تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,519 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,134,732 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,240,610 |
مقایسه حقوق زن مسلمان از دیدگاه مرتضی مطهری و فاطمه مرنیسی | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
مقاله 2، دوره 7، شماره 2، مهر 1396، صفحه 41-61 اصل مقاله (452.12 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2018.235657.1110 | ||
نویسندگان | ||
محمدعلی توانا* 1؛ محمد کامکاری2؛ محمد امین میرزایی زاده کوهپایه3 | ||
1دانشیار هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه یزد | ||
2فارغ تحصیل کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه یزد | ||
3دانشجو کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه یزد | ||
چکیده | ||
مرتضی مطهری و فاطمه مرنیسی مساله زن مسلمان در را کانون توجه خود قرار داده اند؛ یکی از منظر فقه سیاسی شیعی و دیگر از منظر فمینیست اسلامی. مقاله حاضر دیدگاه این دو متفکر درباره حقوق زن مسلمان را بررسی می کند و این پرسش ها را طرح می کند که مطهری و مرنیسی، چه حقوق مدنی، اجتماعی و سیاسی برای زن مسلمان قائل هستند؟ و دیدگاه این دو متفکر چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارد؟ یافته های تحقیق نشان می دهد: مطهری حق آزادی عقیده و مذهب، حق مالکیت (ازحقوق مدنی)، حق آموزش و امنیت احتماعی (از حقوق اجتماعی) و حق رای (از حقوق سیاسی) را برای زنان همسان با مردان به رسمیت می شناسد اما به دلیل زیست شناختی و روان شناختی ، در زمینه قوانین ارث، پوشش و طلاق (از حقوق مدنی)، حق اشتغال (از حقوق اجتماعی) و حق انتخاب شدن سیاسی (از حقوق سیاسی) حقوق متفاوت برای زنان قائل می شود. در مقابل مرنیسی برابری ذاتی میان زن و مرد متصور است و معتقد است اسلام ذاتی (در تقابل با اسلام تاریخی) هم این برابری را به رسمیت می شناسد. در نتیجه حقوق مدنی، اجتماعی و سیاسی مشابه با مردان برای زن مسلمان قائل است. مبنای تفاوت دیدگاه مطهری و مرنیسی را می توان نتیجه نگرش های متفاوت آنان به اسلام دانست. | ||
کلیدواژهها | ||
اسلام؛ حقوق مدنی؛ اجتماعی و سیاسی زن؛ مطهری؛ مرنیسی | ||
مراجع | ||
- برلین، آیزیا (1368)، چهار مقاله درباره آزادی، ترجمۀ محمدعلی موحد، تهران: خوارزمی. - پدرام، مسعود (1383)، روشنفکران دینی و مدرنیته، چاپ دوم، تهران: گام نو. - شرابی، هشام (1368)، روشنفکران عرب و غرب، عبدالرحمان عالم، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی. - فیرحی، داود (1386)، نظام سیاسی و دولت در اسلام، تهران: سمت. - فالکس، کیث (1391)، شهروندی،محمد تقی دلفروز، چاپ دوم، تهران: کویر. - فهرستی، زهرا ( 1384)، « نقد آراء فاطمه مرنیسی در خصوص حجاب»، پژوهش زنان، دورۀ 3، شمارۀ 3: 194-177. - کریمی زنجانی اصل، محمد (1380)، «مقدمه و ویرایش»، در کتاب زنان پرده نشین و نخبگان جوشن پوش، ملیحه مغازهای، تهران: نی. - کوثری، مسعود (1387)، «روش مقایسهای» در کتاب رهیافت و روش در علومسیاسی، به اهتمام عباس منوچهری و همکاران، تهران: سمت: 254-300. - لک زایی، نجف و زارعی، راضیه (1388)، «کنکاشی در زمینۀ رابطۀ مبانی فکری و حقوق زنان در آثار مطهری»، بانوان شیعه، شمارۀ 22: 154-119. - مرنیسی، فاطمه (1380)، زنان پردهنشین و نخبگان جوشنپوش، ترجمۀ ملیحه مغازهای، تهران: نی. - مرنیسی، فاطمه (1386)، زنان بر بالهای رؤیا، ترجمۀ حیدر شجاعی، تهران: دادار. - مرنیسی، فاطمه (1393)، ملکههای فراموششده در سرزمین خلافت اسلامی، ترجمۀ حسن اسدی، تهران: مولی. - مطهری، مرتضی (1357)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران: انتشارات صدرا. - مطهری، مرتضی (1367)، پیرامون جمهوری اسلامی، تهران: صدرا. - مطهری، مرتضی (1368)، مجموعه آثارجلد نوزدهم، تهران: صدرا. - مطهری، مرتضی (1368)، مسئله حجاب، تهران: صدارا. - مطهری، مرتضی (1368)، ده گفتار، چاپ پنجم، تهران: صدرا. - مطهری، مرتضی (1368)، سیره نبوی، چاپ ششم، تهران: صدرا. - مطهری، مرتضی (1381)، فلسفه تاریخ (4 جلد)، چاپ چهارم ، تهران: صدرا. - مطهری، مرتضی (1382)، یادداشتها جلد ششم، تهران: صدرا. - مطهری، مرتضی (1385)، آینده انقلاب اسلامی، چاپ چهلم، تهران: صدر . - مطهری، مرتضی (1389)، نقدی بر مارکسیسم، چاپ هفتم، تهران: صدرا. - .مطهری، مرتضی (1391)، زن و مسائل قضایی و سیاسی، تهران: صدرا. - نش،کیت (1394)، جامعهشناسی سیاسی معاصر، محمد تقی دلفروز، چاپ سیزدهم، تهران: کویر. - Tom, Bottomore (1992), Citizenship and Social Class; T.H. Marshall, London, Pluto Pres.
- Margot, Bodran, (1995), Feminists, Islam, and Nation: Gender and the Making of Modern Egypt, Princeton: Princeton University Press.
- Cengiz. Koc (2016), "Fatima Mernissi and Amina Wadud: Patriarchal Dominance and Misinterpretation of Sacred Texts" in Islamic Countries: International Journal of Humanities and Social Science.
- T.H, Marshall (1950), "Citizenship and social class", combrdge:Cambridge university press.
- Fatima, Mernissi (1991), "The Veil and the Male Elite: A Feminist", Interpretation of Women’s Rights in Islam, translated by Mary Jo Lakeland: New York: Basic And Social Science.
- Fatima, Mernissi (1995), WomenandIslam: An Historicaland TheologicalEnquiry, Oxford: Blackwell.
- Ziba, Mir-Hosseini (2015), Men in Charge? Rethinking Authority in Muslim Legal Tradition, Oneworld Publications.
- Shazia, Malik (2014), "Towards a Feminist Interpretation of Islam: Faith and Fatima Mernissi Gender in the Work", IOSR Journal Of Humanities. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,672 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,089 |