تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,507,321 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,771,073 |
مالیات مُکوس (ضرائب گمرکی) در مصر دوره والیان (19ـ254 ق) | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
مقاله 5، دوره 49، شماره 2، اسفند 1395، صفحه 239-248 اصل مقاله (253.16 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2018.224537.653739 | ||
نویسندگان | ||
بهرام کارجواجیرلو* 1؛ نگار ذیلابی2 | ||
1کارشناسی ارشد تاریخ و تمدن مللاسلامی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2استادیار تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مکوس (ضرائب گمرکی)، مالیات ویژه واردات و صادرات کالاهای تجاری، یکی از منابع مهم مالی دوره والیان (19ـ254 ق) مصر بود. در دوره حاکمیت والیان مسلمان، مالیات مکوس، متأثر از قوانین مالیاتی مصر دوره بیزانسی، در شمار مالیاتهای رایج پذیرفته شد و با تغییر و تحولاتی تداوم یافت. والیان برای بهرهبرداری بیشتر از عوائد صادرات و واردات، در رونق تجارت خارجی و ایجاد بنادر و رونق آنها میکوشیدند. در این نوشتار، بر اساس منابع متقدم، با روش توصیفی تحلیلی، قوانین مرتبط با مکوس در دوره والیان مصر و چگونگی تأثیر آن بر نظام اقتصادی مصر بررسی شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تجارت؛ مصر دوره والیان؛ مالیات؛ مصر اسلامی؛ عاشر؛ ماکِس؛ مکوس | ||
مراجع | ||
آزادی، فیروز، تاریخ سیاسی و اجتماعی مصر، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1394ش. ابنعبدالحکم، ابوالقاسم عبدالرحمنبن عبدالله، فتوح مصر و اخبارها، لیدن: 1920م. همو، فتوح مصر و المغرب، بیجا: مکتبه الثقافه الدینیه، 1415ق. ابنمماتی، أسعد بن مهذب، کتاب قوانین الدواوین، چاپ عزیز سوریال عطیه، قاهره: مکتبه المدبولی، 1411ق. ابوحبیب، سعدی، القاموس الفقهی لغه و اصطلاحا، دمشق: دارالفکر، 1408ق. ابوعبید، قاسمبن سلام الهروی،الاموال، چاپ، محمد خلیل هراسی، بیروت: دارالفکر، 1408ق. ابویوسف، یعقوببن ابراهیم،کتاب الخراج، المطبعه السلفیه، 1396ق. بستانی، فواد افرام، فرهنگ ابجدی، تهران: اسلامی، 1375ش. بلاذری، ابوالحسن احمد بن یحیی، فتوح البلدان، بیروت: دارالمکتبه الهلال، 1998م. بلوی، ابو محمد عبداللهبن محمد،سیره احمد بن طولون، چاپ محمد کرد علی، قاهره: مکتبه الثقافه الدینیه، بیتا. جاحظ، ابوعثمان عمروبن بحر،الحیوان، چاپ محمد باسل، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1424ق. حموی، یاقوت، معجمالبلدان، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور، 1383ش. رزاز، حسن، السیاحه الدینیه فی مصر، قاهره: دارالبقا، 1420ق. ریس، ضیاءالدین،خراج و نظامهای مالی دولتهای اسلامی، ترجمه فتحعلی اکبری، اصفهان: دانشگاه اصفهان، 1373ش. ریطی، ممدوح عبدالرحمن،دور القبایل العربیه فی صعید مصر منذ فتح الاسلامی حتی قیام الدوله الفاطمیه و اثرها فی نواحی، قاهره: مکتبه مدبولی، بیتا. زبیدی، محمد بن محمد مرتضی، تاج العروس، بیروت: دارالفکر، 1414ق. سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن، حسن المحاضره فی اخبار مصر و القاهره، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1418ق. شعیب، علی عبدالمنعم، المختصر فی تاریخ مصر، قاهره: الطبعه الاولی، دار ابنزیدون، بیتا. طبری، محمدبن جریر، تاریخ الرسل و الملوک، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالتراث، 1967م. طناحی، طاهر احمد، النهایه فی غریب الحدیث و الأثر، قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، 1367ش. عزب، خالد، الفسطاط، النشاه، الازدهار، الانحسار، قاهره: الطبعه الاولی، دارالافاق، 1418ق. فیروزآبادی، محمدبن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1415ق. قدامه، ابنجعفر، الخراج و صناعه الکتابه، بغداد: دارالرشید للنشر، 1981م. قلقشندی، احمد بن عبدالله، صبح الأعشی فی صناعه الإنشاء، چاپ محمد حسین شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیه، بیتا. کاشف، سیده اسماعیل، مصر فی فجرالاسلام من الفتح العربی الی قیام الدوله الطولونیه، قاهره: دارالفکر العربی، 1947م. همو، مصرفی عصر الولاه من الفتح العربی الی قیام الدوله الطولونیه، قاهره: الهیئه المصریه العامه للکتاب، 1988م. کندی مصری، محمدبن یوسف،تاریخ ولاه مصر، بیروت: موسسه الکتب الثقافه، 1407ق. گروهمان، آدلف،اوراق البردیه العربیه، تحقیق: حسن ابراهیم حسن، ترجمه عبدالصمد حسن، قاهره: دارالکتب المصریه، 1412ق. ماوردی، علیبن محمد، الاحکام الاسلطانیه، تعلیق: محمد خالد الفقی، قم: مرکز النشر مکتب الاعلام الاسلامی، 1406ق. محمود، حسن احمد، دراسات فی السیاسه العامه للدوله الامویه فی مصر، قاهره: دارالنهضه العربیه، 1990م. همو، مصر الاسلامیه منذ الفتح العربی حتی قیام الدوله الفاطمیه، قاهره: دارالفکرالعربی، 1422ق. مخزومی، علیبن عثمان، کتاب المنهاج فی علم خراج مصر، چاپ کلود کاهنی و یوسف راغب، قاهره: دارالکتب، 1986م. مقدسی، ابوعبدالله محمدبن احمد، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، قاهره: مکتبه المدبولی، 1411ق. مقریزی، تقی الدین...، المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الاثار، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1418ق. موسوی، سیدجمال، تشکیلات اسلامی، مشهد: آستان قدس رضوی، 1393ش. موسی، حسین یوسف،الافصاح، بیروت: مکتب الاعلام الاسلامی، 1410ق. نویری، شهاب الدین احمدبن عبدالوهاب، نهایه الارب فی فنون الادب، قاهره: دارالکتب و الوثائق القومیه، 1423ق. Grohmann, Arabic Papyri. Vol. III.
J. Jomier. "Fustat", Encyclopedia of islam, new edition, leiden.
N. H. Baynes, the Byzantine Empire, H. U. Londen | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 812 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 615 |