پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,522,523 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,782,182 |
تعیین محورهای مناسب برای توسعۀ فیزیکی شهر با تأکید بر عامل‌های ژئومورفولوژیک (مطالعۀ موردی: شهر دزفول) | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 4، دوره 5، شماره 4، دی 1396، صفحه 565-583 اصل مقاله (1.17 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2018.224989.651 | ||
| نویسندگان | ||
| رعنا شیخ بیگلو1؛ سعید نگهبان* 2 | ||
| 1استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری بخش جغرافیا، دانشکدة اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز | ||
| 2استادیار ژئومورفولوژی بخش جغرافیا، دانشکدة اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| در چند دهة اخیر، به‌دنبال گسترش روزافزون شهرگرایی و شهرنشینی، همچنین تداوم افزایش جمعیت، بسیاری از شهرهای کشور با توسعة کالبدی چشمگیری مواجه شدند که این امر، برنامه‌ریزان و مدیران شهری را با مسئلة تعیین محورها و محدوده‌های مناسب برای توسعة فیزیکی آتی شهرها روبه‌رو کرده است. دزفول از جملۀ این شهرهاست که در فاصلة سال‌های 1335-1390 با نرخ رشد سالیانة جمعیت 88/2 درصد مواجه بوده و جمعیت آن در سال 1390 به 248 هزار و 380 نفر رسیده است. با توجه به پیش‌بینی افزایش جمعیت این شهر در سال‌های آینده، شناسایی اراضی مناسب برای توسعة کالبدی آن ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. از آنجا که در تعیین مکان‌های مطلوب توسعة شهری، مؤلفه‌های ژئومورفولوژیک همواره اهمیت زیادی داشته، در پژوهش حاضر به مطالعه و شناسایی محورهای مناسب توسعة شهر دزفول از نظر عامل‌های ژئومورفولوژیک شامل شیب، جهت شیب، گسل، جنس زمین، ارتفاع، فاصله از رودخانه‌ها و آبراهه‌ها، کاربری اراضی و فاصله از سایر مراکز اصلی سکونتگاهی پرداخته شده است. با تهیة نقشه‌های مربوط به هریک از این مؤلفه‌ها با استفاده از GIS، محورها و جهت‌های جغرافیایی محتمل توسعه با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) مقایسه و ارزیابی شدند؛ به این ترتیب که ضریب اهمیت نسبی مؤلفه‌های ژئومورفولوژیک محاسبه و تعیین شد سپس جهت‌های هشت‌گانة جغرافیایی شامل شمال، شمال شرق، شرق، جنوب شرق، جنوب، جنوب غرب، غرب و شمال غرب از نظر عوامل ژئومورفولوژیک مقایسه، و درنهایت با تلفیق ضریب اهمیت عامل‌های فوق و امتیازات هریک از جهت‌های جغرافیایی، امتیاز نهایی گزینه‌ها محاسبه شد. براساس تحلیل‌ها، در میان عامل‌های ژئومورفولوژیک مورد مطالعه، دو عامل «شیب» و «گسل» بالاترین ضریب اهمیت را دارند و جهت‌های شرق، شمال غرب و غرب به‌ترتیب با کسب امتیاز 189/0، 158/0 و 149/0 به‌عنوان اولویت محورهای توسعة کالبدی تعیین و پیشنهاد شدند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعة فیزیکی شهر؛ ژئومورفولوژی؛ شهرنشینی؛ شهر دزفول | ||
| مراجع | ||
13. Ahnert, F., 1996, Introduction to Geomorphology, Edward Arnold, London, UK.
14. Fombe, L. F. and Molombe, J. M., (2015), Hydro-Geomorphological Implications of Uncontrolled Settlements in Limbe, Cameroon, Review of Social Sciences, Vol. 3, No. 4: 169-183.
15. Gupta, A. and Ahmad, R. (1999), Geomorphology and the urban tropics: building an interface between research and usage, Geomorphology, Vol. 31, No. 1–4: 133–149.
16. Martín-Díaz, J., et al. (2015a), Towards an Unsustainable Urban Development in Post-war Sarajevo, Area, No.47: 376-385.
17. ـــــــــــــــــــــــــــــ(2015b), Geomorphological Risks, Suburbanization and Neoliberalization of the Urban Space in Post-war Sarajevo, International Scientific Conference GEOBALCANICA, Socio economic geography; Teachnig and Education in Geography; DOI: http://dx.doi.org/10.18509/GBP.2015.47.
18. Martín-Díaz, J. et al., (2018), The urbanisation on the slopes of SARAJEVO and the rise of geomorphological hazards during the post-war period, Cities, 72, pp. 60–69.
19. Mohapatra, S. N, Pani, P. and Sharma, M., (2014), Rapid Urban Expansion and Its Implications on Geomorphology: A Remote Sensing and GIS Based Study, Geography Journal, Article ID 361459, pp.; http://dx.doi.org/10.1155/2014/361459
20. Napieralski, Jacob A. and Carvalhaes, Thomaz, (2016), Urban stream deserts: Mapping a legacy of urbaniz ation in the United States, Applied Geography, No.67: 129-139.
21. Nigg, J. M., (1995), Social science approaches in disaster research: Selected research issues and findings on mitigating natural hazards in the urban environment, Urban Disaster Mitigation: The Role of Engineering and Technology, pp. 303–310.
22. Pareta, K. and Prasad, S., (2012), Geomorphic Effects on Urban Expansion: a case Study of Small Town in Central India, 14th Annual International Conference and Exhibition on Geospatial Information Technology and Applications, India.
23. Pikelj, K. and Juracˇic´, M., (2013), Eastern Adriatic Coast (EAC): geomorphology and coastal vulnerability of a karstic coast, Journal of Coastal Research, No. 29: 944–957.
24. Rivas.V, A. et al., (2006), Geomorphic consequences of urban development and mining activities; an analysis of study areas in Spain and Argentina,Geomorphology, No.73: 185–206.
25. Santos, Daniel S. et al. (2017), Quantitat ive assessment of geodiversity and urban growth impacts in Armaçao dos Búzios, Rio de Janeiro, Brazil, Applied Geography, No.85: 184 -195.
26. Steele M. K.,et al., (2014), Convergent surface water distribu tions in US cities Ecosystems, No.17, pp: 685–697.
27. Thornbush, M., (2015), Geography, urban geomorphology and sustainability, Area, 47.4,: 350–353, doi: 10.1111/area.12218
28. Wang, Y. M., Liu, J. and Elhag T. M. S., (2008), an integrated AHP–DEA methodology for bridge risk assessment, Computers and Industrial Engineering, No. 54: 513–525.
29. Wilby, R. L., (2003), Past and projected trends in London’s urban heat island, Weather, No. 58,: 251–260.
30. Xua, K., et al. (2011), Suitability evaluation of urban construction land based on geo-environmental factors of Hangzhou, China, Computers and Geosciences, Vol 37, No. 8: 992–1002 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 919 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,397 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب