سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,573
تعداد مقالات71,033
تعداد مشاهده مقاله125,502,729
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,766,889
زیرک باروقی, اصغر, حاجی‌پور, مرتضی. (1398). نگرشی بر وضعیت ضمانت نفقۀ زوجه. , 15(2), 295-316. doi: 10.22059/jorr.2019.258180.1008060
اصغر زیرک باروقی; مرتضی حاجی‌پور. "نگرشی بر وضعیت ضمانت نفقۀ زوجه". , 15, 2, 1398, 295-316. doi: 10.22059/jorr.2019.258180.1008060
زیرک باروقی, اصغر, حاجی‌پور, مرتضی. (1398). 'نگرشی بر وضعیت ضمانت نفقۀ زوجه', , 15(2), pp. 295-316. doi: 10.22059/jorr.2019.258180.1008060
زیرک باروقی, اصغر, حاجی‌پور, مرتضی. نگرشی بر وضعیت ضمانت نفقۀ زوجه. , 1398; 15(2): 295-316. doi: 10.22059/jorr.2019.258180.1008060

نگرشی بر وضعیت ضمانت نفقۀ زوجه

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 6، دوره 15، شماره 2، تیر 1398، صفحه 295-316    اصل مقاله (414 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2019.258180.1008060
نویسندگان
اصغر زیرک باروقی* 1؛ مرتضی حاجی‌پور2
1استادیار، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
2دانشیار، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
چکیده
صحت ضمان به‌عنوان یک عقد تبعی منوط به وجود دین است. از این‌رو، دین غیرموجود ضمانت‌شدنی نیست. در نکاح در زمینۀ اینکه منشأ نفقۀ زوجه تمکین است یا نکاح یا قوامیت زوج، اختلاف ‌نظر وجود دارد و این اختلاف به‌‌ویژه خود را در بحث اعتبار ضمانت از نفقۀ آتی نشان می‌دهد. مشهور فقها با پذیرش رابطۀ عوض یا شبه‌عوضی بین تمکین و نفقه، وجوب آن را منوط به تمکین می‌دانند و بر همین اساس هم، ضمانت از نفقه باطل اعلام ‌شده است. در مقابل، نظر غیرمشهور با پذیرش نکاح به‌عنوان سبب تامۀ نفقه، ضمانت از نفقه را معتبر قلمداد می‌کند. این پژوهش در نظر دارد با روش توصیفی و تحلیلی ضمن تبیین ماهیت نفقه و ارائۀ توصیفی از وضعیت حقی و حکمی نفقه، قابلیت تضمین نفقۀ آتی زوجه و آثار مترتب بر آن را ارزیابی کند. به ‌اجمال می‌توان گفت نفقه ماهیتاً حق محسوب می‌شود و منشأ اولیۀ آن به عقد نکاح و قوامیت زوج برمی‌گردد و با انشای عقد نکاح و برقراری حقوق و تکالیف زوجین، ذمۀ زوج به تأدیه نفقۀ زوجه مشغول می‌شود و از این‌رو نفقۀ زوجه قابل ضمان است.
کلیدواژه‌ها
تمکین؛ ضمان؛ نشوز؛ نکاح؛ نفقه
مراجع
  1. آل بحرالعلوم، سید محمد (1403 ق). بلغه الفقیه، قم: مکتبه الصادق.
  2. آلوسی، محمود بن عبدالله (1416 ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  3. ابن‌ادریس حلی، ابی‌جعفر محمدبن منصوربن احمد (1428 ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، مؤسسةالنشرالإسلامی.
  4. ابن‌براج، قاضی عبدالعزیز (1406 ق). المهذّب، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
  5. ابن‌شعبه حرانی، ابومحمد حسن (1401 ق). تحف العقول عن آل‌رسول (ص)، قم، مؤسسه‌ النشر الاسلامی.
  6. ابن‌منظور، محمدبن مکرم (1412 ق). لسان العرب، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
  7. ابن‌قدامه، عبدالرحمن (بی‌تا). المغنی مع الشرح الکبیر، بیروت: دارالکتاب العربی للنشر والتوزیع.
  8. ابوالفتوح رازی، حسین‌بن علی (1371). روض الجنان و روح الجنان، مشهد: آستان قدس رضوی.
  9. اشتهاردی، علی (1417 ق). مدارک العروه، تهران: دارالاسوه للطباعه و النشر.
  10. امامی، سید حسن (1377). حقوق مدنی، تهران: اسلامیه.
  11. انصاری، مرتضی (1419 ق). فرائدالاصول، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
  12. ایزدی‌فرد، علی ‌اکبر (1392). وضعیت حقوقی شرط عدم نفقه در نکاح دائم، آموزه‌های فقه مدنی، شمارۀ هشتم: 26 - 3.
  13. ــــــــــــــــــ (1393). اشتغال زوجه و تأثیر آن بر نفقه، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دورۀ ششم، شمارۀ دهم: 58 - 31.
  14. باقری، احمد؛ روشن، محسن (1391 ق). ضمان از اعیان مضمونه، پژوهشنامه فقه و حقوق اسلامی، دورۀ پنجم، شمارۀ نهم: 90 - 70.
  15. بجنوردی، محمد حسن (1419 ق). القواعد الفقهیه، قم: نشر الهادی.
  16. بحرانی،یوسف (بی‌تا). حدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  17. بهایی، محمدبن حسن (1425 ق). زبده‌الاصول، قم: نشر شریعت.
  18. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1395). دانشنامۀ حقوق، تهران: گنج دانش.
  19. ــــــــــــــــــــــــــــــ(1381). مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش.
  20. ــــــــــــــــــــــــــــ (1386). عقد ضمان، تهران: انتشارات گنج دانش.
  21. جوادی آملی، عبدالله (1378). زن در آینۀ جلال و جمال، قم: دارالهدی.
  22. حسینی حائری، کاظم (1423 ق). القضاء فی الفقه الاسلامی، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
  23. حسینی‌عاملی، محمد جوادبن محمد (بی‌تا). مفتاح الکرامه، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
  24. الحصکفی، علاءالدین (1423 ق). الدرالمختار، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  25. حکیم، سید محسن (1391). مستمسک العروه الوثقی، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
  26. حلی، حسن‌بن یوسف‌بن علی المطهر (1388). تذکره الفقهاء، قم: مؤسسۀ آل‌البیت.
  27. ــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1404 ق). مبادی‌الوصول الی علم الاصول، قم: دارالاضواء.
  28. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1374). مختلف‌الشیعه فی احکام الشریعه، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  29. خمینی، سید روح‌الله (1421 ق). البیع، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  30. ـــــــــــــــــ (1422 ق). العروه‌الوثقی مع تعالیق الامام خمینی، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  31. ـــــــــــــــــ (1390). تحریر الوسیله، قم: اسماعیلیان.
  32. خوانساری، سید احمد (1405 ق). جامع المدارک، تهران: مکتبة الصدوق.
  33. خویی، سید ابوالقاسم (1422 ق). مصباح الاصول، قم: مکتبة الداوری.
  34. ـــــــــــــــــ (۱۴۱۰ ق). منهاج الصالحین، قم: مدینه العلم.
  35. ـــــــــــــــــ (1420 ق). موسوعه الامام خویی، قم: مؤسسه الاحیاءآثار الامام خویی.
  36. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1418 ق). معجم مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  37. الزَّبیدی، سید محمد مرتضی (1422 ق). تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر.
  38. زحیلی، وهبه (1420 ق). الأسره المسلمه فی العالم المعاصر، دمشق: دارالفکر.
  39. سبحانی، جعفر (1387). رسائل فقهیه، قم: مؤسسۀ تعلیماتی و تحقیقاتی امام صادق.
  40. ـــــــــــــــــ (1414 ق). مختار فی احکام الخیار، قم: مؤسسۀ امام صادق.
  41. ـــــــــــــــــ (1418 ق). نظام القضاء و الشهاده فی شریعه الاسلامیه الغراء، قم: مؤسسة الامام الصادق.
  42. سبزواری، سید عبدالاعلی (1388). مهذب الاحکام، قم: دارالتفسیر.
  43. سبزواری، محمد باقر (1423ق). کفایه‌الاحکام، قم: دفتر نشر اسلامی.
  44. سیستانی، سید علی (1416 ق). منهاج الصالحین، قم: مکتب آیت‌الله العظمی سیستانی.
  45. الشربینی، محمد (بی‌تا). الإقناع فی حل الفاظ ابی‌شجاع، دمشق: دارالخیر.
  46. شهید ثانی، زین‌الدین‌بن علی‌بن احمد (1413ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
  47. طباطبایی قمی، سید تقی (1368). مبانی منهاج‌الصالحین، تهران: چاپخانۀ خیام.
  48. طباطبایی، سید علی(1420 ق). ریاض‌المسائل، قم: مؤسسۀ آل‌البیت.
  49. طباطبایی، سید محمد حسین (1393 ق). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
  50. طبرسی، فضل‌بن حسن (1415 ق). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
  51. ـــــــــــــــــ (1415 ق). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
  52. طوسی، محمدبن‌ حسن (1407 ق). الخلاف فی الاحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  53. ـــــــــــــــــ (1387). المبسوط فی فقه الامامیه، تصحیح محمد تقی کشفی، قم: المکتبه المرتضویه.
  54. علیش، محمدبن احد (1409 ق). منح الجلیل شرح علی مختصر خلیل، بیروت: دارالفکر.
  55. فاضل لنکرانی، محمد (1422 ق). الاحکام الواضحه، قم: مرکز فقهی ائمۀ اطهار.
  56. فاضل‌هندی، محمدبن حسن (1405 ق). کشف‌اللثام، قم: مکتبة آیة‌الله مرعشی.

57. فخرالمحققین، محمد‌بن حسن‌بن یوسف حلی (1387). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم: مؤسسۀ تحقیقات و نشر معارف اهل البیت(ع).

  1. فخر رازی، محمدبن عمر (1371). تفسیر کبیر مفاتیح الغیب، تهران: اساطیر.
  2. قرطبی، محمدبن احمد (1364). الجامع الاحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو.
  3. کاتوزیان، ناصر (1378). حقوق خانواده، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  4. ـــــــــــــــــ (1394). عقود معین، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  5. کاشف الغطاء، محمد حسین (1362). تحریرالمجله، تهران: مکتبه النجاح.
  6. کاشف‌ الغطاء، احمد (1423 ق). سفینه النجاه، قم: مؤسسة کاشف الغطاء.
  7. الکرکی، علی‌بن حسین‌بن عبدالعالی (1411 ق). جامع‌المقاصد فی شرح القواعد، بیروت: مؤسسۀ آل‌البیت.
  8. کلینی، ابوجعفر (1388). الاصول من الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  9. کوفی، محمدبن محمد اشعث (بی‌تا). الجعفریات، تهران: مکتبه نینوی الحدیثه.
  10. الماسی، نجاد علی؛ محمدی، مرتضی (1371). ترتیب اموال زوجین در حقوق ایران و فرانسه، فصلنامۀ ‌نامۀ مفید، شمارۀ 29: 147 - 117.
  11. محقق حلی، جعفربن حسن (1408 ق). شرایع‌الاسلام، قم: اسماعیلیان.
  12. محقق‌داماد، سید مصطفی (1395). بررسی فقهی حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  13. مطهری، مرتضی (1390). مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا.
  14. مغنیه، محمد جواد (1426 ق). الزواج و الطلاق، بیروت: دارالعلم الملایین.
  15. ـــــــــــــــــ (1421 ق). الفقه علی المذاهب الخمسه، بیروت: دارالتیار الجدید.
  16. مقدس اردبیلی، احمد (1402 ق). مجمع الفائده و البرهان، قم: جامعۀ المدرسین.
  17. مکارم شیرازی، ناصر (1413 ق). انوارالفقاهه، قم: مدرسة الامام علی‌بن ابی‌طالب.
  18. ـــــــــــــــــ (1388). پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی.
  19. منتظری، حسینعلی (1409 ق). دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه، قم: نشر تفکر.
  20. الموافق، محمدبن یوسف (1416 ق). التاج و الإکلیل لمختصر خلیل، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  21. موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم (1423 ق). فقه‌القضاء، قم: دانشگاه مفید.
  22. نایینی، محمد حسین (1421 ق). منیه الطالب فی شرح المکاسب، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  23. نجفی، محمد حسن (1374). جواهر الکلام، قم: چاپ اسلامیه.
  24. یزدی، سید محمد کاظم (1409 ق). عروة الوثقی، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  25. ـــــــــــــــــ (1410 ق). حاشیه المکاسب، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 555
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 573





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب