تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,516,255 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,777,377 |
نقش سیاستهای جانشینان ملکشاه در بیثباتی سیاسی دولت سلجوقیان | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
مقاله 6، دوره 50، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 273-293 اصل مقاله (289.04 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2019.270881.653958 | ||
نویسندگان | ||
حسین مفتخری1؛ محمد حسن رازنهان2؛ قدیر نجف زاده شوکی* 3؛ هاشم آقاجری4 | ||
1استاد گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی | ||
2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی | ||
3دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه خوارزمی (نویسنده مسئول) | ||
4استادیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
ماهیت استبدادی حکومت پادشاهان سلجوقی و جایگاه بی بدیل سلطان در ساختار این حکومت، در تحلیل و بررسی علل فروپاشی سلجوقیان، واجد کمال اهمیت است و ضعف و زوال حکومت جانشینان ملکشاه نیز برآیند چنین بیثباتی سیاسی بود. با عنایت به این امر، بررسی و شناخت عوامل پدیدآورنده و تشدیدکنندۀ بیثباتی سیاسی در این برهۀ تاریخی اهمیت بسیار مییابد. در این مقاله درصدد پاسخ بدین پرسش بودهایم که میان سیاستهای جانشینان ملکشاه از قبیل نزاع بر سر جانشینی، بیتوجهی به امور رفاهی مردم، دمیدن به آتش جنگهای مذهبی و درگیری با خلافت و بروز بیثباتی سیاسی در این دوره چه ارتباطی وجود داشته است؟ چارچوب نظری نگارندگان، نظریۀ دیوید ساندرز در باب بیثباتی سیاسی است. بر این اساس، بیثباتی سیاسی در دورۀ جانشینان ملکشاه بر مبنای دو مفهوم اساسی تغییرات و چالشها تبیین و شاخصهای آن طی چهار مقولۀ تغییر هنجار، تغییر مقامات اصلی اجرایی، تغییر مرزها و چالشهای خشونتآمیز بازشناسی شده است. دستاورد این تحقیق حاکی از این است که همبستگی چشمگیری میان سیاستهای جانشینان ملکشاه و بروز بیثباتی سیاسی در این برهۀ تاریخی وجود داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
سلجوقیان؛ بیثباتی سیاسی؛ جانشینان ملکشاه؛ خواجه نظامالملک | ||
مراجع | ||
آقابخشی، علی و افشاریراد، مینو، فرهنگ علوم سیاسی، تهران: چاپار، 1379. ابناثیر، عزالدین، کامل؛ تاریخ بزرگ اسلام و ایران، جلدهای 17، 18، 19، 20، ترجمه ابوالقاسم حالت، تهران: مؤسسه مطبوعاتی علمی، 1352. افضلالدین کرمانی، ابوحامد احمدبنحامد، سلجوقیان و غز در کرمان، تحریرمیرزا محمدابراهیم خبیصی، تصحیح محمدابراهیم باستانی پاریزی، تهران: کوروش، 1373. انصافپور، غلامرضا، ساخت دولت در ایران (از اسلام تا یورش مغول)، تهران: امیرکبیر، 1336. بارتولد، واسیلی ولادیمیروویچ، ترکستان نامه: ترکستان در عهد هجوم مغول، ج 1، ترجمه کریم کشاورز، تهران: آگاه، 1366. بناکتی، فخرالدین ابوسلیمان داوود، تاریخ بناکتی (روضه اولی الباب فی معرفه التواریخ و الانساب)، به کوشش جعفر شعار، تهران: انجمن آثار ملی، 1348. بنداری اصفهانی، فتح بن علی، زبده النصره، ترجمه محمدحسین جلیلی تحت عنوان تاریخ سلسله سلجوقی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران، 1356. بیهقی، ابوالحسن علی بن زید، تاریخ بیهق، با تصحیح و تعلیقات احمد بهمنیار و مقدمه محمد بن عبدالوهاب قزوینی، تهران: فروغی، 1345. جوزجانی، عثمان بن محمد منهاج سراج، طبقات ناصری، تصحیح عبدالحی حبیبی، 2 جلد در یک مجلد، تهران: دنیای کتاب، 1363. جوینی، علاءالدین عطاملک بن بهاءالدین محمد بن محمد، تاریخ جهانگشا، ج2، به تصحیح محمد قزوینی، تهران: بامداد، 1367. حسنزاده، اسماعیل، تاریخ ایران در عهد خوارزمشاهیان (سه دهه واپسین)، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه، 1392. حسینی، صدرالدین ابوالحسن علی، زبده التواریخ: اخبار امراء و پادشاهان سلجوقی، ترجمه رمضان علی روحاللهی، تهران: انتشارات ایل شاهسون بغدادی، 1380. خوافی، فصیحالدین محمد، مجمل فصیحی، به تصحیح محمود فرخ، تهران: کتابفروشی باستان، 1341. خواندمیر، غیاثالدینبنهمامالدین، حبیبالسیر فی اخبار افراد بشر، ج2، تهران: خیام،1333. راوندی، محمد بن علی بن سلیمان، راحهالصدور و آیهالسرور (در تاریخ سلاجقه)، به تصحیح عباس اقبال آشتیانی و توضیحات مجتبی مینوی، تهران: امیرکبیر، 1362. ساندرز، دیوید، الگوهای بیثباتی سیاسی، ترجمهی پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1380. شبانکارهای، محمد بن علی، مجمعالانساب، به تصحیح میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر، 1363. عقیلی، سیفالدین، آثارالوزراء، به کوشش میرجلالالدین حسینیارموی، تهران: دانشگاه تهران، 1337. قزوینی رازی، عبدالجلیل، النقض «بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض»، به اهتمام جلالالدین محدث، تهران: انجمن آثار ملی، 1358. قزوینی، زکریا بن محمد، آثارالبلاد و اخبارالعباد، تهران: امیرکبیر، 1373. قفساوغلی، ابراهیم، تاریخ دولت خوارزمشاهیان، ترجمه داود اصفهانیان، تهران: گستره، 1367. کاشانی، ابوالقاسم، تاریخ اسماعیلیه (بخشی از زبدهالتواریخ)، به تصحیح محمدتقی دانشپژوه، تبریز: دانشکده ادبیات، 1343. محمد بن منور، ابی سعید بن ابی طاهر بن ابیالخیر، اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید، مقدمه و تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: آگاه، 1371. مستوفی قزوینی، حمدالله، تاریخ گزیده، باهتمام عبدالحسین نوایی، تهران: امیرکبیر، 1364. ناصرالدین منشی، نسائمالاسحار من لطائمالاخبار، به کوشش میرجلالالدین حسینی محدث ارموی، تهران: دانشگاه تهران، 1338 نخجوانی، هندوشاه، تجاربالسلف، در تاریخ خلفا و وزرای ایشان، به تصحیح و اهتمام عباس اقبال و توفیق سبحانی، تهران: طهوری، 1344. نیشابوری، ظهیرالدین، سلجوقنامه، تهران: کلاله خاور، 1332. هاجسن، مارشال گ. س، فرقه اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدرهای، تبریز: کتابفروشی تهران ـ فرانکلین، 1343. یوسفیفر، شهرام، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره سلجوقیان، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور، 1387. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 574 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 552 |