تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,100 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,911 |
تغییر و جایگزینی الفبای نیاکان (فارسی) در تاجیکستان در دوران اتحاد شوروی و پس از آن | ||
مطالعات اوراسیای مرکزی | ||
مقاله 13، دوره 11، شماره 2، مهر 1397، صفحه 469-489 اصل مقاله (557.75 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jcep.2019.204730.449643 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا مجیدی1؛ غلامرضا خادمی* 2 | ||
1دانشیار مطالعات منطقهای، دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری مطالعات منطقهای، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
از پیامدهای زیانبار حاکمیت هفتادسالۀ رژیم کمونیستی اتحاد شوروی در منطقۀ تاریخی آسیای مرکزی، پنج جمهوری قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان و تاجیکستان تغییر اجباری رسمالخط نوشتاری این کشورها به سیریلیک (روسی) بود. این وضعیت در جمهوری تاجیکستان بهعلت تفاوت زبانی با چهار جمهوری دیگر پیچیدگی خاصی داشت. در هر صورت پس از فروپاشی اتحاد شوروی انتظار میرفت با استقلال جمهوری تاجیکستان الفبای نیاکان (فارسی) جایگزین الفبای سیریلیک (روسی) شود. همانگونه که در سالهای ابتدایی سلطۀ رژیم کمونیستی الفبای تاجیکستان از الفبای نیاکان (فارسی) به سیریلیک (روسی) تغییر یافت؛ ولی چنین نشد. برای درک علت و چرایی موضوع در چارچوب نوشتار پیش رو در آغاز پیشینۀ تغییر الفبا و به بیان دیگر نابودی الفبای فارسی در تاجیکستانِ دوران اتحاد شوروی و علتهای آن توضیح داده میشود. سپس فرازوفرود جریان تغییر الفبا و به بیانی مسئلۀ زندهکردن الفبای نیاکان در تاجیکستان پس از دوران اتحاد شوروی در بیش از دو دهۀ اخیر شرح داده میشود. با شناخت این پیشینه از دو دورۀ تاریخی، درک علت و چرایی فرجام نیافتن جایگزینی الفبای نیاکان (فارسی) در جمهوری تاجیکستان پس از دوران اتحاد شوروی در قالب ارائۀ دلیلهای مخالفان و موافقان این جریان از روایی درخور توجهی برخوردار میشود. بدین ترتیب در این نوشتار ضمن بررسی هر دو دوره به این پرسش پاسخ داده میشود که چرا فرایند تغییر الفبای سیریلیک (روسی) به الفبای نیاکان (فارسی) تحقق نیافت. از اینرو فرض میشود با بیان اهمیت عوامل اقتصادی و سیاسی، نبود پذیرش نخبگانی عاملی تأثیرگذار بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
الفبای سیریلیک؛ الفبای نیاکان (فارسی)؛ پذیرش نخبگانی؛ تاجیکستان؛ روسیسازی | ||
مراجع | ||
A) English
1. Allworth, Edward (1975), Central Asia, New York: Columbia University Press. 2. Atai, Farhad (2012), “Soviet Cultural Legacy in Tajikistan”, Iranian Studies, Vol. 45, No. 1, pp. 81-95. 3. Bakon, Eliizabet (1996), Central Asians under Russian Rule, Ithaca: Cornel University Press. 4. Bennigsen, A. (1958), “The Russification of the Tajik Language”, Central Asia Review, Vol. 6, No. 1, pp. 25-33. 5. Bergne Paule (2007), The Birth of Tajikistan, London: I. B. Tauric. 6. Dietrich, Ayşe Pamir (2005), “Language Policy and the Status of Russian in the Soviet Union and the Successor States Outside the Russian Federation”, ASEES, Vol. 19, Nos. 1-2, pp. 1-27. 7. Djalili, Mohammad Reza and Others (1998), Tajikistan, the Trails of Independence, London: Curzon. 8. Freeze, Gregory (2002), Russia: a History, New York: Oxford University Press. 9. Hambly, Gavin (1966), Central Asia, New York: Delacorte Press. 10. Hiro, Dilip (2009), Incide Central Asia, New York: Peter Mayer Publications. 11. Johnson, Juliet, Marietta Stepaniants and Benjamin Forest (2005), Religion and Identity in Modern Russia, Burlington: Ashgate 12. Kemper, Michael (2010), Islamic Education in the Soviet Union and its Successor States, London: Routledge. 13. Myer, Will (2002), Islam and Colonialism, London: Routledge. 14. Nickjoo, Mahvash (1979), “A Century of Struggle for the Reform of the Persian Script”, The Reading Teacher, Vol. 32, No. 8, pp. 926-929. 15. Parker, John (2009), Persian Dreams, Washington: Potomac Books, Inc. 16. Perry, John (1996), “Tajik Literature: Seventy Years is Longer than the Millennium”, World Literature Today, Literatures of Central Asia, Vol. 70, No. 3, pp. 571-573. 17. Perry, John (1997), “Script and Scripture: the Three Alphabets of Tajik Persian, 1927-1997”, Journal of Central Asian Studies, Vol. 2, No. 1, pp.1-18. 18. Rakowska-Harmstone, Teresa (1970), Russia and Nationalism in Central Asia, Baltimore: the Johns Hopkins Press. 19. Roy, Oliver (2007), The New Central Asia, London: I. B. Tauris. 20. Rywkin, Michael (1963), Russia in Central Asia, New York: Collier Books. 21. Schiffman, Harold (2012), Language Policy and Language Conflict in Afghanistan and its Neighbors, Leiden: Brill. 22. Von Maltzahn, Nodia (2013), The Syria-Iran Axis, Cultural Diplomacy and International Relations in the Middle East, London: I. B. Tauris. 23. Wheeler, Geoffrey (1962), Racial Problems in Soviet Muslim Asia, London: Oxford University Press. 24. Yalcin, Resul (2002), The Rebirth Uzbekistan, Labanon: Ithaca Press. B) Persian
1. Afshar, Mahmoud (1928), The New Tajik Alphabet, Samarkand: the New Tajik Alphabet Committee. 2. Afshar, Mahmoud (1945), “The Territory of Persian Language, Afghanistan, Iran, and Tajikistan”, Ayandeh, Vol. 2, No. 8, pp. 641-647. 3. Atai, Farhad (2008-2009), “The Heritage of the Soviet Union, and the Cultural and Art Management in Tajikistan”, Central Eurasia Studies, Vol. 2, No. 3, pp. 97-120. 4. Avtorkhanov, Abdurakhman (1992), The Problem of National Minorities in the Soviet Union, Translated by Fathollah Didehban, Tehran: Publication of the Education of the Islamic Revolution. 5. Badi’i Azandehi, Marjan and Atefeh Golafshan (2012), “The Role of Politics and Power in the Impact of Persian Language on Tajikistan’s National Identity”, Great Khorasan, Vol. 3, No. 6, pp. 9-26. 6. Borjian, Habib (1993), “The Experience of Changing Farsi Writing in Tajikistan”, Iranshenasi, No. 17, pp. 170-182. 7. Bondshahriari, Ali Asghar (2007), “Literary Relations between Iran and Tajikistan and their Impact on Tajikistan’s Modern Poetry”, Human Sciences Journal, No. 54, pp. 325-344. 8. Erfan, Mahmoud (1925), “Persian Language in Turkestan”, Ayandeh, No. 1, pp. 28-32. 9. Ettefaghfar, Fereshteh Sadat (2008), “The Origion of the Tajikistan Civil War and the Role of the I.R.Iran in Ending the Fighting”, Politic Quarterly, Vol. 38, No. 4, pp. 38-23. 10. Ghafurov, Babajan (1998), Tajiks, Dushanbe: Efran. 11. Ghayebov, Mohammad (1989), About the Enlightenment in Tajikistan and Afghanistan, Dushanbe: Efran. 12. Ghazveh, Alireza (2006), “There are Thousands of Khorasans in My Spirit”, Report of Fifth Association of Persian Language Teachers in Tajikistan, Sokhan-e Eshgh, No. 29, pp. 90-97. 13. Hosseinipour, Masoud and Azita Hamedani (2012), “First Relatives, Second Dervish, Bukhara”, Vol. 15, No. 88-89, pp. 82-100. 14. Hunter, Shirin, Jeffrey Thomas and Alexander Melikishvili (2011), Islam in Russia, Translated by Elaheh Koolaee, Seyyedeh Motahareh Hosseini and Asma Moini, Tehran: Ney. 15. Irani, Nasser (1992), “Iran and Independent Tajikistan”, Nashr-e Danesh, No. 71, pp. 216-219. 16. Koolaee, Elaheh (2012), Politics and Government in Central Eurasia, Tehran: Samt. 17. Kramsch, Claire (2011), Languages and Culture, Translated by Fariba Ghazanfari, Raheleh Ghasemi and Pedram Lalbakhsh, Tehran: Amir Kabir. 18. Mojtahed Shabestari, Ali Ashraf (1992), “Rudaki’s Land was Renewed”, Kelk, No. 31, pp. 53-55. 19. Mollajan, Seifollah (2011) (a), The Comparative Study of Cultural Presence of Iran, Russia, Saudi Arabia, the European Union and the United States in Central Asia, with Emphasis on Tajikistan, Tajikistan: the Cultural Consultation of the Embassy of the Islamic Republic of Iran. 20. Mollajan, Seifallah (2011) (b), The Reviewing of Obstacles and Estimating the Material and Spiritual Value Conversion of Cyrillic Alphabet into Persian Alphabet in Tajikistan, Tajikistan: the Cultural Consultation of the Embassy of the Islamic Republic of Iran. 21. Natel Khanlari, Parviz (1982), Linguistics and Persian Language, Tehran: Toos. 22. Numanov, M. Q. and L. P. Kandinov (1975), The Tajik Civilization during Fifty Years of Soviet Rule, Dushanbe: Erfan. 23. Nur, Shams Alhaq (1995), Islam and Islamic Movement in Tajikistan, Tehran: Hozeh Honari. 24. Pahlavan, Changiz (1994), “The Significance of Current Events in Our Civilization, Afghanistan and Tajikistan”, Kelk, Nos. 51-52, pp. 42-58. 25. Rahimi, Mohsen (2015), “The Challenges of Writing Style in Persian and Cyrillic Typewriter Machine”, Bahar-e Adab, Vol. 8, No. 2, pp. 493-514. 26. Ravaghi, Ali and Shakiba Sayyad (2004), The Tajiki Persian, Tehran: Hermes. 27. Rywkin, Michael (1987), The Moscow Government and Problems of the Muslims of Central Asia in USSR, Translated by Mohmoud Ramezanzadeh, Mashhad: Islamic Studies Foundation. 28. Safar, Abdullah (1993), “The Connection between Writing and Language”, Keyhan-e Farhangi, Vol. 10, No. 8, pp. 51-53. 29. Samad, Vali (2006), Mehrnameh; Celebrating the 80th Birthday of Professor Mohammad Jan Shakouri, Dushanbe: the Cultural Consultation of the Embassy of the Islamic Republic of Iran in Tajikistan. 30. Sanai, Mehdi (1997), “Tajiks and the Language of Ancestors”, Keyhan-e Farhangi, Vol. 14, No. 139, pp. 24-25. 31. Seyyedi, Mehdi (1992), Half from Turkestan and Half from Ferghana, Mashhad: Ketabestan. 32. Shakurov, Mohammad Jan (1996), “The Spiritual Emptiness in Tajikistan and the Historical Mission of Iran”, Central Asia and the Caucasus Studies, Vol. 5, No. 16, pp. 31-40. 33. Shakouri, Mohammad Jan (1998), “The Word Choice in Tajikistan and Some of its Problems”, Farhangestan, No. 13, pp. 73-83. 34. Shakouri Bukharai, Mohammad Jan (2003), Essays on Tajikistan Language, Literature and Culture, by Masoud Mirshahi, Tehran: Asatir. 35. Sherdoost, Ali Asghar (2011), The History of Tajikistan’s Modern Literature, Tehran: Elmi Farhangi Publishing Co. 36. Smith, Graham (1996), Soviet Nations, Translated by the Group of Translators, Tehran: Elmi Farhangi Publishing Co. 37. Sultan, Mirza Hassan (2006), The Problems of the Language Science, Dushanbe: the Cultural Consultation of the Islamic Republic of Iran in Tajikistan. 38. Walter, Colonel (2003), The History of Russia from the Beginning to 1945, Translated by Najafgholi Mo’ezzi, Tehran: Donyaye Ketab. 39. Yektai, Majid (1968), “Dari, Farsi or Tajik”, Vahid, Vol. 5, No. 8, pp. 740-735. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,188 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 445 |