پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,117,194 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,222,431 |
به‌کارگیری مدل PHABSIM در تبیین رژیم اکولوژیکی رودخانه به‌منظور برآورد جریان زیست محیطی و مقایسه با روش‌های هیدرولوژیکی (مطالعۀ موردی: رودخانۀ قره‌سو) | ||
| اکوهیدرولوژی | ||
| مقاله 17، دوره 5، شماره 3، مهر 1397، صفحه 941-955 اصل مقاله (1.07 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2018.253183.834 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسن نادری1؛ مهدی ذاکری نیا* 2؛ میثم سالاری جزی3 | ||
| 1دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 2دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 3استادیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| چکیده | ||
| اختصاص آب به محیط‌زیست که با عنوان حق‌آبه زیست‌محیطی مطرح می‌شود، برای حفظ اکوسیستم رودخانه و پایین‌دست آن بسیار حیاتی و مهم می‌باشد. عدم تخصیص مناسب جریان زیست‌محیطی، موجب اختلال در فعالیت‌های حیاتی موجودات آب‌زی، کاهش ارتباطات بین اکوسیستم‌ها و دسترسی به مناطق مناسب جهت تخم‌ریزی و مهاجرت آبزیان گردیده است. در مطالعه حاضر روش‌های هیدرولوژیکی تنانت، تسمن و آرکانزاس به منظور برآورد حداقل جریان زیست‌محیطی و مدل شبیه‌سازی زیستگاه PHABSIM جهت تأمین حداقل شرایط زیستگاه برای گونه شاخص سیاه ماهی C.capoeta gracilis در رودخانه قره سو منتهی به خلیج گرگان، مورد محاسبه و ارزیابی قرار گرفتند. آمار مورد نیاز برای محاسبات هیدرولوژیکی نیز از ایستگاه هیدرومتری سیاه‌آب در طول دوره آماری 44 ساله ( 1394-1350) استفاده شد. اندازه گیری و ثبت متغیرهای محیطی، داده‌های مربوط به مقاطع عرضی رودخانه شامل فاصله هر مقطع از مقطع پایین‌دست در اواخر خرداد ماه 1396، در4 ناحیه اصلی و مقاطع کنترل در هر ناحیه از پایین‌دست (مصب رودخانه) به سمت بالادست و در طول رودخانه قره‌سو انجام شد. بر اساس ارزیابی اکولوژیکی، روش تنانت نیاز آب زیست‌محیطی رودخانه قره‌سو را 30 درصد متوسط دبی سالانه برای فصول بهار و تابستان و 10 درصد متوسط دبی سالانه برای فصول پاییز و زمستان به ترتیب مقادیر 57/0 و 19/0 متر مکعب بر ثانیه و روش‌های تسمن 44 درصد، آرکانزاس 64 درصد و تکنیک شبیه‌سازی زیستگاه 85 درصد میانگین جریان سالانه در رودخانه قره‌سو، به ترتیب مقادیر 856/0، 22/1 و 63/1 متر مکعب بر ثانیه، جریان زیست‌محیطی را برآورد می‌نمایند. با بررسی الزامات برآورد جریان زیست‌محیطی در رودخانه مطالعه شده، با توجه به شرایط دینامیک اکولوژیکی و زیستگاهی رودخانه، مدل شبیه‌سازی زیستگاه بسیار کاراتر از روش‌های هیدرولوژیکی ظاهر شده و پاسخ آن‌ها به مسئله تخصیص رژیم اکولوژیکی جریان می‌تواند منطقی و حافظ بقای محیط اکولوژیکی باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جریان زیست‌محیطی؛ رودخانۀ قره‌سو؛ روش‌های هیدرولوژیکی؛ شبیه‌سازی زیستگاه؛ مطلوبیت زیستگاه | ||
| مراجع | ||
|
[1]. Yan Y, Yang Z, Liu Q, Sun T. Assessing effects of dam operation on flow regimes in the lower Yellow River. Procedia Environmental Sciences. 2010; 2:507-16. [2]. Lotfi, A. Guideline on rapid assessment of environmental features of rivers. Environment Protection Department of Iran Publication. 2012.[Persian] [3]. Tabatabai MM, Nadushan RM, Hashemi S. Impact of hydrogeomorphic processes on ecological functions of brown trout habits. International Journal of Environmental Science and Technology. 2017;14(8):1757-70. [4]. Arias M. I. E. Evaluating streamflow to characterize ecological functions of physical habitat in rivers. University of California, Davis; 2007. [5]. Waddle T. PHABSIM for Windows user's manual and exercises. 2012. [6]. Maddock I, Harby A, Kemp P, Wood PJ. Ecohydraulics: an integrated approach. John Wiley & Sons; 2013. [7]. Blanckaert K, Garcia XF, Steiger J, Uijttewaal W. Ecohydraulics: linkages between hydraulics, morphodynamics and ecological processes in rivers. Ecohydrology. 2013; 6(4):507-510. [8]. Poff NL, Richter BD, Arthington AH, Bunn SE, Naiman RJ, Kendy E, et al. The ecological limits of hydrologic alteration (ELOHA): a new framework for developing regional environmental flow standards. Freshwater Biology. 2010; 55(1):147-70. [9]. Tharme RE. A global perspective on environmental flow assessment: emerging trends in the development and application of environmental flow methodologies for rivers. River research and applications. 2003;19(56):397-441. [10]. Shokoohi A, Hong Y. Using hydrologic and hydraulically derived geometric parameters of perennial rivers to determine minimum water requirements of ecological habitats (case study: Mazandaran Sea Basin—Iran). Hydrological Processes. 2011; 25(22):3490-3498. [11]. Bahukandi KD, Ahuja NJ. Building block methodology assisted knowledge-based system for environmental-flow assessment of Suswa River of Dehradun Dist., India: A reminiscent framework, International Research Journal of Environment Sciences.2013; 2(12):74-80. [12]. Acreman M, Arthington A. H, Colloff M. J, Couch C., Crossman N. D, Dyer F, et al. Environmental flows for natural, hybrid, and novel riverine ecosystems in a changing world. Frontiers in Ecology and the Environment.2014; 12(8), 466-473. [13]. Nia ES, Asadollahfardi G, Heidarzadeh N. Study of the environmental flow of rivers, a case study, Kashkan River, Iran. Journal of Water Supply: Research and Technology-Aqua. 2016; 65(2):181-94. [14]. Booker DJ, Dunbar MJ. Application of physical habitat simulation (PHABSIM) modelling to modified urban river channels. River Research and Applications. 2004; 20(2):167-83. [15]. Islam Md.S. Nature and limitations of environmental flow methodologies and its global trends. Journal of Civil Engineering. 2010; 38(2): 141-152. [16]. Jowett IG, Hayes JW, Duncan MJ. A guide to instream habitat survey methods and analysis. Wellington: NIWA; 2008. [17]. Oberdorff T, Pont D, Hugueny B, Porcher JP. Development and validation of a fish‐based index for the assessment of ‘river health’in France. Freshwater Biology. 2002; 47(9):1720-34. [18]. Sedighkia M, Ayyoubzadeh S.A, Hajiesmaeli M. Investigation of Requirements for Estimation of the Environmental Flow in Rivers by Hydroacoustic Methods (Case Study: Delichay River located in Tehran Province). Journal of Ecohydrology. 2015; 2(3):289-300. [19]. Sedighkia M, Ayyoubzadeh SA, Hajiesmaeli M. Modification of Tennant and Wetted Perimeter Methods in Simindasht Basin, Tehran Province. Civil Engineering Infrastructures Journal. 2017; 50(2):221-31. [20]. Yi Y, Cheng X, Yang Z, Wieprecht S, Zhang S, Wu Y. Evaluating the ecological influence of hydraulic projects: A review of aquatic habitat suitability models. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 2017; 68:748-62. [21]. Nikghalb S, Shokoohi A, Singh VP, Yu R. Ecological regime versus minimum environmental flow: comparison of results for a river in a semi Mediterranean region. Water resources management. 2016; 30(13):4969-84. [22]. Hashemi S, Majdzadeh M, Mosavi R. Range of biological currents of red tuna based on morphological and habitat parameters in the lar river basins. Journal of Natural Environment, Natural Resources of Iran. 2017; 69(3):865-880. [Persian] [23]. Zhang Q, Xiao M, Liu CL, Singh VP. Reservoir-induced hydrological alterations and environmental flow variation in the East River, the Pearl River basin, China. Stochastic environmental research and risk assessment. 2014;28(8):2119-31.
[24]. Sedighkia M, Abdoli A, Ayyoubzadeh S.A, Ahmadi A.A, Gholizadeh M. Development of the native method of environmental flow in the rivers of the southern basin of Kaspian-Lar National Park. Journal of Ecology.2018; 43(3):543-560. [Persian]
[25]. Shokoohi AL, Amini MA. Introducing a new method to determine rivers’ ecological water requirement in comparison with hydrological and hydraulic methods. International Journal of Environmental Science and Technology. 2014; 11(3):747-56.
[26]. Tennant DL. Instream flow regimens for fish, wildlife, recreation and related environmental resources. Fisheries. 1976;1(4):6-10.
[27]. Abdi R, Yasi M. Evaluation of environmental flow requirements using eco-hydrologic–hydraulic methods in perennial rivers. Water Science and Technology. 2015;72(3):354-63.
[28]. Tessmann SA. Environmental Assessment. Technical Appendix E. Environmental use sector reconnaissance elements of the western Dakotas region of South Dakota study. Brookings, SD: South Dakota State University, Water Resources Research Institute. 1980.
[29]. Filipek SP, Keith WE, Giese J. Status of the Instream Flow Issue in Arkansas, 1987. Journal of the Arkansas Academy of Science. 1987;41(1):43-8.
[30]. Davis MM. Instream flow guidelines and protection of Georgia’s aquatic habitats. Georgia Institute of Technology; 2005.
[31]. Ahmadi-nadushan B, ST-Hilaire A, Berube M, Robichaud E, Thiemonge N, Bobee B. A review of statistical methods for the evaluation of aquatic habitat suitability for instream flow assessment. River Research and Applications.2006; 22:503-523.
[32]. Zamani M, Eagdari S, Zarei N. Study of the C.capoeta gracilis Habitat Suitability Index in the Kordan River. Fisheries Journal, Iranian Journal of Natural Resources.2015; 68(3):409-419. [Persian]
[33]. Tabatabaei N, Hashemzadeh I, Eagdari S, Zamani M. Determinative factors in habitat preference of Paracobitis iranica (Nalbant & Bianco 1998) in Kordan River, Namak lake watershed. Journal of Aquatic Ecology. 2014; 3(4):1-9. [Persian]
[34]. Gan K, McMahon T. Variability of results from the use of PHABSIM in estimating habitat area. River Research and Applications. 1990;5(3):233-9.
[35]. Vosoghi G, Mostajir B. Freshwater fish. Tehran University Press.2015. [Persian]
[36]. Asadi H, Sattari M, Eagdari S. Investigation of the determinants of selectivity and preferential habitat Capoeta capoeta gracilis (Keyserling 1891) in the Siahrood River. Iranian Journal of Fisheries Science. 2014; 23(3):1-9. [Persian]
[37]. Abdoli A. Iranian interior water fish. Museum of Nature and Wildlife of Iran. 1999. [Persian]
[38]. Thompson M. Minimum flow recommendations for the Wellington region.2015.
[39]. Keenan L, Thompson M and Mzila D. Freshwater allocation and availability in the Wellington region: state and trends. Wellington: NIWA;2012.
[40]. Hay J. Instream flow assessment for the lower Ruamahanga River. Prep. Gt. Wellingt. Reg. Counc. Cawthron Rep. 2008;1403.
[41]. Amini M, Shookohi A. Analytical solution Determination of the fracture point of the wetted environment graph - Discharge in a hydraulic method Determining the minimum environmental flow. Journal of Hydraulic.2014; 9(1):27-43. [Persian]
[42]. Zarakani M, Shookohi A, Pising V. Introducing a comprehensive ecological diet in the absence of data to determine the true environmental status of rivers. Iranian Water Resources Research Journal. 2017; 13(2):140-153. [Persian]
[43]. Karimi SS, Yasi M, Eslamian S. Use of hydrological methods for assessment of environmental flow in a river reach. International Journal of Environmental Science and Technology. 2012; 9(3):549-58. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 641 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 527 |
||