تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,759 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,366 |
اصل پراگماتیکی: عالیترین مرحلة وضوح در پراگماتیسم پیرس | ||
فلسفه | ||
مقاله 2، دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 32، اسفند 1397، صفحه 23-41 اصل مقاله (1.08 M) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2019.71544 | ||
نویسنده | ||
عطیه زندیه* | ||
دانشگاه شهید مطهری | ||
چکیده | ||
«اصل پراگماتیکی» مبنای پراگماتیسم پیرس است. او در تأسیس این اصل تحت تأثیر دکارت و اصطلاح «وضوح» او، و کانت و معنای «پراگما» از سوی اوست. پیرس ابتدا وضوح را از منظر دکارت و لایبنیتس معنا میکند، اما آنها را کافی ندانسته و مورد انتقاد قرار میدهد. پس از آن، اصل پراگماتیکی خود را ارائه میدهد و آنرا بهعنوان عالیترین مرحلة وضوح معرفی میکند. او در نامگذاری این اصل واژة «پراگما» (نه پراکتیک) را برمیگزیند، چون مطابق نظر کانت «تجربه» درمعنای پراگما دخالت تام دارد. این اصل، اصلی منطقی است که در نظریة تحقیق پیرس مطرح میشود و به آثار عملی محسوسی توجه دارد که درپی هر عقیدهای ایجاد میشود. پیرس در نظریة تحقیق از عقیده سخن میگوید آنگاه که انسان را آماده عمل میکند. او وظیفه فکر را ایجاد عادت، و هویت عادت را هدایت بهسوی عمل میداند. بدینترتیب، وی میان عقیده، عمل، عادت و آثار محسوس و عملی عقیده ارتباط برقرار میکند. این اصل همچنین اصلی معنا شناختی است که کارکرد اصلی آن برطرف کردن معضلات مابعدالطبیعه و روشن ساختن بیمعنایی برخی از گزارههای آن است. | ||
کلیدواژهها | ||
اصل پراگماتیکی؛ وضوح؛ پراگماتیسم؛ پیرس؛ معنا؛ دکارت؛ لایبنیتس | ||
مراجع | ||
دکارت، رنه (1385)، تأملات در فلسفة اولی، ترجمة احمد احمدی، تهران: سمت. ______ (1376)، فلسفة دکارت، ترجمة منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: الهدی. کوکب، سعیده و عطیه زندیه (1396)، «شیوة دیالکتیکی سقراط در مواجهه با تعریف دینداری و تأثیر آن بر تثبیت عقیدة پیرس»، فلسفه، ش.1، سال45، بهار و تابستان، 55-74. Buchler, Justus (1955), Philosophical Writing of Peirce, New York: Routledge and keganpaul Ltd, Dover.
Hartshorne, Charls, P. Weiss, and A. Burks eds. (1931), Collected Papers of Charls Sanders Peirce, 8 vols, Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard university Press.
Kant, Immanuel (1983), Critique of Pure Reason, Norman Kemp Smith, London: Macmillan press Ltd, Printed in Hong Kong.
Peirce, Charles S. (1877) “The Fixation of Belief”, in Wiener, Philip P. (1958), Charles s. Peirce: Selected Writings, New York: Dover, pp. 91-113.
_________ (1878) “How to Make Our Ideas Clear” in Wiener, Philip P., (1958), Charles s. Peirce: Selected Writings, New York: Dover, pp.113-137.
_________ (1903-1911) “Letters to Lady Welby”, in Wiener, Philip P., (1958), Charles s. Peirce: Selected Writings, New York: Dover, pp.380-432.
_________ (1905) “What Pragmatism Is”, in Wiener, Philip P., (1958), Charles s. Peirce: Selected Writings, New York: Dover, pp.180-203.
_________ (1908) “A Neglected Argument for the Reality of God” in Wiener, Philip P., (1958), Charles s. Peirce: Selected Writings, New York: Dover, pp.358-379. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 837 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 936 |