سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,578
تعداد مقالات71,072
تعداد مشاهده مقاله125,697,105
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,928,404
ارژنگ, اردوان, کلانتری خلیل آباد, عباس. (1397). تبیین مصلحت به‌مثابۀ سنجه و شاخصِ ولایت قهری. , 14(2), 357-382. doi: 10.22059/jorr.2018.130068.1007026
اردوان ارژنگ; عباس کلانتری خلیل آباد. "تبیین مصلحت به‌مثابۀ سنجه و شاخصِ ولایت قهری". , 14, 2, 1397, 357-382. doi: 10.22059/jorr.2018.130068.1007026
ارژنگ, اردوان, کلانتری خلیل آباد, عباس. (1397). 'تبیین مصلحت به‌مثابۀ سنجه و شاخصِ ولایت قهری', , 14(2), pp. 357-382. doi: 10.22059/jorr.2018.130068.1007026
ارژنگ, اردوان, کلانتری خلیل آباد, عباس. تبیین مصلحت به‌مثابۀ سنجه و شاخصِ ولایت قهری. , 1397; 14(2): 357-382. doi: 10.22059/jorr.2018.130068.1007026

تبیین مصلحت به‌مثابۀ سنجه و شاخصِ ولایت قهری

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 4، دوره 14، شماره 2، تیر 1397، صفحه 357-382    اصل مقاله (539.19 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2018.130068.1007026
نویسندگان
اردوان ارژنگ* ؛ عباس کلانتری خلیل آباد
دانشیار، دانشگاه آیت‌الله حائری (ره)، میبد، ایران
چکیده
شاخص مصلحت در سراسر احکام مربوط و مرتبط با ولایت قهری خود را نشان می‌دهد.تشریع ولایت قهری به قصد تأمین مصالح مولی‌علیه است. یعنی این نهاد در اصل وضع، مبتنی بر مصلحت خواهد بود. البته مصلحت مندرج در ولایت قهری، همانند عبادات نیست که صرفاً تعبدی و خارج از فهم باشد. در تحقق، ضوابط و نیز ویژگی‌های «ولی» و همچنین در صحت و نفوذ تصرفات، مصلحت به‌مثابۀ شاخص و سنجه‌ای قوی،این مسیر (راه) و مصیر (نتیجه) را کنترل، هدایت و پایش می‌کند. درستی پیمودن فرآیند ولایت از آغاز تا پایان و نیز صحه‌گذاشتن بر نوع نتیجۀ به‌دست‌آمده، روایی و نفوذ تصرفات، مرهــون اِعمال و عمل به این معیار است. واگذاری این جایگاه به پدر و جد پدری، بازگشت ولایت، با در نظر گرفتن بایستــگیِ تحقق خواستۀ شارع در دستیابی به مصالح طفل و در واقع، به پشتوانۀ اصل مصلحت است که کاملاً موجه و مدلل به‌نظر می‌رسد. انگارۀ تسهیم/ تفویض مادر در ولایت، دلایل قوی و قویم ندارد و این یعنی از شاخــص مصلحت، بی‌بهره است. مصالح چندگانۀ جامعه، فرزند، مادر، خانوادۀ جدید، مانع از این تسهیم/ تفویض است.در مقام اجرا، التـزام به اصل مصلحت (نه عدم مفسده) البته به‌گونه‌ای متعارَف (و نه نفس‌الامری) خود واجد مصلحت است. تبیین و گزارشی تبیینی از چگونگی نُمود و ظهور اصل مصلحت در ولایت قهری و گزاره‌های مترتب و مربوط، بایسته‌ای است که این جُستار برای خود ترسیم کرده است.
کلیدواژه‌ها
پدر؛ جد پدری؛ شاخص؛ مصلحت؛ مولی‌علیه؛ ولایت قهری؛ ولی
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. ابراهیمی، نصرالله (1382). نهادهای حقوقی حمایت از اطفال در حقوق ایران، فصلنامۀ فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شمارۀ 31.
  3. ابن‌جنید، محمدبن ‌احمد (1416 ق). مجموعه فتاوی ابن‌جنید، قم: انتشارات اسلامی.
  4. ابن‌عقیل، حسن‌بن ‌علی (1416 ق). فتاوی ابن ‌ابی‌عقیل، قم: انتشارات اسلامی.
  5.  ابن‌منظور، ابوالفضل جمال‌الدین (1415 ق). لسان العرب، جلد 2، قم: نشر ادب.
  6. اردبیلی، احمد‌بن محمد (1403 ق). مجمع الفائده و البرهان، قم: انتشارات اسلامیه.
  7. ارژنگ، اردوان (1384). بررسی تحلیلی مفهوم عدالت شاهد، مجلۀ مطالعات اسلامی، بهار 1384، شمارۀ67: 17 تا 76.
  8. امامی، حسن (1376). حقوق مدنی، تهران: انتشارات اسلامیه.
  9. انصاری، مرتضی (1415 ق). المکاسب، چاپ اول، قم: کنگرۀ بزرگداشت شیخ انصاری.
  10. بحرالعلوم، محمد‌بن محمد تقی (1403 ق). بلغه‌الفقیه، چ چهارم، تهران: مکتبه الصادق (ع).
  11. بحرانی، یوسف (1405 ق). الحدائق الناظره، چ اول، قم: انتشارات اسلامی.
  12. بوطی، محمد رمضان (1384). مصلحت‌ و شریعت، اصغر افتخاری، چ ‌اول، تهران: گام نو.
  13. حائری شاهباغ، علی (1382). شرح قانون مدنی، جلد 1، چ دوم، تهران: گنج دانش.
  14.  حسینی‌عاملی، جواد (1419 ق). مفتاح‌الکرامه، قم: انتشارات اسلامی.
  15. حر عاملی، محمدبن حسن (1413 ق). وسائل الشیعه، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  16. حلی (علامه)، حسن‌بن یوسف (1422 ق). تذکره الفقهاء، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  17. ــــــــــــــــــــــــــــــ (1413 ق). قواعد الأحکام، قم: انتشارات اسلامی.
  18. ــــــــــــــــــــــــــــــ (1399 ق). کشف المراد، بیروت: مؤسسة الاعلمی.
  19. حلی، محمدبن حسن فخرالمحققین (1387). ایضاح الفوائد، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  20. خضری‌بک، محمد (1407 ق). اصول الفقه، بیروت: دارالقلم.
  21. دهخدا، علی‌اکبر (1379). لغتنامۀ دهخدا، چ دوم، تهران: مؤسسۀ لغتنامۀ دهخدا.
  22. راغب اصفهانی، حسین‌بن ‌محمد (1412 ق). مفردات الفاظ ‌القرآن، لبنان: دارالعلم.
  23. الشرتونی،السعید (1362). اقرب الموارد، تهران: دار الأسره.
  24. شوشتری، سید محمد حسن(1427 ق). دیدگاه‌های نو در حقوق، چ دوم، تهران: نشر میزان.
  25. صفایی، حسین (1385). مختصر حقوق خانواده، چ یازدهم، تهران: نشر میزان.
  26. صدوق، محمدبن ‌علی (1413 ق). من لایحضره الفقیه، چ دوم، قم: دارالکتب الإسلامیه.
  27. طوسی (شیخ)، محمدبن ‌حسن (1387 ق). المبسوط فی فقه الإمامیه، تهران: المکتبه المرتضویه.
  28. طوسی، محمدبن علی (1408 ق). الوسیله إلی نیل الفضیله، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی (ره).
  29. علم‌الهدی، سید مرتضی (1346). الذریعه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  30. عاملی، زین‌الدین‌بن ‌علی شهید ثانی(1410 ق). الروضة البهیة، قم: کتابفروشی داوری.
  31. ــــــــــــــــــــــــــــــــ (1419 ق). مسالک الأفهام، قم: المعارف الإسلامیه.
  32. عاملی، محمد‌بن مکی شهید اول (1412 ق). القواعد و الفوائد، قم: نشر اسلامی.
  33. ـــــــــــــــــــــــــــــ (1410 ق). اللمعه الدمشقیه، چ اول، بیروت، دارالتراث.
  34. ـــــــــــــــــــــــــــــ (1419 ق). الدروس الشرعیه، چ دوم، قم: نشر اسلامی.
  35. عمید زنجانی، عباسعلی (1421 ق). فقه سیاسی، چ چهارم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  36. غزالی، محمدبن‌ محمد (1382). المستصفی، تصحیح محمد سلیمان اشقر، تهران: نشر احسان.
  37. فاضل، مقدادبن ‌عبداللّه (1425 ق). کنز العرفان،‌ قم،: انتشارات مرتضوی.
  38. کاتوزیان، ناصر (1384). دورۀ مقدماتی حقوق مدنی خانواده، تهران: نشر میزان.
  39. ـــــــــــــ (1387). قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، چ پنجم: تهران.
  40. کرکی، علی‌بن حسین (1414 ق). جامع‌المقاصد، چ دوم، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  41. محقق داماد، مصطفی (1384). قواعد فقه (بخش جزایی)، چ پنجم، تهران: علوم اسلامی.
  42. مکارم ‌شیرازی، ناصر (1411 ق). القواعد الفقهیه، چ 3، قم: مدرسۀ امام امیرالمؤمنین (ع).
  43. مکارم ‌شیرازی، ناصر و همکاران (1374). تفسیر نمونه، چ اول، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
  44. موسوی‌خلخالی، سید محمد مهدی (1432 ق). حاکمیت در اسلام، چ ‌اول، قم: نشر اسلامی.
  45. موسوی‌ خمینی، سید روح‌الله (1415 ق). تحریر الوسیله، قم: دارالعلم.
  46. موسوی‌ خویی، ابوالقاسم (1377). مصباح الفقاهه، قم: نشر داوری.
  47. ـــــــــــــــــــــــ (1418 ق). موسوعه الامام الخوئی، قم: مؤسسه الإمام الخوئی.
  48. نجفی، محمد حسن (1404 ق). جواهر الکلام، چاپ هفتم، بیروت: دارإلاحیاء التراث.
  49. وزیری، مجید (1381). نگاهی به وظایف تربیتی پدر در برابر کودک از دیدگاه اسلام، مجلۀ دانشکدۀ علوم انسانی، پاییز 1381، شمارۀ 164: 565 تا 584.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 434
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 435





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب