سن و بزرگپنداری دافعههای ازدواج. «تجربة تجرد، تأخیری معنادار» بهعنوان مقولة نهایی انتخاب شد و در پایان مدل پارادایمی مستخرج از دادهها طرح شد. | ||
کلیدواژهها | ||
بالارفتن سن؛ تأخیر در ازدواج؛ دختران دانشجو؛ روش کیفی؛ نظریة زمینه ای | ||
مراجع | ||
[1] آزاد ارمکی، محمدتقی؛ ملکی، امیر (۱۳۸۶). «تحلیل ارزشهای سنتی و مدرن در سطوح خرد و کلان»، نامة علوم اجتماعی، ش 30، ص ۹۷ـ۱۲۲. [2] استراوس، آنسلم؛ جولیت کوربین (1387). اصول روش تحقیق کیفی، نظریة مبنایی، رویهها و شیوهها، ترجمة بیوک محمدی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چ 2. [3] التجائی، ابراهیم؛ عزیززاده، مینا (1395). «بررسی عوامل اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر سن ازدواج در ایران: یک مطالعة میاناستانی»، جامعهپژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س 7، ص 1ـ23. [4] ایمانزاده، علی؛ محمدزاده، صدیقه؛ علیپور، سریه (1396). «تجربیات زیستة دانشجویان تحصیلات تکمیلی دختر دانشگاه تبریز از ازدواج دیرهنگام (مطالعهای پدیدارشناختی)»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 9، ش 4. [5] ایمانزاده، علی؛ فرهادی، مهلا (1397). «تبیین مدل ارتقای عدالت جنسیتی در جوامع اسلامی از دیدگاه نهجالبلاغه براساس نظریة زمینهای»، فصلنامة علمیـ پژوهشی زن و جامعه، س 9، ش 2، تابستان 1397. [6] باومن، زیگمونت (1384). عشق سیال؛ در باب ناپایداری پیوندهای انسانی، ترجمة عرفان ثابتی، تهران: ققنوس. [7] جوادی یگانه، محمدرضا (1387). راهبرد فرهنگ، ش 3، ص33ـ64. [8] حبیبپور گتابی، کرم؛ غفاری، غلامرضا (۱۳۹۰). «علل افزایش سن ازدواج دختران»، زن در توسعه و سیاست، ش ۳۲، ص7ـ 34. [9] حسینی، حاتم؛ گراوند، مریم (1392). «سنجش عوامل مؤثر بر شکاف رفتار و نگرش زنان به سن مناسب ازدواج در شهر کوهدشت»، نشریة زن در توسعه و سیاست، دورة 11 ، ش اول، ص 101ـ118. [10] خلجآبادی فراهانی، فریده؛ کاظمیپور، شهلا؛ رحیمی، علی (1392). «بررسی تأثیر معاشرت با جنس مخالف قبل از ازدواج بر سن ازدواج و تمایل به ازدواج در بین دانشجویان دانشگاههای تهران»، خانوادهپژوهی، ش ۳۳، ص7ـ28. [11] خواجهنوری، بیژن؛ پرنیان، لیلا؛ همت، صغری (۱۳۹۳). «مطالعة رابطة سبک زندگی و هویت اجتماعی؛ مطالعة موردی جوانان شهر بندرعباس»، تحقیقات فرهنگی ایران، س ۷، ش اول، ص۶۹ـ94. [12] خیری، مرضیه؛ حاجآقایی، مهدی (1395). «بررسی آسیبشناختی اجتماعی بالارفتن سن ازدواج از دیدگاه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه»، س 8، ش 30، ص 125ـ138. [13] دلخموش، محمدتقی (۱۳۹۲). «بازخورد جوانان ایرانی به ازدواج: یافتههای یک پیمایش ملی»، روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، دوره 9، ش ۳۶، ص ۳۳۱ـ350. [14] سرایی، حسن؛ سجاد اوجاقلو (1392). «مطالعة نسلی تغییر ارزش ازدواج در ایران، مطالعة موردی: زنان شهر زنجان»، مطالعات توسعة اجتماعی ایران، دوره ۵، ش 4، ص 42-19. [15] سفیری، خدیجه (1385). «زنان و تحصیلات دانشگاهی»، مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دوره 15، ش 57ـ56.، ص 127-101 [16] سهرابزاده، مهران؛ پرنیان، لیلا (1395). «سنخبندی گرایش به ازدواج در بین دختران مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شیراز»، فصلنامة تحقیقات فرهنگی ایران، دورة 9، ش اول، ص83ـ114. [17] صادقی، رسول؛ شکفته گوهری، محمد (1395). «مطالعة پیامدهای بیکاری بر تأخیر در ازدواج جوانان در شهر تهران»، برنامهریزی رفاه و توسعة اجتماعی، س 8، ش 30. [18] عباسزاده، محمد؛ نیکدل، نرمین (1396). «مطالعة بسترهای زمینهساز تأخیر در ازدواج دختران، با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 8، ش 4، ص 493ـ516. [19] علی قنبری، بهرام؛ صالحزاده، مهدی (1387). «مقایسة میزان رضایتمندی از زندگی مشترک بین دانشجویانی که ازدواج دانشجویی داشتهاند با دانشجویانی که ازدواج غیردانشجویی داشتهاند»، فصلنامة روانشناسی و علوم تربیتی، س 3، ص 99ـ133. [20] فولادی (1393). «تحلیل جامعهشناختی افزایش سن ازدواج؛ با تأکید بر عوامل فرهنگی»، س 5، ش 4، پیاپی ۲0، ص 77ـ104. [21] کاوهفیروز، زینب؛ صارم، اعظم (1396). «بررسی تأثیر مؤلفههای سبک زندگی بر نگرش دختران مجرد در باب ازدواج (مطالعة شاغلان دانشگاه علوم پزشکی شیراز)»، مسائل اجتماعی ایران، س 8، ش11، ص74ـ95. [22] کلمن، جیمز سمیوئل (1377). بنیانهای نظریة اجتماعی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران: نی. [23] گیدنز، آنتونی (1394). تجدد و تشخص (جامعه و هویت شخصی در عصر جدید)، ترجمة ناصر موفقیان، تهران: نی. [24] گیدنز، آنتونی (۱۳۷۷). پیامدهای مدرنیته، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: مرکز، چ3. [25] لیتل، دانیل (1373). تبیین در علوم اجتماعی، درآمدی به فلسفة علمالاجتماع. ترجمة عبدالکریم سروش، تهران: صراط. [26] محمدپور، علی؛ نعمتالله تقوی (1394). «عوامل اجتماعی بالارفتن سن ازدواج در دختران»، مطالعات جامعهشناسی، س 5، ش 20، ص 39ـ53. [27] محمدی، علی (1396). «ارائة یک مدل مقدماتی از ازدواج خوشبخت: یک مطالعة کیفی»، رویش روانشناسی، س 6، ش 3، ش پیاپی 20، ص135ـ162. [28] محمودیانی گیلانی، سراج (1392). «بررسی تطبیقی الگوهای ازدواج در بین زنان و مردان در شهر کرمانشاه»، پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران. [29] مرکز آمار ایران (1395). سرشماری عمومی نفوس و مسکن. https://www.amar.org.ir [30] مهدوی، محمدصادق؛ کلدی، علیرضا؛ جمند، بهاره (1395). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر بیرغبتی جوانان شهری به ازدواج (مورد مطالعه: شهر تهران)»، مطالعات جامعهشناختی شهری، س 6، ش19، ص 33ـ60. [31] میرزایی، محمد؛ قربانی، فرزاد (1394). «جهتگیری ارزشی مادیگرایانهـ فرامادیگرایانه و زمانبندی ازدواج (مطالعة موردی: مردان و زنان در شرف ازدواج استان کهگیلویه و بویراحمد)»، نامة انجمن جمعیتشناسی ایران، س 10، ش 20، ص 49ـ70. [32] Claudia Geist (2017). Marriage Formation in Context: Four Decades in Comparative Perspective, Department of Sociology, University of Utah, 380 S 1530 E RM 301, Salt Lake City, UT 84112, USA; claudia.geist@soc.utah.edu. [33] Gebel, M., & Heyne, S. (2016). “Delayed transitions in times of increasing uncertainty: School-to-work transition and the delay of first marriage in Jordan”. Research in Social Stratification and Mobility, 46, PP 61-72. [34] Goode, W. (1963). World revolution and family patterns. New York: Free press. [35] Inglehart, R. (2000). “Globalization and Postmodern Values”, The Washington Quarterly, 23(1): PP 215-222. [36] Kelani Karamat(2016), “Perceptions on Implications of Delayed Marriage: A Case Study of Married Adults in Kuala Lumpur”, International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 6, No. 8, August 2016. [37] McDonald, P. (2006). “Low fertility and the state: The efficacy of policy” Population and development review, 32(3), PP 485-510 [38] Sharp, E., & Ganong, L. (2011). “I’m a loser, i’m not married, let’s just all look at me”: ever-single women’s perceptions of their social environment: Journal of Family Issues July 2011 vol. 32 no. 7 online 20 January. [39] Strauss, A. L. & J. Corbin (1998). Basices of Qualititative Research. London: Sage. [40] Thornton, A. (2001). “The Developmental Paradigm, Reading HistorySideways and Family Change”, Demography, 38(4), PP 449-465. [41] Vishwamitra, (2013). “Astrological factors that delay the marriage of a female”, http://www.ceylontoday.lk [42] Wang, Haiping ,& Abbott, A. Douglas, (2013). “Waiting for Mr. Right: The Meaning of Being a Single Educated Chinese Female Over 30 in Beijing and Guangzhou”, Women's Studies International Forum, Volume 40, September October 2013, PP 222-229.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,981 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,765 |