سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,564
تعداد مقالات70,853
تعداد مشاهده مقاله125,013,576
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,246,935
مرتاضی, احمد, نعلبندی اقدم, محبوب. (1398). اثر اقدام به خودکشی بر وضعیت حقوقی وصیت با رویکرد انتقادی به مادۀ 836 ق.م.. , 15(1), 165-186. doi: 10.22059/jorr.2019.248771.1007910
احمد مرتاضی; محبوب نعلبندی اقدم. "اثر اقدام به خودکشی بر وضعیت حقوقی وصیت با رویکرد انتقادی به مادۀ 836 ق.م.". , 15, 1, 1398, 165-186. doi: 10.22059/jorr.2019.248771.1007910
مرتاضی, احمد, نعلبندی اقدم, محبوب. (1398). 'اثر اقدام به خودکشی بر وضعیت حقوقی وصیت با رویکرد انتقادی به مادۀ 836 ق.م.', , 15(1), pp. 165-186. doi: 10.22059/jorr.2019.248771.1007910
مرتاضی, احمد, نعلبندی اقدم, محبوب. اثر اقدام به خودکشی بر وضعیت حقوقی وصیت با رویکرد انتقادی به مادۀ 836 ق.م.. , 1398; 15(1): 165-186. doi: 10.22059/jorr.2019.248771.1007910

اثر اقدام به خودکشی بر وضعیت حقوقی وصیت با رویکرد انتقادی به مادۀ 836 ق.م.

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 9، دوره 15، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 165-186    اصل مقاله (376.77 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2019.248771.1007910
نویسندگان
احمد مرتاضی* 1؛ محبوب نعلبندی اقدم2
1استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
قانون مدنی در مادۀ 836 فرد اقدام‌کننده به خودکشی را فاقد اهلیت خاص برای وصیت دانسته و وصیت او را چنانچه مسبوق به خودکشی بوده و فعل ارتکابیش به فوت منجر شود، باطل قلمداد کرده است. به لحاظ مبنایی باید گفت که فقیهان برای اثبات این ادعا، به ادلة مختلفی همچون صحیحه أبی‌ولّاد، جنون، سفه، عدم استقرار حیات و مقایسه با قاتل مورث استناد جسته‌اند که از میان آنها، تنها می‌توان صحیحۀ أبی‌ولّاد را دلیل متقن این حکم محسوب کرد. گرچه برخی به استناد کلمة «ثلث» در صحیحة مذکور و لحاظ قرینیت برای آن واژه یا از باب قدرمتیقن یا از باب انصراف ظهوری، بطلان این نوع وصیت را مختص امور مالی می‌دانند؛ یافته‌های تحقیق، نشان می‌دهد که افزون بر اطلاق کلام بسیاری از فقیهان، اطلاق روایت یادشده نیز نظریۀ بطلان مطلق وصیت، اعم از وصیت‌های مالی و غیرمالی را تأیید می‌کند و اطلاق مادۀ 836 ق.م. نیز همین نتیجه را می‌دهد. همچنین، بر پایة همین اطلاق و برخلاف قول برخی، بطلان وصیت فرد اقدام‌کننده به خودکشی، متوقف بر این نیست که عمل انتحاری او به مرگ وی انجامیده باشد، بلکه برای بطلان، خودِ اقدام به خودکشی، موضوعیت دارد.
کلیدواژه‌ها
اهلیت خاص؛ خودکشی؛ وصیت؛ وصیت مالی؛ مادۀ 836 قانون مدنی
مراجع
  1. آل‌عصفور، حسین‌بن محمد (بی‌تا). الأنوار اللوامع، قم: البحوث العلمیة.
  2. ابن‌طی فقعانی، علی (1418 ق). الدر المنضود، قم: مکتبة إمام العصر(عج).
  3. ابن‌فهد حلی، جمال‌الدین ‌احمد (1407 ق). المهذب‌البارع، قم: انتشارات اسلامی.
  4. ابن‌مکی (شهیداول)، محمد (1417 ق). الدروس‌الشرعیة، قم: انتشارات اسلامی.
  5. اصفهانی (مجلسی دوم)، محمد باقر(1406 ق). ملاذالأخیار، قم: کتابخانۀ ‌مرعشی.
  6. امامی، سید حسن (1334). حقوق مدنی، تهران: انتشارات اسلامیه.
  7. بجنوردی، سید حسن (1419 ق). القواعد الفقهیة، قم: نشر الهادی.
  8. بحرالعلوم، محمد‌بن محمد تقی (1403 ق). بلغة الفقیه، تهران: مکتبة الصادق.
  9. بروجردی، آقا حسین (1413 ق). تقریرات ثلاث، قم: انتشارات اسلامی.
  10. بصری بحرانی، زین‌الدین محمد امین (1413 ق). کلمة التقوی، قم: بی‌نا.
  11. بهجت ‌فومنی، محمد تقی (1426 ق). جامع المسائل، قم: دفتر معظمٌ‌له.
  12. تبریزی، جواد (1426 ق). منهاج الصالحین، قم: مجمع الإمام المهدی (عج).
  13. جبعی ‌عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین‌بن ‌علی (1413 ق). مسالک‌الأفهام، قم: المعارف.
  14. جزایری، محمد جعفر (1415 ق). منتهی الدرایة، قم: مؤسسۀ دارالکتاب.
  15. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1390). حقوق ‌مدنی (وصیت)، تهران: گنج‌ دانش.
  16. حسینی عاملی، سید جواد (1419 ق). مفتاح الکرامة، قم: انتشارات اسلامی.
  17. حلبی، ابوالصلاح ‌تقی‌الدین (1403 ق). الکافی‌ فی ‌الفقه، اصفهان: کتابخانۀ ‌امیرالمؤمنین.
  18. خوانساری، آقا جمال‌الدین ‌محمد (بی‌تا). التعلیقات علی الروضة البهیة، قم: الرضویة.
  19. خویی، سید ابوالقاسم (1410 ق). منهاج الصالحین، قم: نشر مدینة العلم.
  20. رسولی‌ زکریا، علی (1396). شرح قانون مدنی در رویّۀ حقوق ‌کنونی، تهران: آوا.
  21. روحانی، سید صادق (1412 ق). فقه الصادق علیه‌السلام، قم: دارالکتاب.
  22. سبزواری، سید عبدالأعلی (1413 ق). مهذّب الأحکام، قم: مؤسسه المنار.
  23. سلطان‌العلماء، حسین‌بن محمد (بی‌تا). الحاشیة علی معالم الدین، قم: داوری.
  24. سیستانی، سید علی (1422 ق). المسائل المنتخبة، قم: دفتر معظمٌ‌له.
  25. سیوری، مقدادبن عبداللّه (1404 ق). التنقیح الرائع، قم: کتابخانۀ مرعشی.
  26. شیخ صدوق، محمدبن علی (1413 ق). من لایحضره الفقیه، قم: انتشارات اسلامی.
  27. شیخ طوسی، محمد (1407 ق). تهذیب الأحکام، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
  28. شیخ مفید، محمد (1413 ق). المقنعة، قم: کنگرۀ جهانی شیخ مفید.
  29. صفایی، سید حسین (1393).  قواعد عمومی قراردادها، تهران: میزان.
  30. طباطبایی حائری، سید علی (1418 ق). ریاض‌المسائل، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  31. طباطبایی‌حکیم، سید محسن (1416 ق). مستمسک‌ العروة ‌الوثقی، قم: دارالتفسیر.
  32. طباطبایی قمی، سید تقی (1426 ق). مبانی منهاج الصالحین، قم: قلم الشرق.
  33. طریحی، فخرالدین (1416 ق). مجمع‌ البحرین، تهران: کتابفروشی مرتضوی.
  34. العضدی ‌الایجی، عبدالرحمان (1421 ق). شرح ‌مختصر ابن‌حاجب، بیروت: العلمیة.
  35. علامه حلی، حسن‌بن‌ یوسف (1412 ق). مختلف الشیعة، قم: انتشارات اسلامی.
  36. فاضل لنکرانی، محمد (1424 ق). تفصیل‌الشریعة - الوقف، الوصیة، قم: مرکز فقهی.
  37. فخرالمحققین حلی، محمد (1387 ق). ایضاح الفوائد، قم: اسماعیلیان.
  38. کاتوزیان، ناصر (1379). قواعد عمومی قراردادها، تهران: بهمن ‌برنا.
  39. ـــــــــــــ (1392). دورۀ مقدماتی ‌حقوق ‌مدنی (شفعه، وصیت، ارث)، تهران: میزان.
  40. گلپایگانی، سید محمد رضا (1428 ق). التعلیق ‌علی ‌العروة ‌الوثقی، قم: مدرسۀ امام ‌علی(ع).
  41. محقق ‌کرکی، علی (1414 ق). جامع المقاصد، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  42. مرعشی ‌نجفی، سید شهاب‌الدین (1406 ق). منهاج المؤمنین، قم: کتابخانۀ مرعشی‌(ره).
  43. مغنیه، محمد جواد (1421 ق). الفقه علی المذاهب الخمسة، بیروت: دارالجواد.
  44. نجفی، محمد حسن (1404 ق). جواهر الکلام، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی.
  45. نجفی‌ کاشف‌الغطاء، احمد (1423 ق). سفینة النجاة، نجف: مؤسسۀ کاشف.
  46. نراقی، مولی احمد (1417 ق). عوائد الأیام، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,596
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 514





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب