سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,578
تعداد مقالات71,072
تعداد مشاهده مقاله125,681,972
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,911,973
سلیمانی, اسماعیل, ملامحمدی, مژگان. (1397). حریت یا آزادی در مفهوم دینی و عرفانی. , 15(3), 653-675. doi: 10.22059/jpht.2018.245202.1005521
اسماعیل سلیمانی; مژگان ملامحمدی. "حریت یا آزادی در مفهوم دینی و عرفانی". , 15, 3, 1397, 653-675. doi: 10.22059/jpht.2018.245202.1005521
سلیمانی, اسماعیل, ملامحمدی, مژگان. (1397). 'حریت یا آزادی در مفهوم دینی و عرفانی', , 15(3), pp. 653-675. doi: 10.22059/jpht.2018.245202.1005521
سلیمانی, اسماعیل, ملامحمدی, مژگان. حریت یا آزادی در مفهوم دینی و عرفانی. , 1397; 15(3): 653-675. doi: 10.22059/jpht.2018.245202.1005521

حریت یا آزادی در مفهوم دینی و عرفانی

مجله علمی " فلسفه دین "
مقاله 6، دوره 15، شماره 3، مهر 1397، صفحه 653-675    اصل مقاله (337.53 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2018.245202.1005521
نویسندگان
اسماعیل سلیمانی* 1؛ مژگان ملامحمدی2
1دانش‌آموختۀ دکتری ادیان و عرفان تطبیقی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه تهران، تهران، ایران
2دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد ادیان و عرفان تطبیقی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
یکی از مفاهیم مهم عرفانی که به‌عنوان یک کمال و فضیلت انسانی شناخته می‌شود و در مراتب عالی بندگی و سلوک معنوی حاصل خواهد شد، «حریت» و آزادی معنوی است. این خصلت برخلاف مفهوم آزادی در اصطلاح علوم سیاسی و اجتماعی از طریق عبودیت و بندگی خالصانۀ حق و بریدن از بندگی غیرحق حاصل می‌شود. زمانی انسان به حریت و آزادی معنوی می‌رسد که مراتب عالی سلوک را طی کرده، از بند نفس و تعلقات مادی کاملاً رها شده باشد. در این نوشتار برآنیم که این مفهوم را از منظر دینی و عرفانی به مطالعه بگذاریم و گسترۀ معنایی و ارزش معنوی آن را در عرفان و از زبان اهل معرفت بیان کنیم. به این منظور، پس از تمهید بحث، مفهوم حریت از نظر لغوی و اصطلاحی بازشناخته و آنگاه نسبت آن با مفاهیم دیگری مثل عبودیت و انسان کامل بررسی شده و از زبان ولی حق، سیّدالاحرار علی مرتضی (ع) شرح و بسط یافته است. همچنین از نظر برخی بزرگان عرفان و صاحبان اندیشه و حکمت عرفانی در این باب بهره برده‌ایم. در پایان، نتایج این مطالعه در معرض ملاحظه و استفادۀ طالبان معارف دینی، آزادیخواهان و بنده آزادان گذاشته شده است.
کلیدواژه‌ها
انسان کامل حر؛ بندۀ آزاد؛ حریت؛ عبودیت (بندگی)
مراجع

قرآن

  1. نهج‌البلاغه (1373). ترجمة سید جعفر شهیدی، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
  2. لغتنامۀ دهخدا.
  3. ابن‌عربی، محی‌الدین (1387). اصطلاحات صوفیه، ترجمۀ گل بابا سفیدی، تهران: انتشارات شفیعی.
  4. ــــــــــــــــــــ (1388). فتوحات مکیه، مصحح محمد خواجوی، تهران: انتشارات مولی.
  5. افلاکی العارفی، شمس‌الدین (1961). مناقب‌العارفین، مصحح تحسین یازیجی: انتشارات انجمن تاریخ ترک.
  6. امام جعفر صادق (ع) (منسوب) (1377). مصباح الشریعه، ترجمۀ عبدالرزاق گیلانی، تهران: پیام حق.
  7. انصاری، خواجه عبدالله (1379). شرح منازل السائرین، مصحح علی شیروانی، تهران: انتشارات الزهرا.
  8. بقلی، روزبهان (1349). شرح شطحیات، ترجمۀ جواد نوربخش، تهران: انتشارات طهوری.
  9. پورجوادی، نصرالله (1372). مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سلمی، کتاب الفتوه. جلد 2: مرکز نشر دانشگاهی.
  10. جرجانی، علی‌بن محمد (1370). تعریفات، تهران: ناصر خسرو.
  11. رحمتی، انشاالله (1386). تأویل روحانی و ولادت ثانی، ماهنامۀ پژوهشی اطلاعات حکمت و معرفت، سال دوم، شمارۀ 80، تهران: انتشارات اطلاعات.
  12. رشّاد، علی‌ اکبر (1391). حریت و مدارات، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  13. روزنتال، فرانس (1379). مفهوم آزادی از دیدگاه مسلمانان، ترجمۀ منصور میراحمد، قم: مرکز انتشارات حوزۀ علمیه.
  14. سراج، ابونصر (1382). اللمع فی التصوف، ترجمۀ مهدی مجتبی، تهران: انتشارات اساطیر.
  15. سلمی، عبدالرحمن (1372). طبقات الصوفیه، محقق نورالدین شریبه: انتشارات جماعت الازهر للنشر والتألیف، دارالکتب العربی بمصر محمد حلمی المنیاوی.
  16. غنی، قاسم (1369). تاریخ تصوف اسلام، جلد 2، چ پنجم، تهران: انتشارات زوّار.
  17. قشیری، ابوالقاسم (1393). شرح رسالۀ قشیریه، ترجمۀ حسین شهبازی، تهران: انتشارات زوّار.
  18. کاکایی، قاسم (1382). وحدت وجود به روایت ابن‌عربی، اکهارت، چ دوم، تهران: انتشارات هرمس.
  19. گوهرین، سید صادق (1368). شرح اصطلاحات تصوف، جلد 4، تهران: انتشارات زوّار.
  20. لاهیجی، شمس‌الدین محمد (1378). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، چ سوم، تهران: انتشارات زوّار.
  21. مجلسی، محمد باقر (1320). بحارالانوار، جلد 64، تهران: مؤسسه دارالکتب الاسلامیه.
  22. مطهری، مرتضی (1353). انسان کامل، تهران: انتشارات صدرا.
  23.  ــــــــــــــــ (1356). گفتارهای معنوی، تهران: انتشارات صدرا.
  24. نسفی، عزیزالدین (1379). کتاب الانسان الکامل، با تصحیح و مقدمۀ ماریژان موله و پیشگفتارهای هانری کربن، تهران: انتشارات طهوری.
  25. ـــــــــــــــــ (1359). کشف الحقایق: انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  26. همدانی، عین‌القضات (1387). التمهیدات، ترجمۀ علی جهان‌پور، تهران: سپهر دانش.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,859
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 385





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب