پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,749 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,077,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,814,196 |
بررسی گورستانهای خمرهای اشکانی حاشیه شرقی رودخانه زاب کوچک در شهرستان سردشت، شمالغرب ایران | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 8، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، تیر 1397، صفحه 135-153 اصل مقاله (2.75 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2018.226461.142390 | ||
| نویسندگان | ||
| صلاح سلیمی* 1؛ مصطفی ده پهلوان2؛ حسین داودی3 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه تهران | ||
| 3دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| سردشت منطقهای کوهستانی با دشتهای میانکوهی است که از نظر موقعیت جغرافیایی در حوزه زاگرس شمالی قرار می‌گیرد. در بررسی میدانی حاشیه شرقی رودخانه زاب کوچک علاوه بر کشف محوطههای باستانی از دورههای فرهنگی مختلف، 5 گورستان خمرهای شناسایی شدند. متأسفانه همه گورستان‌ها مورد حفاری غیرمجاز قرار گرفته و گورخمرههای زیادی تخریب شدهاند. چگونگی شیوۀ تدفین گورستانهای خمرهای در سردشت و شباهتها و تفاوتهای موجود در آن با گورستانهای دیگر از دورۀ اشکانی، از جمله پرسشهای مدنظر در این نوشتار هستند. روش پژوهش بدین صورت بوده که شواهد باستانشناسی مربوط به گورستانهای اشکانی نویافته در شهرستان سردشت معرفی شدهاند و ویژگیهای آن‌ها با دیگر گورستانهای خمرهای اشکانی شناخته شده نظیر مینگه چئویر، گرمی، کنگاور، طاق بستان، مریوان، آکروپل و شهر شاهی شوش مقایسه شده است. در این میان، با بررسی تطبیقی که بین شکل خمرهها و سایر یافتهها صورت گرفت، شباهت‌های بیشتری بین گورستانهای خمرهای سردشت با گورستانهای گرمی و طاق بستان قابل رؤیت است. با توجه به مقایسههایی که بین این دو گورستان با گورستانهای خمرهای سردشت انجام شد، احتمالاً گورستانهای سردشت مربوط به قرن اول و دوم میلادی هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سردشت؛ زاب کوچک؛ تدفین اشکانی؛ گورستانهای خمرهای؛ گورستان قامیشه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study on the Parthian Pithos Cemeteries in the Western Bank of the Little Zab River in Sardasht, North-West Iran. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| salah salimi1؛ Mostafa Dehpahlavan2؛ Hossein Davoudi3 | ||
| 2Assistant Professor, Department of Archaeology of University of Tehran, Iran | ||
| 3PhD Candidate in Archaeology, Department of Archaeology of Tarbiat Modares University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Sardasht is a mountainous region consisting of wide valleys in northern Zagros Mountains. In the field studies carried out on the western bank of the Little Zab River, there were found five Pithos cemeteries, as well as archeological sites belonging to different cultures. Unfortunately, all the cemeteries have been disturbed by illegal excavations and many Pithos cemeteries have been destroyed. This paper introduces archaeological evidences on the newly-found Parthian cemeteries in Sardasht, whose characteristics would be comparable with the other known Parthian Pithos cemeteries such as Mingecevir, Germi, Kangavar, Taq-e Bostan, Marivan, Acropolis and Royal City of Susa. Meanwhile, a comparative study on the form of the pithos and the other findings indicates a close resemblance between pithos cemeteries of Sardasht with Germi and Taq-e Bostan cemeteries. Considering the comparisons made between the two cemeteries and the Pithos cemeteries in Sardasht, one may claim that Sardasht cemeteries could be dated back to the first and the second centuries BC. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sardasht, Little Zab, Parthian burial, Pithos Cemeteries, Ghamisheh Cemetery | ||
| مراجع | ||
|
آذرنوش، مسعود، (1354)، "کاوشهای گورستان محوطه سنگ شیر همدان"، گزارشهای چهارمین مجمع سالانه کاوشها و پژوهشهای باستانشناسی در ایران، زیر نظر فیروز باقر زاده، تهران: مرکز باستان شناسی ایران. بوداقی، ابراهیم، (1392)، "بررسی و مطالعه محوطههای ساسانی سردشت"، پایانامه کارشناسی ارشد باستانشناسی دوره تاریخی، دانشگاه آزاد اسلامی ابهر، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، منتشر نشده. بیننده، علی، (1387)، "بررسی باستانشناختی حوضه رودخانه زاب کوچک"، پایانامه کارشناسی ارشد باستان شناسی دوره تاریخی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، منتشر نشده. بیننده، علی، (1395)، "کاوش نجات بخشی محوطه ملا وسو در حوضه رودخانه زاب کوچک"، گزارش های پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران، به کوشش حمیده چوبک، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، صص 62-55. پازوکی، ناصر و عبدالکریم شادمهر، (1384)، آثار ثبت شده ایران در فهرست آثار ملی، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. حیدری، رضا، (1385)، "نتایج دومین فصل پژوهشهای باستانشناختی در محوطه باستانی ربط سردشت، آبان و دی"، گزارشهای باستانشناسی (7)، مجموعه مقالات دومین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران، جلد اول تهران، پژوهشکده باستانشناسی، صص 230-201. حیدری، رضا، (1386)، "نتایج مقدماتی بررسی باستانشناسی رودخانه زاب کوچک در شهرستان سردشت"، آرشیو سازمان میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی، منتشر نشده. حیدری، رضا، (1391)، "بررسی باستانشناسی زاب کوچک"، چکیده مقالههای یازدهمین گردهمآیی سالانه باستانشناسی ایران، تهران: پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری. حیدری، رضا، فلاحیان، یوسف، سلیمی، صلاح، (1395)، "فصل اول کاوش نجات بخشی تپه بالان سردشت"گزارش های پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران، به کوشش حمیده چوبک، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، صص 155-143. دمورگان، ژاک، (1339)، جغرافیای غرب ایران، ترجمه کاظم ودیعی، جلد دوم، تبریز: شفق. دیولافوا، ژان، (1371)، سفرنامه کاوشهای باستانشناسی در شوش 1886-1884، ترجمه ایرج فره وشی، چاپ سوم، تهران: دانشگاه تهران. سعیدی هرسینی، محمد رضا، (1375)، بررسی شیوه تدفین در پارت (247 ق.م تا 224 م)، پایانامه کارشناسی ارشد باستان شناسی دوره تاریخی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی (منتشر نشده). سلیمی، صلاح، (1394)، بررسی محوطه های اشکانی حاشیه شرقی رودخانه زاب کوچک شهرستان سردشت، نمونه موردی: تپه بالان، پایانامه کارشناسی ارشد باستان شناسی، دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی (منتشر نشده). شیرزاده، غلام، کاکا، غفور، (1395)، کاوش نجات بخشی محوطه و قبرستان نیسک آباد سردشت، گزارش های پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران، به کوشش حمیده چوبک، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، صص 365-356. شریفی، مهناز، (1395)، کاوش نجات بخشی تپه بروه شهرستان سردشت استان آذربایجان غربی، گزارش های پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران، به کوشش حمیده چوبک، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، صص 355-350. قندگر، جواد، (1382)، گزارش مقدماتی کاوش های باستان شناسی قلعه زهاک (اژدهاک) شهرستان هشترود، آرشیو سازمان میراث فرهنگی استان آذربایجان شرقی (منتشر نشده). قندگر، جواد، حسین اسماعیلی و محمد رحمتپور، (1383)، "کاوشهای باستانشناختی قلعه اژدهاک هشترود"، مجموع مقالات همایش بینالمللی باستانشناسی ایران حوزه شمالغرب ایران، به کوشش مسعود آذرنوش، تهران: پژوهشکده باستانشناسی، صص 228-193. کارگر، بهمن، (1383)، "قلایچی، زیرتو مرکز مانا 1381- 1378"، مجموع مقالات همایش بینالمللی باستان شناسی ایران حوزه شمالغرب ایران، تهران: پژوهشکده باستانشناسی، صص 246-229. کامبخش فرد، سیف الله، (1346)، "آثار و بقایای دهکدههای پارتی"، بررسیهای تاریخی، شماره 1، سال دوم، صص: 5-25. کامبخش فرد، سیف الله، (1374)، معبد آناهیتای کنگاور، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. کامبخش فرد، سیف الله، (1377)، گورخمرههای اشکانی، پیوست یک مجله باستانشناسی و تاریخ، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. کامبخش فرد، سیف الله، (1386)، کاوشها و پژوهشهای باستانشناسی و احیاء معماری معبد آناهیتای کنگاور و تاق گرا، جلد دوم، تهران: سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری- پژوهشکده باستان شناسی. مترجم، عباس و یعقوب محمدی فر، (1388)، گزارش نهایی فصل اول کاوش در گورخمرههای دریاچه زریوار مریوان، آرشیو سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کردستان (منتشر نشده). محمدیفر، یعقوب و علیرضا هژبری نوبری، (1383)، "نگرشی بر آیین گورخمرهای دوره اشکانی در حاشیه غربی زاگرس مرکزی (مریوان)"، پیام باستانشناس، شماره 2، صص 42-29. معصومیان، محمد، (1396)، " گزارش فصل اول کاوش نجات بخشی گورستان خمره ای زردویان مریوان" آرشیو سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کردستان (منتشر نشده). نصراللهی، صلاح، (1386)، گزارش بررسی و شناسایی اتلال، محوطهها و آثار باستانی بخشهای مرکزی و ننور شهرستان بانه – پاییز، آرشیو میراث فرهنگی استان کردستان (چاپ نشده). واقدی، محمد بن عمر، (1374)، فتوح سوادالعراق (نخستین تاریخ فتوحات اسلامی در کردستان)، ترجمه و تحشیه عبدالعزیز واعظی سردشتی، مقدمه و تصحیح و تعلیقات نادر کریمیان، چاپ اول، تهران: م. واعظی. هرینک، ارنی، (1376)، سفال ایران در دوران اشکانی، ترجمه حمیده چوبک، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
Gaziev, C. M., 1960. kup gebirleri albomu, Azerbaijan SSR elmler akademiyasi neshrijati Baki.
Hewsen, R. H., 2001. Armenia, A historical atlas, Chicago, The University of Chicago Press.
Kargar, B., Binandeh, A., 2009. A preliminary report of excavation at Rabat Tepe, Northwestern Iran, Iranica Antiqua XLIV: 113-129.
Kleiss, W., 1977. Alte Wege in West-Iran, AMI, Band 10, pp: 137-151.
Kroll, S., 2005. The Southern Urmia basin in the Early Iron Age, Iranica Antiqua XL: 65-85.
Mongait, A., 1959. Archaeology in the U.S.S.R., Moscow, Foreign Languages Publishing House.
Solecki, R.S., 1999. An archaeological survey in Western Azarbaijan, Iran, the Iranian world, in: A. Alizadeh, Y. Majidzadeh and S. MalekShahmirzadi (eds.), assay on Iranian art and archaeology, presented to Ezat O. Negahban, Tehran, University Press, pp. 28-43. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 754 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,070 |
||