سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,230
تعداد مقالات67,764
تعداد مشاهده مقاله115,151,434
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,910,135
پورمولا, سید محمد هاشم, طاهری, ریحانه. (1397). تألیف قلوب در فقه امامیه و چگونگی اجرای آن در عصر غیبت. , 14(4), 949-979. doi: 10.22059/jorr.2018.218687.1007512
سید محمد هاشم پورمولا; ریحانه طاهری. "تألیف قلوب در فقه امامیه و چگونگی اجرای آن در عصر غیبت". , 14, 4, 1397, 949-979. doi: 10.22059/jorr.2018.218687.1007512
پورمولا, سید محمد هاشم, طاهری, ریحانه. (1397). 'تألیف قلوب در فقه امامیه و چگونگی اجرای آن در عصر غیبت', , 14(4), pp. 949-979. doi: 10.22059/jorr.2018.218687.1007512
پورمولا, سید محمد هاشم, طاهری, ریحانه. تألیف قلوب در فقه امامیه و چگونگی اجرای آن در عصر غیبت. , 1397; 14(4): 949-979. doi: 10.22059/jorr.2018.218687.1007512

تألیف قلوب در فقه امامیه و چگونگی اجرای آن در عصر غیبت

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 9، دوره 14، شماره 4، دی 1397، صفحه 949-979    اصل مقاله (522.88 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2018.218687.1007512
نویسندگان
سید محمد هاشم پورمولا* 1؛ ریحانه طاهری2
1استادیار، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده
در این مقاله از طرفی به تبیین اصل «تألیف قلوب» در فقه امامیه پرداخته‌ایم که به‌موجب آن، کفار یا مسلمانان ضعیف‌العقیده، به‌منظور جلب نیرو در جهاد یا جذب به اسلام و مسلمانان یا برای ایجاد وحدت بین آنها و حفظ حکومت اسلامی، مورد الفت قرار می‌گیرند. از طرف دیگر ضمن بررسی این حکم در زمان غیبت و ذکر ادلۀ فقها در این باب، به این نتیجه رسیده‌ایم که حکم، مذکور هم با توجه به احتمال وقوع جهاد و هم با وجود گسترش اسلام و هم در فرض عدم تشکیل حکومت اسلامی، اجراشدنی است. پس در این مقاله دامنۀ اجرای این اصل را در ابواب مختلف فقه به بحث گذاشته‌ایم و به ذکر مواردی از استناد فقیهان به مضمون و محتوای آن می‌پردازیم. اصل مورد بحث در موارد مهم فقهی چون زکات، وقف، تقیۀ مداراتی و عقد امان کاربرد دارد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی بوده است.
کلیدواژه‌ها
تألیف قلوب؛ زکات؛ کافر؛ مسلمان؛ مؤلفة قلوبهم
عنوان مقاله [English]
The Companionship of the Hearts (Ta’lif Qulub) in Imamiyya Jurisprudence and Qualily of Its Execution in Hidden Age
نویسندگان [English]
Seyyed Mohammad Hashem Pourmola1؛ Reyhaneh Taheri2
1Assistant Professor, University of Shiraz, Shiraz, Iran
2M.A, University of Shiraz, Shiraz, Iran
چکیده [English]
This article is explaining on the one hand the principle of "Companionship of Hearts" (Ta’lif Qulub) by which unbelievers or the weak belief Muslims are kindly treated in order to be recruited in holy war (Jihad) or to be attracted in Islam and Muslims, or to create unity among Muslims and to preserve Islamic government. Studying this rule, on the other hand, in the time of absence of imam and mentioning of the arguments of the jurisprudents in this matter, it concludes that this rule is executable both considering the possibility of happing of the holy war (Jihad) and in spite of the expansion of Islam and also given the lack of formation of Islamic government. Therefore, this article has argued the scope of exercising this principle in different cases of Islamic jurisprudence and has mentioned several examples of the jurisprudents, citation to its content. The principle under discussion is applied in many important jurisprudential cases including tithe (Zakat), devotion, toleration dissimulate, and safety contract. This study uses descriptive-analytical method of research.
کلیدواژه‌ها [English]
Companionship of hearts (Ta’lif Qulub), Zakat, Unbeliever, Muslim
مراجع

ـ قرآن کریم.

  1. ابن‌حیون، نعمان‌بن محمد مغربی (1385ق). دعائم الإسلام، چ دوم، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  2. ابن‌عاشور، محمدبن طاهر (بی‌تا). تفسیر التحریر و التنویر، بی‌جا، بی‌نا.
  3. اردبیلی، احمدبن محمد (1403ق). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  4. اصفهانی، سید ابوالحسن (1393ق). وسیلة النجاة، قم: چاپخانۀ مهر.
  5. آلوسی، سید محمود (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  6. امین اصفهانی، سیده نصرت (1361). مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران: نهضت زنان مسلمان.
  7. بحرانی، یوسف‌بن احمدبن ابراهیم (1405ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  8. بهبهانی، محمد باقربن محمد اکمل (1424ق). مصابیح الظلام، قم: مؤسسة العلامة المجدد الوحید البهبهانی.
  9. ترحینی، سید محمد حسین (1427ق). الزبدة الفقهیة فی شرح الروضة البهیة، چ چهارم. قم: دارالفقه للطباعة و النشر.
  10. ثقفی تهرانی، محمد (1398ق). تفسیر روان جاوید، چ سوم، تهران: انتشارات برهان.
  11. جمعی از مولفان، (بیتا). مجله فقه اهل البیت(ع)،  قم: مؤسسۀ دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع).
  12. جوادی آملی، عبدالله (1393). تسنیم، قم: مرکز نشر اسراء.
  13. ـــــــــــــــــــ (1383). ولایت فقیه: ولایت، فقاهت و عدالت، چ چهارم. قم: مرکز نشر اسراء.
  14. حر عاملی، محمدبن حسن (1409ق). وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  15. حسینی روحانی، سید صادق (بی‌تا). فقه الصادق(ع)، بی‌جا، بی‌نا.
  16. حسینی شاه‌عبدالعظیمی، حسین‌بن احمد (1363). تفسیر اثنی عشری، تهران: میقات.
  17. حسینی همدانی، سید محمد حسین (1404ق). انوار درخشان، تهران: کتابفروشی لطفی.
  18. حکیم، سید محسن طباطبایی (1416ق). مستمسک العروة الوثقی، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی.
  19. الحلبی (1400ق). السیرة الحلبیة، بیروت: دارالمعرفة.
  20. حلی [ابن‌ادریس]، محمدبن منصور (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، چ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  21. حلی [علامه]، حسن‌بن یوسف‌بن مطهر اسدی (1412ق). منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد: مجمع البحوث الإسلامیة.
  22. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  23. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). تذکرة الفقهاء، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  24. حلی [محقق]، نجم‌الدین جعفربن حسن (1407ق). المعتبر فی شرح المختصر، قم: مؤسسۀ سیدالشهدا(ع).
  25. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1408ق). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چ دوم، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  26. خراسانی [آخوند]، محمد کاظم‌بن حسین (1413ق). کتاب فی الوقف، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  27. خمینی [امام]، سید روح‌الله موسوی (بی‌تا الف). تحریر الوسیلة، قم: مؤسسۀ مطبوعات دارالعلم. 
  28. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1420ق). الرسائل العشرة، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  29. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا ب). القواعد الفقهیة و الإجتهاد و التقلید (الرسائل)، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان.
  30. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا ج). کتاب البیع، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  31. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1423ق). ولایت فقیه، بی‌جا: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  32. خمینی، سید مصطفی (بی‌تا). ولایة الفقیه، بی‌جا: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  33. خویی، سید ابوالقاسم موسوی (1418ق). موسوعة الإمام خویی، قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی.
  34. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق). المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالعلم الدار الشامیة.
  35. زحیلی، وهبة‌بن مصطفی (1418ق). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، چ دوم، بیروت/ دمشق: دارالفکر المعاصر.
  36. سبحانی، جعفر (1424ق). الزکاة فی الشریعة الأسلامیة الغراء، قم: مؤسسۀ امام صادق(ع).
  37. سبزواری، سید عبدالأعلی (1413ق). مهذب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، چ چهارم. قم: مؤسسۀ المنار.
  38. سلّار دیلمی، حمزةبن عبدالعزیز (1404ق). المراسم العلویة و الأحکام النبویة فی الفقه الإمامی، قم: منشورات الحرمین.
  39. سیستانی، سید علی حسینی (1422ق). المسائل المنتخبة، چ نهم. قم: دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی.
  40. سیفی، علی ‌اکبر (1417ق). دلیل تحریر الوسیلة-الخمس، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  41. سیاح، احمد (1364). فرهنگ سیاح، تهران: انتشارات اسلام.
  42. صدوق، محمدبن علی‌بن بابویه (1413ق). من لایحضره الفقیه، چ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  43. طاهری، حبیب‌الله (1418ق). حقوق مدنی، چ دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  44. طباطبایی، سید تقی (1423ق). الدلائل فی شرح منتخب المسائل، قم: کتابفروشی محلاتی.
  45. طبرسی، حسن‌بن فضل (1365). مکارم‌الأخلاق،-ترجمۀ ابراهیم میرباقری. چ دوم، تهران: فراهانی.
  46. طبرسی، علی‌بن حسن (1385ق). مشکاة‌الأنوار فی غررالأخبار، چ دوم، نجف: المکتبة‌الحیدریة.
  47. طبرسی، فضل‌بن حسن (1414ق). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ سوم، تهران: انتشارات ناصرخسرو.
  48. طریحی، فخرالدین‌بن محمد (1416ق). مجمع البحرین، تصحیح سید احمد حسینی، چ سوم، تهران: کتابفروشی مرتضوی.
  49. طوسی [ابن‌حمزه]، محمدبن علی (1408ق). الوسیلة الی نیل الفضیلة، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
  50. طوسی، ابوجعفر محمدبن حسن (1375ق). الإقتصاد الهادی إلی طریق الرشاد، بی‌جا: نشر کتاب.
  51. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1387ق). المبسوط فی فقه الإمامیة، چ سوم، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
  52. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1400ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، چ دوم، بیروت: دارالکتاب العربی.
  53. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1407ق). الخلاف، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  54. عاملی [شهید ثانی]، زین‌الدین‌بن علی (1410ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (ط - الحدیثة)، قم: کتابفروشی داوری.
  55. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1419ق). فوائد القواعد، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
  56. عمید زنجانی، عباسعلی (1421ق). فقه سیاسی، چ چهارم، تهران: امیرکبیر.
  57. فاضل لنکرانی، محمد (1365). تقیۀ مداراتی: زمینه‌ساز وحدت اسلامی، بی‌جا: گروه ارشاد حجاج ایرانی (امر به معروف).
  58. قمی، علی‌بن ابراهیم (1367). تفسیر قمی، چ چهارم، قم: دارالکتاب.
  59. کاشانی، ملا فتح‌الله (1373ق). خلاصة المنهج، تهران: انتشارات اسلامیة.
  60. کاظمی [فاضل]، جوادبن سعد اسدی (بی‌تا). مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام، بی‌جا، بی‌نا.
  61. کرکی [محقق ثانی]، علی‌بن حسین (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. چ دوم، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
  62. کلینی، محمدبن ‌یعقوب (1363). گزیدۀ کافی، ترجمۀ محمد باقر بهبودی، تهران: مرکزانتشارات علمی و فرهنگی.
  63. ــــــــــــــــــــــــ (1375). اصول الکافی، ترجمۀ محمد باقر کمره‌ای، چ سوم، قم: اسوه.
  64. ــــــــــــــــــــــــ (1407ق). الکافی (ط - اسلامیة)، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
  65. مازندرانی، محمد صالح‌بن احمد‌بن شمس سروی (1382ق). شرح الکافی، تهران: المکتبة الإسلامیة.
  66. مجلسی[علامه]، محمد باقر (1403ق). بحارالأنوار، چ دوم، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی.
  67. مجلسی، محمد تقی (1406ق). روضة المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، چ دوم، قم: مؤسسۀ فرهنگی اسلامی کوشانپور.
  68. ـــــــــــــــــــــــ (1414ق). لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه، چ دوم، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  69. محقق داماد، سید محمد (1418ق). کتاب الخمس، قم: دارالإسراء للنشر.
  70. مغنیه، محمد جواد (1421ق). فقه الأمام الصادق(ع). چ دوم، قم: مؤسسۀ انصاریان.
  71. مفید، محمد‌بن محمد‌بن نعمان (1413 الف). الإشراف فی عامّة فرائض أهل الإسلام، قم: کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید(ره).
  72. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1413 ب). المقنعة، قم: کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید(ره).
  73. مکارم شیرازی، ناصر (1379). القواعد الفقهیة، چ سوم، مدرسة الإمام علی‌بن أبی‌طالب(ع).
  74. منتظری، حسینعلی (بی‌تا). کتاب الخمس و الأنفال، قم: بی‌جا.
  75. منتظری، حسینعلی (1409 الف). کتاب الزکاة، چ دوم، قم: مرکز جهانی اطلاعات اسلامی.
  76. ــــــــــــــــــــ (1409 ب). مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمۀ محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری، قم: مؤسسۀ کیهان.
  77. موسوی خلخالی، سید محمد مهدی (1427ق). فقه الشیعه، قم: دارالبشیر.
  78. میلانی، سید محمد هادی حسینی (1395ق). محاضرات فی فقه الإمامیة - کتاب الزکاة، مشهد: مؤسسۀ چاپ و نشر دانشگاه فردوسی.
  79. نجفی [صاحب جواهر]، محمد حسن (بی‌تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع‌الإسلام، چ هفتم، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی.
  80. هاشمی شاهرودی، سید محمود (1424ق). کتاب الخمس، چ دوم، قم: مؤسسۀ دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع).
  81. همدانی، آقا رضا‌بن محمد هادی (1416ق). مصباح الفقیه، قم: مؤسسة الجعفریة لإحیاء التراث و مؤسسة النشر الإسلامی.
  82. یزدی، سید محمد کاظم طباطبایی (بی‌تا). تکملة العروة الوثقی، قم: کتابفروشی داوری.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 787
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 542


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب