![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,524,673 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,785,370 |
کاربرد تکنیکهای دورسنجی و GIS برای پهنهبندی خطر سیلاب در شهر ارومیه با رویکرد تحلیل چندمعیاره | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 12، دوره 49، شماره 4، دی 1396، صفحه 719-730 اصل مقاله (1.6 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2018.210916.1006894 | ||
نویسندگان | ||
حسن محمودزاده* 1؛ فاطمه یاری2؛ علی واحدی3 | ||
1استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکدة جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکدة جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکدة جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
شتاب شهرنشینی و روند رو به گسترش گرمایش جهان اهمیتِ پرداختن به مسئلة سیلابهای شهری را بیش از پیش نمایان میکند. در این مطالعه برای پهنهبندی خطر سیلاب در محدودة شهری ارومیه از روش ترکیب خطی وزندار(WLC) و تحلیلهای چندمعیارة فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. برای پهنهبندی خطر سیلاب از لایههایی چون لایة ضریب رواناب، تراکم مسکونی، تراکم جمعیت، فاصله از رودخانه، ضریب CN، کاربری اراضی، شیب، فضای باز و قدمت ابنیه و برای تراکم پوشش گیاهی از تصویر ماهوارة لندست 8 استفاده شده است. وزندهی نهایی لایهها با استفاده از نرمافزار Expert choice بهدست آمد و خروجی آن به حالت فازی اعمال شد. نقشة خطر سیل شهری نشان میدهد 31/22 درصد در پهنة خطر خیلی زیاد، 08/29 درصد در پهنة خطر زیاد، 45/26 درصد در پهنة خطر متوسط، 52/17 درصد در پهنة خطر کم، و 64/4 درصد در پهنة خطر خیلی کم از لحاظ سیلخیزی قرار گرفته است و مناطق مرکزی شهر پتانسیل بیشتری نسبت به سایر مناطق شهر برای سیلخیزی دارد، که از طریق ایجاد کانالهای زیرزمینی و انحرافی در مرکز شهر میتوان روانابهای سطحی شهر را به خارج از شهر هدایت و از بروز سیلاب جلوگیری کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
ارومیه؛ پهنهبندی خطر سیلاب؛ ترکیب خطی وزندار؛ روشهای چندمتغیره؛ فازی | ||
مراجع | ||
بدیعیزاده، س.؛ بهرهمند، ع. و آرامی، ع. ( 1394). پهنهبندی خطر و برنامة مدیریت رواناب شهری با استفاده از تکنیکهای GISو AHP (مطالعة موردی: شهر گرگان، استان گلستان)، نشریة پژوهشهای حفاظت آب و خاک، 23(1): 299-308. حجازی، ا.؛ اندریانی، ص.؛ الماسپور، ف. و مختاری اصل، ا. (1394). استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره و سنجش از دور در محیط GIS برای بررسی مناطق حساس به وقوع سیلاب در حوضة لیقوانچای، هیدروژئومورفولوژی، 3: 61ـ80. خلیلی زاده، م؛ مساعدی, ا. و نجفینژاد، ا. (1382). پهنه بندی خطر سیل در بخشی از محدوده رودخانه زیارت در حوزه آبخیز شهری گرگان، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 12(4): 138-149. رسولی، ع.؛ محمودزاده، ح.؛ یزدچی، س. و زرینبال، م. (1391). ارزیابی روشهای تحلیل سلسلهمراتبی و ترکیب خطی وزنی در مکانیابی محل دفن مواد زاید شهری، موردشناسی: شهرستان مرند، جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، 4: 41-52. سازمان نقشهبرداری کشور (1375). نقشة توپوگرافی 1:50000 منطقة مورد مطالعه. سالنامة آماری استان آذربایجان غربی (1390). معاونت شهرسازی و معماری شهرداری شهر ارومیه (1392). طرح جامع شهر ارومیه. صالحی، ا.؛ رفیعی، ی.؛ فرزاد بهتاش، م. و آقابابایی، م. (1392). پهنهبندی خطر سیلاب شهری با استفاده از GIS و فرایند تحلیل سلسلهمراتبی فازی (مطالعة موردی: تهران)، محیطشناسی، 39(3): 179-188. طاهری بهبهانی، م. و بزرگزاده، م. (1375). سیلاب شهری، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران. قنواتی، ع. (1393). ارزیابی و پهنهبندی خطر رخداد سیلاب در حوضة فرحزاد (تهران) با استفاده از مدل فازی، جغرافیا و مخاطرات محیطی، 8: 113- 131. کرم، ا. و درخشان، ف. (1391). پهنهبندی سیلخیزی، برآورد سیلاب و ارزیابی کارایی کانالهای دفع آبهای سطحی در حوضههای شهری (مطالعة موردی حوضه: آبشوران درکرمانشاه)، جغرافیای طبیعی، 5(6): 37-54. کرم، ع. (1383). کاربرد مدل ترکیب خطی وزین (WLC) در پهنهبندی پتانسیل وقوع زمینلغزش مطالعة موردی: منطقة سرخون در استان چهارمحال و بختیاری، جغرافیا و توسعه، 131-146. مبارکی، ا؛ محمدی، ج. و ضرابی، ا. (1392). ارائة الگوی بهینة گسترش کالبدی- فضایی شهر ارومیه، جغرافیا و توسعه، 32: 75- 88. محمودزاده، ح.؛ امامیکیا، و. و رسولی، ع. (1394). ریز پهنهبندی خطر سیلاب در محدودة شهر تبریز با استفاده از روش AHP، تحقیقات جغرافیایی، 30(1): 167-180. موسوی، م.؛ عابدینی، م.؛ و اسمعلی عوری، ا. (1393). ارزیابی خطر زمینلرزه در حوزة شهری ایذه با استفاده از مدلهای چندمعیارة WLC و AHP در محیط GIS، مدیریت بحران، 7: 93-101. Badiezadeh, C.; Bahremand, A. and Arami, A. (2015). Risk zoning and urban runoff management, using GIS techniques and AHP (Case study:Gorgan, Golestan province), Journal of soil and water conservation, 23(1): 299-308 (In Persian).
Buchele, B. et al. (2006). Flood-risk mapping :contributions towards an enhanced assessment of extreme events And associated risks, Natural Hazards and Earth System Sciences, 6: 485-503 .
Chen, J.; Zhao, sh and Wang, H. (2011). Risk Analysis of Flood Disaster Based on Fuzzy Clustering Method, Energy Procedia, 5: 1915-1919.
Cram, A. (2004). Application of weighted linear combination (WLC) in potential zoning landslides (case study: Surkhan region in Chaharmahal and Bakhtiari Province, Journal of Geography and Development, 131-146 (In Persian).
Cram, A. and Derakhshan, F. ( 2012). Zoning flooding, flood estimation and evaluation of the efficiency of utilization of surface water channels in urban basins (Basin Case Study: Kermanshah Absheron), Natural Geography Quarterly, 5 (6): 37-54 (In Persian).
Eastman, Ronald (2012). Idrisi selva tutorial, Clark University.
Ghanavati A. (2014). Risk assessment and mapping of flood event in the area of Farahzad (Tehran), using fuzzy model, Geography and environmental hazards, 8: 113- 131(In Persian).
Hagen, E.; Shroder, J.F; Lu, X. X and Teufert; J.F. (2010). Reverse engineered flood hazard mapping in Afghanistan: A parsimonious flood map model for developing Countries, Quaternary International, XXX, 1-10.
Hejazi, A.; Andreani, S.; Almaspur, F. and Mokhtariasl, A. (2015). The use of multi-criteria decision-making techniques in GIS and remote sensing to survey areas vulnerable to flooding in the basin Lighvanghai, Hydrogeomorphology, 3: 80-61.
Kalantari, Z.; Nickman, A.; Lyon, S.W.; O1ofsson, B. and Folkeson, L. (2014). A method for mapping flood hazard along roads, Enveironmental Management, 133: 69-77.
Khalil Zadeh, M., Fosaedi, A., Najafi Nejad, A. 2005. Flood hazard zonation of part of the Ziyarat river in the Urban basin of Gorgan, Agricultural Sciences and Natural Resources, 12: 138-149.
Chengguang Lai.; Shao, Q.; Chen, X.; Wang, Zh.; Zhou, X.; Yang, B. and Zhang, L. (2016). Flood risk zoning using a rule mining based on ant colony algorithm, Journal of Hydrology, 542: 268-280.
Maantay, M. and Marko, A.A. (2009). Mapping Urban Risk: Flood, Race and Environmental Justice in New York, Applied Geography, 29: 111 -124.
MahmoudZadeh, H., Imami Kia, V. and Rasouli, A. (2015). Fine mapping of flood risk in the city of Tabriz, using AHP, Geographical Research Quarterly, 30(1): 167-180 (In Persian).
Malczewski, J. (1999). GIS and Multicriteria Decision Analyiss, John Wiely and sons, New york.USA.
Mobaraki, A.; Muhammadi, J. and Zarabi, A. (2013). Presentation of model for optimal physical-spatial expansion of the city of Orumiyeh, Geography and Development, 32: 75-88 (In Persian).
Mousavi, M.; Abedini, M. and Asmly Vry, A. (2014). Seismic risk assessment in the urban areas of ize, using multi-criteria model WLC and AHP in GIS environment, Journal of Disaster Management, 7: 93-101 (In Persian).
Municipality of Orumiyeh, Department of Planning and Architecture (2013). Master Plan for the city of Orumiyeh (In Persian).
National Cartographic Center (1996). Topographic Map 1: 50000 area of study (In Persian).
Rasouli, A.; Mahmoodzadeh, H.; Yazdchi, C. and Zarrinbal, M. (2012). Evaluation of AHP and linear weighted combination in site selectioning municipal waste in the Landfill (Case study: Marand city, geography and urban- regional planning, Fall 2012, 4: 41 -52 (In Persian).
Salehi, A.; Rafiee, Y.; Farzad Behtash, M. and Aghababaei, M. (2013). Urban flood risk mapping, using GIS and fuzzy AHP (Case study: Tehran), Ecology, 39(3): 179-188 (In Persian).
Statistical Yearbook of West Azerbaijan province (2011).
Taheri Behbehani, M. and Bozorgzadeh, M. (1996). Urban floods, Publications of Research Center and the researches of Urban Planning and Architecture (In Persian).
Van der Sande, C.J; De Jong, S.M. and De-Roo, A.P.J. (2003). A segmentation and classification approach of IKONOS-2 imagery for landcover mapping to assist flood risk and flood damages assessment, International journal of applied Earth observation and Geolandformation, 4: 217-229. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,836 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,365 |