پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,121,907 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,889,855 |
مطالعه تزیینات گچبری آرامگاه میرزبیر سیرجان و بررسی انتساب آن به هنرمندان کرمانی | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، تیر 1397، صفحه 95-114 اصل مقاله (1.55 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2018.221865.142359 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا راشدنیا* 1؛ احمد صالحی کاخکی2؛ بهاره تقوی نژاد3 | ||
| 1دانشجوی دکتری رشته باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان | ||
| 2دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان | ||
| 3دانشجوی دکتری پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان | ||
| چکیده | ||
| آرامگاه میرزبیر، در روستای شریفآبادِ سیرجان، دارای تزیینات گچبری زیبا و پرکاری همانند؛ محراب، کتیبهکمربندی، طاقنماها، گوشوارهها و ... است که تاکنون مطالعه کامل و همهجانبهای دربارهی این اثر و هنرمند سازنده این تزیینات، صورت نگرفته است. در این پژوهش برآن شدیم تا به دلیل تشابه گچبریهای این بنا، از لحاظ ساختار، نقوش و کتیبه، با گچبریهای امامزاده ربیعهخاتون اشترجان، مسجد کوچهمیر نطنز و مسجد کرمانی تربتجام، که دارای امضای هنرمندان کرمانی هستند، ضمن اشاره به محرابهایی که اثر صُنع هنرمندان کرمانی است، ویژگیهای بصری آنها را، مبنای مطالعه تطبیقی خود، قرار دهیم و به اهدافی همچون؛ مطالعه تزیینات گچبری آرامگاه میرزبیر سیرجان و نیز بررسی دلایل انتساب آن به هنرمندان کرمانی دست یابیم. روش یافته اندوزی بر پایه مطالعات میدانی همچون بازدید از بناهای مورد مطالعه و عکس‌برداری از آنها و با استناد به منابع مکتوب صورت گرفته که به روش تاریخی ـ تطبیقی، به تحلیل دادههای به‌دست‌آمده از نمونههای مطالعاتی میپردازد. از این‌رو به دلیل وجوه مشترک بسیار گچبریهای دارای امضای هنرمندان کرمانی با گچبریهای آرامگاه میرزبیر سیرجان، چه در ساختار آنها مانند؛ مزین شدن لچکی محراب و برخی طاقنماها، با فرمی گرد، مماس بودن این فرم گرد در تمام لچکیها با دیواره محیطی لچکی و چه در نقشمایهها همانند؛ گل و برگهای ختایی با تزیینات رویهسازی مشترک و نیز در کتیبهها مثل؛ قرار دادن جایگاهی ثابت، برای ثبت کتیبههای حاوی؛ نام هنرمند سازنده و تاریخ ساخت محراب، فشردگی و شلوغی کتیبههای کمربندی و ... به‌احتمال‌قوی میتوان گفت که، تزیینات گچبری این بنا نیز، کار هنرمندان کرمانی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گچبری؛ سیرجان؛ آرامگاه میرزبیر؛ هنرمندان کرمانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Decorative Stucco of Mir-e-Zobeire Mausoleum of Sirjan and its Attribution to the Kermanid Artists. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Rashednia1؛ ahmad salehikakhki2؛ Bahareh Taghavinejad3 | ||
| 2Art university of Isfahan | ||
| 3Art university of Isfahan | ||
| چکیده [English] | ||
| The Mausoleum of Mir-e-Zobeir, in the village of Sharif Abad in Sirjan, has beautiful decorative embellishments, such as a mihrab, inscriptions, arcades, squinches, and so on. So far, there has not been a full and comprehensive study of this work and the artist who created it. In this study, due to the similarity of the plastering of this building, in terms of structure, motifs and inscriptions, with the plasterings of Imam-Zade Rabieh-Khatun of Oshtarjan, the Kochemmir Mosque of Natanz and the Kermani Mosque in Torbat-e Jam, which is signed by Kermanian artists, we decided to consider their visual features as the basis of our comparative study, while referring to the mihrab that is the work of the Kermanian artists and achieve our goals, including studying the plaster decoration of the Mir-e-Zobeir tomb in Sirjan and also finding the reasons for its assignment to the Kermanian artists. The data was collected based on field studies, such as visiting the buildings under study and taking pictures of them, referring to written sources. The data obtained from study samples was analyzed by comparative historical method. Therefore, due to the common features of the stucco involving the signing of Kermanian artists with the plasterings of the Mirzebir tomb in Sirjan, as in their structure, decorations of the mihrab pendentive and some arcades with a circle form, the tangent form of this circle form in all the pendentives with their peripheral wall, as well as the motifs, like Cathay flowers and leaves with similar surface decorations, and also the inscriptions, like placing a fixed place for installing inscriptions containing the name of the artist and the date of making the mihrab, compaction and detailing of the belt inscriptions, etc., it can be said with certainty that the decorations of this building are also works of Kermanian artists | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| stucco decoration, Sirjan, Mausoleum of Mir-e- Zobeir, Kermanian artists, Mihrab | ||
| مراجع | ||
|
اصلانی، حسام، (1391)، فنشناسی آرایههای گچی در معماری ایران دوران اسلامی، رساله دکتری رشته مرمت، استاد راهنما احمد صالحیکاخکی و محمد امین امامی، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده حفاظت و مرمت، (منتشرنشده). بناهای تاریخی در پناه قانون، (1376)، «بناهای تاریخی در پناه قانون»، اثر، ش 28، 193- 207. راهنمای سفر گردشگران، (1387)، راهنمای سفر گردشگران، چاپ اول، کرمان، معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمان. حاتمی، ابوالقاسم، (1374)، «بررسی تحلیلی باستانشناسی سیرجان قدیم از اوایل اسلام تا دوره تیموری»، پایان‌نامه کارشناسیارشد رشته باستانشناسی، استاد راهنما سوسن بیانی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، (منتشرنشده). ــــــــــــــــــ، (1374)، «بنای میرزبیر سیرجان، شاهکاری گمنام»، در: مجموعه مقالات کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران، ج سوم، چاپ اول، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه). حاجیقاسمی، کامبیز، (1389)، گنج‌نامه فرهنگ آثار معماری اسلامی ایران، جلدهای یازدهم و دوازدهم، چاپ اول، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری و شهرسازی، مرکز اسناد و تحقیقات، روزنه. دانشیزدی، فاطمه، (1387)، کتیبههای اسلامی شهر یزد، چاپ اول، یزد، سبحان نور. راشدنیا، زهرا، (1393)، «مطالعه ویژگیهای تزیینی آثار گچبری هنرمندان کرمانی و پراکندگی آن در قرن هشتم هـ. ق»، پایان‌نامه کارشناسیارشد رشته باستانشناسی، استاد راهنما احمد صالحیکاخکی، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده حفاظت و مرمت، (منتشرنشده). رجبی، راحله، (1391)، «بنای میرزبیر، گمشدهای در غبار فراموشی»، جام جم (ویژه نامه)، 16 خرداد 1391. رحمتی، محمدحسین، (1391)، آرایههای گچی در آثار تاریخی قم، چاپ اول، قم، کیمیا نگار. زندهدل، حسن و دیگران، (1377)، مجموعه راهنمای جامع ایرانگردی (استان کرمان)، جلد 18، چاپ اول، تهران، ایرانگردان. سجادی، علی، (1375)، سیر تحول محراب در معماری اسلامی ایران از آغاز تا حمله مغول، ج اول، چاپ اول، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور. صالحیکاخکی، احمد، بهاره تقوینژاد، و زهرا راشدنیا، (1395)، «مطالعه ویژگیهای تزیینی آثار گچبری هنرمندان کرمانی در دوره ایلخانی تا ابتدای دوره تیموری». نگره، دوره 11، ش 37، صص 18 ـ 31. عقابی، محمد مهدی، (1376)، دایرهالمعارف بناهای تاریخی ایران در دوره اسلامی /2 (بناهای آرامگاهی)، چاپ اول، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. کشاورز، محسن، (1389)، «خانواده کرمانی، استادکاران گچبر دوره ایلخانی»، در: چکیده مقالات همایش ملی فرهنگ اسلام و ایران «کرمان شناخت» به اهتمام حسین حسینی، چاپ اول، کرمان، دانشگاه شهید باهنر کرمان (پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران). ورجاوند، پرویز، (1351)، «قلعه سنگ سیرجان و آتشدان سنگی آن». بررسیهای تاریخی، دوره 3، ش 7، صص 103-132. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,178 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 858 |
||