پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,123,170 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,220 |
تحلیل و بررسی نقش تحولات و تقسیمات سیاسی بر توسعۀ شهری با استفاده از مدل SAR (مطالعۀ موردی: استان گلستان) | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 10، دوره 5، شماره 4، دی 1396، صفحه 687-703 اصل مقاله (649.92 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - بنیادی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2018.233981.720 | ||
| نویسنده | ||
| حیدر لطفی* | ||
| دانشیار گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار | ||
| چکیده | ||
| از جمله ابزارهای قدرتمند دولت در زمینة الگوی نظام شهری در هر منطقه که با انگیزة تمرکززدایی صورت می‌گیرد، سازمان‌دهی سیاسی فضا و تقسیمات کشوری است که با تأثیرپذیری از عوامل مختلفی شکل می‌گیرد و بر بسیاری از معادلات ساختاری از جمله الگوی توسعه تأثیرگذار است. استان گلستان نیز از این قاعده مستثنا نیست و با داشتن چهارده شهرستان روند شهرنشینی مختلفی را گذرانده است؛ از این‌رو پژوهش در این رابطه امری ضروری به‌نظر می‌رسد و بدین منظور پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و پیمایش میدانی به بررسی و تحلیل نقش تحولات و تقسیمات سیاسی استان گلستان و تأثیر آن بر توسعة شهری در منطقة مذکور پرداخته است. روش به‌کاررفته در این پژوهش روش تصمیم‌گیری چندمعیارة MADM، و مدل تحلیلی آن نیز بر مدل SAR مبتنی است که برای بررسی میزان اثرگذاری تقسیمات سیاسی جدید (استان شدن گلستان و تفکیک از استان مازندران) از شش بعد توسعه (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، انسانی و زیرساختی) استفاده شده است. با توجه به یافته‌ها در‌می‌یابیم که براساس روش SAR شهرستان گرگان با ضریب 6/. بیشترین سطح توسعه، و شهرستان کلاله با ضریب 24/5 کمترین سطح توسعه را بین شهرستان‌های استان گلستان دارد. درواقع، گرگان بیشترین و کلاله کمترین تأثیرپذیری را از تحولات جدید سیاسی استان داشته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استان گلستان؛ تحولات و تقسیمات سیاسی؛ توسعة شهری؛ مدل SAR | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیم‌زاده، عیسی (1386)، «مدل تحلیلی در ساماندهی فضاهای ناحیه‌ای، مورد مطالعه: ناحیة یسنگان خاش»، پژوهش‌های جغرافیایی، دورة 39، شمارة 7، صص 35- 53. احمدی پور، زهرا، رحمتی، منصور و محمدرضا حافظ‌نیا (1391)، «تأثیر ارتقای سطح سیاسی فضایی بر گسترش توریسم استان اردبیل»، برنامه‌ریزی آمایش فضا، دورة 16، شمارة 1، صص 121-147. اردشیری، مهیار (1379)، «توسعة پایدار و مدیریت شهری»، مدیریت شهری، دورة 1، شمارة 3، صص 1-14. پناهی، محمدحسین (1393)، «توسعة فرهنگی، ضرورت توسعة اقتصادی، اجتماعی و سیاسی»، سومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، خردادماه، تهران. ــــــــــــــــــــ (1375)، «نظام فرهنگی، کارکردها و دگرگونی آن»، نامة پژوهش، شمارة 2 و 3. پورطاهری، مهدی (1389)، کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه در جغرافیا، انتشارات سمت. تقوایی، علی‌اکبر و هادی محمودی نژاد (1385)، «توسعة پایدار شهری و رفاه اجتماعی شهروندی»، جستارهای شهرسازی، شمارة 15 و 16، صص 36-47. حافظ‌نیا، محمدرضا (1379)، مبانی مطالعات سیاسی اجتماعی، جلد اول، قم: انتشارات سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه. سعیدی، عباس (1388)، دانشنامة مدیریت شهری و روستایی، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور. شفیعی‌فر، محمد (1394)، «روند توسعة سیاسی در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامة سیاست، دورة 45، شمارة 1، صص 103-123. صرافی، مظفر (1377)، مبانی برنامه‌ریزی منطقه‌ای، انتشارات سازمان برنامه‌وبودجه، تهران. صرافی، مظفر، توکلی‌نیا، جمیله و منصور استادی سیسی (1388)، «راهبرد توسعة شهر مبتنی بر توسعة پایدار (مطالعة موردی: شهر شبستر)»، جغرافیا (نشریة انجمن جغرافیایی ایران)، دورة هفتم، شمارة 22، صص 65-82. محمدپور جابری، مرتضی (1393)، «تقسیمات سیاسی فضا و تعادل در نظام شهری منطقه، استان خراسان رضوی»، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دورة دوم، شمارة 4، ص 559-575. مؤمنی، منصور (1382)، «انتخاب روش بهینة انتقال آب به مزارع نیشکر در استان خوزستان»، مجلة مدرس، دورة هفتم، شمارة 3، صص 123-136. ذکی، یاشار، حیدری موصلو طهمورث و حجت‌الله رحیمی (1393)، «نقش مدیریت سیاسی فضا در برنامه‌های توسعة شهری با تأکید بر ایران»، هفتمین کنگرة انجمن ژئوپلیتیک ایران (جغرافیای سیاسی شهر)، تهران، انجمن ژئوپلیتیک ایران، دانشگاه خوارزمی. اسکندری، زهرا (1396)، بررسی جایگاه سازمان‌دهی سیاسی فضا در آمایش سرزمینی استان سیستان و بلوچستان، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی، مشهد. برهانی، کاظم (1392)، تحلیل فضایی تأثیر ارتقای مدیریت سیاسی فضا در تعادل‌های ناحیه‌ای، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. لطفی، حیدر (1395)، «سازمان‌دهی سیاسی فضا براساس شاخص‌های توسعة پایدار در پراکنش فضایی نابرابری‌های ناحیه‌ای در سه استان خراسان بزرگ»، پژوهش‌نامة خراسان بزرگ، سال هفتم، شمارة 24، صص 75-90. رشیدی، مصطفی و همکاران (1395)، «آسیب‌شناسی ژئوپلیتیک تقسیمات کشوری ایران از منظر آمایش سرزمین»، پژوهش‌های جغرافیای سیاسی، سال اول، شمارة 3، صص 155-186. ایمانی شاملو، جواد، رفیعیان، مجتبی و هاشم داداش‌پور (1395)، «سوداگری شهری و واگرایی فضایی تحلیل تحولات فضایی کلان‌شهر تهران مبتنی بر اقتصاد نفت»، ژئوپلیتیک، سال دوازدهم، شمارة 1، صص 104-135. اجلالی، پرویز، رفیعیان، مجتبی و علی عسگری (1392)، نظریة برنامه‌ریزی: دیدگاه‌های سنتی و جدید، تهران: انتشارات آگه. عزیزی، محمدمهدی و سیما یارمحمدی (1393)، «تأثیر تقسیمات کشوری جدید بر پراکنده‌رویی شهری (مطالعة موردی: شهر بجنورد)» هنرهای زیبا، دورة نوزدهم، شمارة 2، صص 103-116. پیله‌ور، علی‌اصغر (1387)، ارتقایابیمرکزیتناحیه‌ایوتحولات ساختاری-کارکردیشهر؛موردبجنورد، رسالة دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تربیت‌معلم، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی. رهنمایی، محمدتقی (1373)، «دولت و شهرنشینی؛ نقدی بر نظریة عناصر شهری قدیم و سرمایه‌داری بهره‌بری هانس بوبک، تحقیقات جغرافیایی، دورة نهم، شمارة 1: 17-26. علی‌‌اکبری، اسماعیل و محمد فرجی دارابخانی (1385)، «شهرهای اداری-سیاسی و ناپایداری شهری»، جغرافیا و توسعة ناحیه‌ای، شمارة 6، صص 155- 178. پارسی‌پور، حسن و محمدتقی رضویان (1391)، «تحلیلی بر نظام شبکه‌بندی شهری در زیرمنطقه‌های جدید حاصل از تقسیم استان خراسان»، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دورة دوم، شمارة 6، صص 43-55. اطاعت، جواد و سیده زهرا موسوی (1387)، «تقسیمات کشوری و توسعة پایدار، مطالعة موردی: ایران»، ژئوپلیتیک، دورة چهارم، شمارة 3، صص 57-74. ایمانی جاجرمی، حسین (1395)، بررسی انتقادی سیاست‌ها و برنامه‌های توسعة شهری در ایران، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورة پنجم، شمارة 1، صص 79- 102. UNDP (2004), Report of development and challenges in developing country, UNDP general report. First press 125.
Geldermann. J and Rentz. O. (2000), Bridging the Gap between American and European MADMapproaches? Proceeding of 51st Meeting of the European working group multi-criteria aid for decisions.
Healey, P. (1997), Collaborative Planning: Shaping Places in Fragmented Societies, London: Macmillan.
Resources
Ahmadipoor, Z, Rahmati, M and hafeznia, M.R. (2012), Effect of improving the political spatial level on extension of Ardebil Province’s tourism, space preparation planning, 16th period, No.1: 121-147.
Aliakbari, E. and Faraji Darabokhani, M. (2006), administrative- political cities and urban unsustainability, geography and regional development, No. 6: 155-178.
Ardeshiri, M. (2000), sustainable development and urban management, urban management, 1st period, No. 3: 1-14.
Azizi, M.M and Yar mohammadi, S. (2014), the effect of the newest regional political divisions on urban dispersion (case study: the city of bojnurd), aesthetic arts, 19th period, No. 2: 103-116.
Borhani, K. (2013), spatial analysis of the effect of political management improvement of space in regional balances, M.A. theses, tarbiat modarres university, Tehran.
Ebrahimzadeh, E. (2007), Analytic model in organizing the zonal spaces case study: Yasangan of Khash area, Geographical studies, 39th period, No. 7: 35-53.
Ejlali, P; Rafiian, M and Asgari, A. (2013), planning theory: traditional and modern viewpoints, Tehran: agah publications.
Eskandari, Z. (2017), Evaluating the place of political organization of space in regional preparation of sistan and baluchestan province, M.A. Theses, Ferdowsi university, mashhad.
Etaat, J and Mousavi, S. Z. (2008), country divisions and sustainable development case study: Iran, Geopolitics, 4th period, No. 3: 57-74.
Geldermann. J, and Rentz. O. (2000), Bridging the Gap between American and European MADMapproaches? Proceeding of 51st meeting of the European working group”multi-criteria aid for decisions”.
Hafeznia, M. R. (2000), social political information principles, first volume, Qom, Islamic schools and high education organization publication.
Healey, P. (1997), Collaborative Planning: Shaping Places in Fragmented Societies, London: Macmillan.
Imani jajromi, H. (2016), critical evaluation of policies and urban development programs in Iran, social studies and researches in Iran, 5th period, No. 1: 79-102.
Imani shamloo, J, rafiian, M and dadash poor, H. (2016), urban business and spatial divergence of spatial developments analytics of Tehran megacity based on oil economy, Geopolitics, 12th year, No. 1: 104-135.
Lotfi, H. (2016), Political organization of spaces based on the sustainable development criteria in the spatial distribution of regional inequalities in the three provinces of great Khorasan, Great khorasan’s research journal, 7th year, No. 24: 75-90.
Mohammad poor jaberi, M. (2014), spatial political divisions and balance in the urban system of the area, Khorasan Razavi province, Geography and urban planning studies, 2nd period, No. 4: 559-575.
Momeni, M. (2003), Choosing the efficient method of transferring water to sugar cane farms in the khoozestan province, modarres magazine, 7th period, No. 3: 123-136.
Panahi, M. H. (1996), cultural system, its functions and alteration, in the research letter, No. 2 and 3.
Panahi, M. H. (2014), cultural development, necessity of economic, social and political development, 3rd conference of Islamic Iranian progress pattern, June, Tehran.
Parsipoor, H and Razavian, M. T. (2012), an analysis on the urban networking system in the new subareas derived from the division of Khorasan province, regional planning, 2nd period, No. 6: 43-55.
Pile var, A. A. (2008), regional centrality promotion and structural- applicable developments of the city; case study Bojnurd, Ph.D. theses of geography and urban planning, tarbiat moallem university, literature and human sciences faculty.
Poor taheri, M. (2010), application of multi objective decision making methods in geography, samt publication, Tehran.
Rahnamaii, M. T. (1994), government and urbanization; a criticism on the theory of old urban elements and exploitation capitalism of hans bobek, geographical studies, ninth period, No. 1: 17-26.
Rashidi, M, et al., (2016), Geopolitics pathology of Iran’s political divisions from the manner of regional preparation. Political geography researches, 1st year, No. 3: 155-186.
Saiidi, A. (2009), urban and rural management encyclopedia, country’s municipalities and rural organization.
Sarrafi, M. (1998), regional planning principles, planning and budget organization publication, Tehran.
Sarrafi, M, Tavakolinia, J and Ostadi sisi, M. (2009), urban development strategy based on sustainable development (case study: city of shabestar), Geography (Iran’s geography association magazine), seventh period, No. 22: 65-82.
Shafiifar, M. (2015), the political development progress in Islamic republic of Iran, politics quarterly, 45th period, No. 1: 103-123.
Taghvaii, A. A and Mahmoudi Nejad, H. (2006), sustainable urban development and citizens’ social welfare, urban planning, No. 15 and 16: 36-47.
UNDP. (2004), Report of development and challenges in developing country, UNDP general report. First press 125.
Zakki, Y, Tahmoorth heydari, M and Rahimi, H. (2014), the role of political management of space in the urban development programs; with emphasis on Iran, the seventh congress of Iran’s Geopolitics forum (urban political geography), Tehran, Iran’s geopolitical forum, Kharazmi university. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 732 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,097 |
||