پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,753 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,093,713 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,843,262 |
تحلیل زمانی – مکانی آلودگی‌های خطرناک شهر تبریز با تأکید بر( PM10) | ||
| پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
| مقاله 3، دوره 49، شماره 4، دی 1396، صفحه 585-602 اصل مقاله (1.48 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2018.221265.1006970 | ||
| نویسندگان | ||
| علی محمد خورشیددوست* 1؛ خلیل ولی زاده کامران2؛ علی قاسمی بگتاش3 | ||
| 1استاد گروه آب وهواشناسی، دانشکدة جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز | ||
| 2استادیار گروه سنجش از دور، دانشکدة جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز | ||
| 3دکتری آب وهواشناسی، دانشکدة جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| در مطالعة حاضر به تحلیل زمانی- مکانی آلودگی‌های خطرناک کلانشهر تبریز با تأکید بر PM10 پرداخته شده است. بدین منظور، از دادههای آلودگی PM10 سازمان حفاظت محیط زیست تبریز پنج ایستگاهـ باغشمال، راهآهن، راستهکوچه، آبرسان، و حکیم نظامیـ طی دورة آماری هشتساله (2005ـ2012) استفاده شد. در این مطالعه، روز خطرناک روزی تلقی میشود که مقدار PM10 آن بیشتر از 420 میکروگرم بر متر مکعب باشد. روش کار بدین شرح است: پس از تنظیم ماتریس دادهها، روزهای حدی با آلودگی خطرناک PM10 بیشتر از 420 میکروگرم بر متر مکعب در طی دورة آماری هشتساله (2005ـ2012) تفکیک و پس از فیلترگذاری از نظر زمانی- مکانی تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل فراوانی PM10 نشان میدهد که در همة ایستگاههای مورد مطالعه بیشترین رخداد فراوانیPM10 در تابستان (ماه اوت) بوده است و بیشک سیطرة پُرفشار جنب حاره، به دلیل تشکیل لایههای حرارتی بر روی ایران، در افزایش آلودگی‌های خطرناک تابستانة تبریز نقش مؤثری دارد. در فصل زمستان در بیشتر ایستگاهها رخداد آلودگی‌های خطرناک PM10 به کمترین مقدار خود رسیده است. در بین ایستگاههای مورد مطالعه، ایستگاه باغشمال و آبرسان دارای بیشترین آلودگی خطرناک PM10 هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تبریز؛ تواتر؛ روزهای خطرناک؛ شاخص آلودگی PM10 | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of temporal- spatial distribution of dangerous contaminants in Tabriz with emphasis on PM10 | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Mohammad Khorshiddoust1؛ Khalil Valizadeh Kamran2؛ Ali Ghasemi Bghtash3 | ||
| 1Assistant professor of Climatology, Faculty of Geography and Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
| 2PhD candidate in Climatology, Faculty of Geography and Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
| 3PhD candidate in Climatology, Faculty of Geography and Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction The issue of urban climate has been greatly addressed in the recent years. The migration of human beings to cities, along with the density of the residential units, the noise of urban vehicles and dangers of air pollution and many other things have had bad effects for the human beings like asthma, bronchitis, cardiovascular diseases, and skin cancer. The issue of air pollution is one of the main factors in urban climatology. The knowledge of climatology emphasizes on the effects of atmospheric pollution on the climate and vice versa. The investigation about the effects of air pollution on climate features has greatly been conducted in the east Iran. In the warm seasons of the year, especially in summer, Subtropical High pressure (STHP) covers large areas of lower, middle and upper levels of atmosphere. This extends vertically on top of the high pressure at 200 hp to 700 hp and results in a clear sky with no clouds and rain. Subtropical High Pressure (STHP) all over the country varies from one day to other day. In some areas it is very close to the earth surface, in the south east parts of Iran in some days it is about 2000 or 3000 meters above the earth surface and allows warm, low moist air. This situation sometimes spreads to northern Iran and causes monsoon rain with increase in temperature and decrease in air ascent. This means that when the height and activity of the STHP is high, there is suitable condition for clear sky and direct solar radiation. On top of the inversion water vapor content of the air is so low that it can't be measured. Subtropical system in high altitude is one of the reasons for the formation of deserts in Iran. Subtropical high is getting stronger with increasing height from the ground, while the polar high becomes weaker with increasing altitude. Methodology As a matter of fact, mechanism for summer subtropical high pressure on Iran is a part of the Azores high pressure on the region. Thus, the above factors have caused the greatest events in the summer in Tabriz so that the city has experienced dangerous contaminants. With the beginning of autumn, the maximum and the minimum values of the dangerous contaminants was shifted compared with other seasons. However, in autumn there are dangerous infected cells in northern city of Tabriz in November and October, while in December the infected cells are in the center of Tabriz. The purpose of this study was to evaluate the frequency of Tabriz dangerous contaminants. For this purpose, the data of pm10 pollution index in the 8 years period (2005 to 2012) were evaluated by the Environmental Protection Agency in Tabriz (EPAT) for five stations of Baghshomal, RAhahan, Abrasn, Hakim Nezami, and Rastekhocheh. The index of this research is the day that the pm10 value of 420 is larger. The frequency and continuity of these dangerous days for each station were analyzed and investigated. In this study, we have used MATLAB for statistical analysis and SURFER for the mapping. Results and discussion The results of the analysis have indicated that there were many dangerous air pollution events in summer in all stations with more dangerous contaminants in August as the highest frequency of the occurrence of dangerous infections. This indicates that formation of subtropical high pressure dominated on Tabriz play a key role in air pollution. However, in winter the occurrence of dangerous pollution has been reduced in most of the stations. Among the stations of this study, the stations of Baghshomal and Abrasan had the most dangerous pollution. The number of the days of infection in both stations has reached to more than 400 days during the study period. Furthermore, the results of the continuation of the dangerous contaminants of pm10 index indicate that more continuity of the pollution was in Baghshomal station and the lowest in Rahahan and Hakimnezami stations. Conclusion The spatial distribution of pollutant cells is varied in different months in Tabriz. However, based on PM10 density the dangerous pollution in most of the months has been formed in the city center. In January, February, June, September, October (multi-core) and December there were the core and the density of pollution in the city center. In March and August, the maximum contamination of Tabriz has been observed in the East. Intensity of infestation was observed only in April, July and November in west Tabriz while the maximum condensation has been observed in the northern and the southern parts of the Tabriz. Tabriz had no nuclei condensation of dangerous pollution in July. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Tabriz, temporal-spatial, Contaminants, frequency, dangerous days, PM10 | ||
| مراجع | ||
|
ادارة کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان شرقی (1386). بررسی وضعیت آلودگی هوای شهر تبریز، ص 1-27. اصیلیان، خ.؛ اردلان، س. و مرتضوی، ب. (1385). آلودگی هوا، انتشارات میترا. امیری، ر.؛ علیمحمدی، ع. و علویپناه، ک. (1386). مطالعۀ تغییرپذیری فضایی- زمانی حرارت در ارتباط با کاربری/ پوشش زمین در منطقۀ شهری تبریز با استفاده از دادههای حرارتی و انعکاسی TM و ETM+ لندست، محیطشناسی، 33(43): 109. خورشیددوست، ع.؛ قویدل رحیمی، ی. و ولی، ع. (1391). تحلیل آماری میزان و در جو ایران، نشریة جغرافیا و برنامهریزی دانشگاه تبریز، 41: 237-250 . خورشیددوست، ع.م. (1393). حقایقی دربارة مخاطرات طبیعی، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز. خورشیددوست، ع.م. و قویدل رحیمی، ی. (1385). شبیهسازی آثار دوبرابرشدن دیاکسید کربن جو بر تغییر اقلیم تبریز، محیطشناسی، 39: 1-10. روشن، غ؛ خوشاخلاق، ف.؛ نگهبان، س. و میرکتولی، ج. (1388). تأثیر آلودگی هوا بر نوسانات اقلیمی شهر تهران، علوم محیطی، 7(1): 173-192. شمسیپور، ع.؛ نجیبزاده، ف. و حسینپور، ز. (1391). شبیهسازی الگوی پراکنش آلودگی هوای کلانشهر تهران در شرایط وزش باد، جغرافیا و مخاطرات محیطی، 4: 19-36. شکویی، ح. (1358). محیط زیست شهری، تبریز: انتشارات مؤسسة تحقیقات اجتماعی و علوم انسانی. عزتیان، و. (1386). بررسی تأثیر عوامل هواشناسی بر روی شاخص کیفیت هوا در شهر اصفهان، رسالة دکتری جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان. عزتیان، و. و هاشمینسب، س. (1392). انتشار آلایندههای جوی چالش زیستمحیطی شهر اصفهان، مطالعات و پژوهشهای شهری منطقهای، 4(16): 145-160. صحرایی، ج. (1390). آلودگی هوا، انتشارات دانشگاه رازی. عطایی، ه. و هاشمینسب، س. (1390). شناسایی و تجزیه و تحلیل الگوهای تراز میانی جو مؤثر در آلودگی هوای شهر اصفهان، مجلة پژوهش و برنامهریزی شهری، 2(4): 97-112. مرکز آمار ایران (1390). سالنامة آماری، دفتر آمارهای جمعیت، نیروی کار و سرشماری. ولیزاده کامران، خ.؛ صلاحی، ب. و قویدل رحیمی، ی. (1386). شبیهسازی تغییرات دما و بارش تبریز در شرایط دوبرابرشدن دیاکسید کربن جو با استفاده از مدل گردش عمومی جو مؤسسة گودارد و GISS، پژوهشهای جغرافیایی، 62: 55-66. Amiri, R.; Weng, Q.; Alimohammadi, A. and Alavipanah, S.K. (2009). Spatial–temporal dynamics of land surface temperature in relation to fractional vegetation cover and land use/cover in the Tabriz urban area, Iran, Remote sensing of environment, 113(12): 2606-2617. Asilian, KH.; Ardalan, S. and Mortazavi, B. (2006). Air pollution, Publishers Mitra, 147. Atayei, H. and Hasheminasab, S. (2011).Identification and analysis of patterns of atmospheric middle level of air pollution in Isfahan, Research and Urban Planning, IV: 97-112. Demuzere, M. and Van Lipzig, N.P. (2010). A new method to estimate air-quality levels using a synoptic-regression approach. Part I: Present-day O 3 and PM 10 analysis, Atmospheric Environment, 44(10): 1341-1355. Department of Environmental Protection in East Azerbaijan Province (2007). Evaluation of air pollution in the city of Tabriz. Ezzatiyan, V. and HashemiNasab, S. (2013). Atmospheric emissions and environmental challenges in Isfahan, Urban Studies and Regional Research, 4(16): 145-160. Ezzatiyan, V. (2007). Effect of meteorological factors on the air quality index in Isfahan, Physical Geography Ph.D thesis, University of Isfahan. Kanniah, K.D. and Yaso, N. (2010). Preliminary analysis of the spatial and temporal patterns of aerosols and their impact on climate in Malaysia using MODIS satellite data. ISPRS J Photogramm, 38: 386-391. Khedairia, S., & Khadir, M. T. (2012). Impact of clustered meteorological parameters on air pollutants concentrations in the region of Annaba, Algeria. Atmospheric Research. 113. 89-101 Khorshiddoust, A.M. and Ghavidel Rahim, Y. (2006). Simulate the effects of a doubling of atmospheric carbon dioxide on climate change Tabriz, Journal of Environmental Studies, 39: 1-10. Khorshiddoust, A.M. (2014). Facts about natural hazards, Published by the University of Tabriz. Khorshiddoust, A.M.; Ghavidel Rahim, Y. and Vali, A. (2012). Statistical Analysis of Temporal Oscillations of Total Ozone Rate in IRAN, Journal of Geography andPlanning, 41: 237-250. Kim Oanh, N.T.; Chutimon, P.; Ekbordin, W. and Supat, W. (2005). Meteorological pattern classification and application for forecasting air pollution episode potential in a mountain-valley area. Atmospheric Environment, 39(7): 1211-1225. Landsberg, H.E. (1981). The urban climate, Vol. 28, Academic Press. Lazaridis, M. (2011). First Principles of Meteorology, Springer Netherlandsm, 67-118. Makra, L.; Mika, J.; Bartzokas, A. and Sümeghy, Z. (2007). Relationship between the Peczely's largescale weather types and air pollution levels in Szeged, southern Hungary, Fresenius Environmental Bulletin, 16(6). McGregor, G.R. and Bamzelis, D. (1995). Synoptic typing and its application to the investigation of weather air pollution relationships, Birmingham, United Kingdom, Theoretical and Applied Climatology, 51(4): 223-236. Roshan, GH.; Khoshakhlagh, F.; Neghahban, S. and Mirkatoli, J. (2009). The impact of air pollution on climate fluctuations in Tehran, Environmental sciences, seventh year, 1: 173-192. Sahraei, J. (2011). Air Pollution, Razi University Press Sánchez-Ccoyllo, O.R. and de Fatima Andrade, M. (2002). The influence of meteorological conditions on the behavior of pollutants concentrations in São Paulo, Brazil, Environmental Pollution, 116(2): 257-263. Shakuie, H. (1979). Urban Environment, Social and Human Sciences Research Institute Publications, Tabriz. Shamsipour, A.; Najebzadeh, F .and Hossenpur, Z. (2012). Simulated distribution patterns of air pollution in Tehran in wind conditions, Geography and environmental hazard, 4: 19-36. Sohrabinia, M. and Khorshiddoust, A.M. (2007). Application of satellite data and GIS in studying air pollutants in Tehran, Habitat International, 31(2): 268-275. Statistical Center of Iran (2011). Statistical Yearbook, the Office of demographics, labor force and the census. USEP, A. (1998). Guideline for reporting of daily air quality-pollutant standard index-(PSI). Valizadeh Kamran, KH.; Salahi, B. and Ghavidel Rahim, Y. (2007). Tabriz simulated temperature and precipitation changes under a doubling of atmospheric carbon dioxide using general circulation models Goddard Institute and GISS, geographical research, 62: 55-66. Zawar-Reza, P.; Appelhans, T.; Gharaylou, M. and Shamsipour, A. (2010). Mesoscale controls on particulate matter pollution for a mega city in a semi-arid mountainous environment: Tehran, Iran, International Journal of Environment and Pollution, 41(1): 166-183. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 754 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 686 |
||