تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,117,516 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,223,103 |
مطالعه ی تطبیقی پلان و گنبد جمعه مسجد اردبیل با پلان ها و گنبدهای مشابه به جهت بررسی ترسیم صحیح منحنی گنبد | ||
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
مقاله 6، دوره 23، شماره 3، آذر 1397، صفحه 69-82 اصل مقاله (17.24 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2018.249948.671951 | ||
نویسندگان | ||
مجتبی رضازاده اردبیلی* 1؛ مجید سیدی ساروی2؛ سارا طاهری امیری3 | ||
1گروه معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران | ||
3گروه معماری،موسسه آموزش عالی پردیسان،فریدونکنار،ایران | ||
چکیده | ||
جمعه مسجد اردبیل، در طول حیات بیش از هزار سالهی خود، خسارتهای بسیاری را بر اثر عوامل انسانی و طبیعی بر کالبد و محتوای خود دیدهاست. پی بردن به فرم منحنی گنبد فرو ریخته مسجد در جهت تکمیل خطوط اصلی بنا برای ساخت گنبد جدید در مرمت، امری ضروری است. همچنین شناخت جایگاه جمعه مسجد بهعنوان یکی از مساجد مهم و کهن کشور و نیز بررسی تاثیرپذیری از و تاثیرگذاری بر بناهای مشابه متقدم و متاخر خود، بدون اشراف دقیق بر ویژگیهای معماری آن، امکانپذیر نخواهد بود. هدف پژوهش، یافتن منحنی گنبد جمعه مسجد اردبیل با بررسی پلانها و مقاطع مشابه آن و از نوع بنیادی است. روش تحقیق، تحلیلی – تطبیقی و بهصورت دادهبنیاد است. ماهیت پژوهش، آمیخته است. گردآوری دادهها از روش میدانی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانهای بودهاست. پس از مقایسهی تطبیقی 20 بنای مشابه با جمعه مسجد در بازهی زمانی صد سال قبل تا صد سال بعد از آن، بر اساس متغیرهای مختلفی نظیر نوع پلان، گوشهسازی، تزیینات، شکل ساقه گنبد، نحوهی نورگیری و نیز تناسبات گنبدخانه، نزدیکترین بناها به بنای مورد نظر مشخص گشته و منحنی گنبد آنها روی جمعه مسجد شبیهسازی و با شناسایی نوع منحنی و ترسیم دقیق آن، شکل اولیه گنبد ایلخانی جمعه مسجد ترسیم گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
جمعه مسجد اردبیل؛ منحنی گنبد؛ دوره ایلخانی؛ مطالعه تطبیقی | ||
مراجع | ||
انیسی، علیرضا (1396)، مطالعهای در حفاظت معماری جمعه مسجد اردبیل، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران. پوپ، آرتور آپهام (1370)، معماری ایران، غلامحسین صدری افشار، فرهنگسرا، تهران. پیرنیا، محمد کریم (1380)، سبکشناسی معماری ایرانی، غلامحسین معماریان، پژوهنده – معمار، تهران. حاجی قاسمی، کامبیز (1383 الف)، گنجنامه، دفتر ششم: مساجد، روزنه، تهران. حاجی قاسمی، کامبیز (1383 ب)، گنجنامه، دفتر هفتم: مساجد جامع (بخش اول)، روزنه، تهران. حاجی قاسمی، کامبیز (1383 ج)، گنجنامه، دفتر هشتم: مساجد جامع (بخش دوم)، روزنه، تهران. حاجی قاسمی، کامبیز (1389 د)، گنجنامه، دفتر یازدهم: امامزادهها و مقابر (بخش اول)، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. حاجی قاسمی، کامبیز (1389 ه)، گنجنامه، دفتر دوازدهم: امامزادهها و مقابر (بخش دوم)، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. حاجی قاسمی، کامبیز (1389 و)، گنجنامه، دفتر سیزدهم: امامزادهها و مقابر (بخش سوم)، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. زمرشیدی، حسین (1387)، طاق و قوس در معماری ایران، شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، تهران. زمرشیدی، حسین (1374)، مسجد در معماری ایران، کیهان، تهران. سیرو، ماکسیم (1376)، مسجد جمعه اردبیل، ترجمه نادیه ایمانی، اثر، شماره 15 و 16، صفحه 205-180. شاه محمد اردبیلی، رحمان (1395)، از ارتهویل تا اردبیل، جلد یک، مکارمی، اردبیل. صفری، بابا (1353)، اردبیل در گذرگاه تاریخ، ج 2، مولف، تهران. عقابی، محمد مهدی (1378)، دائرهالمعارف بناهای تاریخی در دوره اسلامی (مساجد)، انتشارات سوره، تهران. گدار، آندره (1377)، هنر ایران، بهروز حبیبی، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. گلمبک، لیزا و دونالد ویلبر (1374)، معماری دوره تیموری در ایران و توران، محمد یوسف کیانی، سازمان میراث کشور، تهران. موسوی، سید محمود (1376)، مسجد جامع اردبیل، در مجموعه مقالات همایش معماری مسجد؛ گذشته حال آینده، اصفهان، دانشگاه هنر، صفحه 650-633. ویلبر، دونالد (1346)، معماری اسلامی ایران در دوره ایلخانی، عبدالله فریار، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران. هیلن براند، روبرت (1383)، معماری اسلامی شکل، کارکرد و معنی، باقر آیتاللهزاده شیرازی، روزنه، تهران.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,214 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,547 |