تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,088,450 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,191,366 |
مطالعۀ جامعهشناختی درک بومی سالمندان از توانمندی در جامعۀ روستایی (مورد مطالعه: روستای لریجان، شهرستان محلات، استان مرکزی) | ||
توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
مقاله 7، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 18، خرداد 1397، صفحه 137-158 اصل مقاله (811.8 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2018.68442 | ||
نویسندگان | ||
مهدی طالب1؛ مریم ملایی* 2 | ||
1استاد جامعهشناسی دانشگاه تهران. تهران، ایران | ||
2کارشناس ارشد توسعه روستایی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران. تهران، ایران | ||
چکیده | ||
به منظور نیل به توسعۀ محلی، باید به مشارکت تمام افراد اجتماع توجه شود. سالمندان نیز به عنوان بخشی از جامعه، از اهمیت بالایی برخوردارند. به نظر میرسد، پیششرط نقشآفرینی مؤثر سالمندان در توسعۀ محلی یک اجتماع، شناخت مؤلفههای مؤثر و اتخاذ استراتژیهای مناسب به منظور ارتقای هرچه بیشتر توانمندی آنان است. در پژوهش حاضر، مقولات ارتقادهندۀ وضعیت توانمندی سالمندان بررسی شده است. مشارکتکنندگان در پژوهش حاضر سالمندان روستای لریجان شهرستان محلات در استان مرکزی بودهاند. به منظور جمعآوری اطلاعات از روش تحلیل موضوعی در رویکرد کیفی استفاده شده است. تکنیکهای جمعآوری اطلاعات عبارتاند از: مشاهده مشارکتی، مصاحبۀ نیمهساختاریافته و روشهای زمینهنویسی. برای تحلیل دادهها از کدگذاری و مقولهبندی استفاده شده است. به منظور غنای هرچه بیشتر دادهها از مجموع 17 مصاحبۀ انجامشده، 12 مصاحبه که بهترین کیفیت را داشته انتخاب و تحلیل شده است. بر اساس نتایج پژوهش، مهمترین عوامل ارتقادهنده و مؤثر در رشد توانمندی سالمندان عبارتاند از: سرمایۀ اطلاعاتی، سلامت و توانایی انجام کار، دارا بودن همسر، سواد و تحصیلات، مشارکت مذهبی، شبکۀ حمایتی فرزندمحور، شبکۀ حمایتی خویشاوند- دوستمحور، استقلال فکری و استقلال عملی، قدرت چانهزنی و نفوذ کلام، کمتوقعی و تقدیرگرایی، آموزههای فرهنگ روستایی و برخی از موارد دیگر که در ضمن پژوهش بیان شدهاند. بر اساس یافتههای پژوهش حاضر، ترکیب و پیوستگی عاملیت و ساختار فرصت در ارتباط با ارتقا یا تضعیف توانمندی، تفکیکناپذیر است. در نتیجه به منظور هرگونه تحلیل و برنامهریزی میبایست به این ارتباط دوسویه توجه شود. | ||
کلیدواژهها | ||
توانمندی؛ سالمندان روستایی؛ ساختار فرصت؛ درک بومی؛ عاملیت | ||
مراجع | ||
پهلوانزاده، فرهاد و جاراللهی، عذرا (1390). بررسی تأثیر عوامل اجتماعی بر سلامت روان سالمندان روستایی. توسعه روستایی، دوره سوم، بهار و تابستان 1390، شماره 1، صص: 65- 84. جعفری، اصغر و حسامپور، فاطمه (1396)؛ پیش بینی رضایت از زندگی بر اساس ابعاد هوش معنوی و سرمایه روانشناختی در سالمندان، مجله سالمندی ایران، 1396؛ دوره 12، شماره 1، صص: 103- 90 جویک، امیلی و مک مولین، جولی (1394). یادگیری و سالمندی، در سترستن. ریچارد و آنجل، ژاکلین (ویراستاران): دست نامه جامعهشناسی سالمندی نهادهای اجتماعی، ترجمه مجتبی امیری و مرجان صفاری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. زائری لطف، حسن و امانیان، ابوالفضل (1391). بررسی تأثیر شبکههای حمایت اجتماعی بر کیفیت زندگی سالمندان در تهران. فصلنامه مددکاران اجتماعی متخصص، شماره 1، پاییز 1391، صص: 111-134. عارفی، مهیار و تولایی، نوین (1380). به سوی رویکرد دارایی – مبنا برای توسعه اجتماع محلی. هنرهای زیبا، شماره 10، زمستان 1380، صص: 22-33. علیپور، فردین، سجادی، حمیرا، فروزان، آمنه و بیگلریان، اکبر (1388). نقش حمایتهای اجتماعی در کیفیت زندگی سالمندان. فصلنامه رفاه اجتماعی، سال نهم، شماره 33، تابستان 1388، صص: 147-166. فرضی زاده، زهرا، متوسلی، محمود و طالب، مهدی (1392). بررسی جامعهشناختی توانمندی اجتماعی و اقتصادی، درک بومی از آن، عوامل مؤثر بر رشد آن و موانع در جامعه زنان روستایی. توسعه روستایی، دوره پنجم، شماره 1، بهار و تباستان 1392، صص: 1-40. فلیک، اووه (1392). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه: هادی جلیلی، نشر نی، تهران، چاپ ششم. قورچایی، جلالالدین (1391). نقش عوامل جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی بر میزان جذب و پذیرش سالمندان در خانواده (مورد مطالعه: سالمندان شهرستان گنبد کاوس در سال 1390). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. کوششی، مجید (1387). ترتیبات زندگی و سلامت سالخوردگان در بستر گذار جمعیتی (مطالعهای در شهر تهران). رساله دکتری جمعیتشناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران. محمدپور، احمد (1386). بازسازی معنایی پیامدهای نوسازی در منطقه اورامان کردستان ایران. رساله دکتری جامعهشناسی و برنامهریزی دانشگاه شیراز. محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش 1؛ انتشارات جامعهشناسان، تهران، چاپ دوم. محمدی، الهام، فکرآزاد، حسین و سجادی، حمیرا (1391). گونهشناسی شبکه اجتماعی و حمایت اجتماعی در سالمندان. فصلنامه مددکاران اجتماعی متخصص، پاییز 1391، شماره 1، صص: 135-158. مرکز آمار ایران / www.amar.org.ir میرزایی، حسین، غفاری، غلامرضا و کریمی، علیرضا (1389). توانمندسازی، صنعتی شدن و عوامل زمینهای مؤثر بر آن (مطالعۀ موردی: مناطق روستایی شهرستان قروه). پژوهشهای روستایی، شماره 4، زمستان 1389، صص: 99-128. میرزایی، محمد و شمس قهفرخی، مهری (1386). جمعیتشناسی سالمندان در ایران بر اساس سرشماریهای 1385-1335. مجله سالمند (مجله سالمندی ایران)، سال دوم، شماره پنجم، پاییز 1386، صص: 326- 331. یزدانپور، فاطمه و سام آرام، عزت اله (1390). عوامل مرتبط با کیفیت زندگی سالمندان- سالمندان شهرستان خمین. برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، بهار 1390، شماره 6، صص: 45- 64.
Alsop, Ruth, Bertelsen, Mette and Holland, Jeremy (2006). Empowerment in Practice from Analysis to Implementation, The WorldBank.
Armadans Immaculada, Codina, Nuria and Pestana, Jose V (2014). Empowering Senior Citizens in Leisure Setting Through Mediation: Becoming a Mediator, Educational Gerontology, 0: 1-10.
Blood, Imogen (2010). Older people with high support needs: how can we empower them to enjoy a better life. JOSEPH ROWNTREE FOUNDATION, PP: 1-16.
Braun, Virginia and Victoria Clarke (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, Volume 3, -Number 2, pp: 77-101.
Fenge, Lee-Ann (2001). Empowerment and community care- projecting the voice of older people. Journal of Social Welfare and Family Law. 23(4), 2001, pp: 427-439.
Ginsberg, Barbara R. (2001). How Education Empowers Older Adults. Activities, Adaptation& Aging, 25:1, pp: 1-11.
Kump, Sonja and Krasovec, Sabina Jelenc (2007). Education: a possibility for empowering older adults. International Journal of Lifelong Education, Vol. 26,No. 6, pp: 635-649.
Lam, Kam Lee, Lai, Sau and lee, Teresa (2009). Elderly Participation and Empowerment: Experiences of SAGE; APIAS Monograph, Paper21, pp: 1-16, Visible on www.commons.ln.edu.hk/apiasmp/21
Ma, Yuk Ha and Lo, Siu Ching (2006). Elderly Volunteering as Empowerment; AGENCY FOR VOLUNTEER SERVICE, PP: 1- 10.
Nurshima, Miya (2004). A Gaggle of raging grannies: the empowerment of elder Canadian women through social activism. International Journal of LIFELONG EDUCATION, Vol.23, No.1, pp: 23-42.
Paswan, Suneeta, Punia, Shakunta and Bald, Shanti (2005). Empowerment of Senior Citizens for Retired Life. Journal of Social Sciences, 11(3), pp: 255-256.
Taylor, Sam (2006). A new approach to empowering older people’s forums: Identifying barriers to encourage participation, practice. Social Work in Action, Volume 18, NO. 2, pp:117-128.
Uyen, Nguyen Thi Tung, Thang, Henry Ngun Ceu and Azman, Azlinda (2013). The Empowerment of Elderly People in South East Asia: The Social Responsibility of the Young Generation in the Region. Sociology Study, February 2013, Volume 3, Number 2, pp: 96- 103.
Valtonen, Kathleen (2002). The ethnic neighbourhood: A Locus of empowerment for elderly immigrants. International Social Work, 45(3): 315-323. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 683 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 540 |