
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,694 |
تعداد مقالات | 72,251 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,285,851 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,147,306 |
نسبت ارامنه با سیاستهای توسعهطلبی روسیه در قفقاز (از اواخر دولت صفوی تا عهدنامة ترکمانچای) | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 4، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 16، اسفند 1396، صفحه 51-70 اصل مقاله (564 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2018.251966.472945 | ||
نویسنده | ||
گودرز رشتیانی* | ||
استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
منطقة قفقاز در تاریخ ایران از دورة باستان از اهمیّت ویژهای برخوردار بوده و در عمده تحولات روابط خارجی ایران نقش مهمی داشته است که با جدایی از ایران در 1243 هـ.ق/ 1828م این اهمیّت برای دهههای آتی همچنان پابرجا ماند؛ گرچه شکل و صورت آن تغییر پیدا کرد. در مقالة حاضر نقش ارامنة قفقاز در موضوع گرایش به روسیه و جدایی از ایران در دورة بعد از صفویه تا عهدنامة ترکمانچای بررسی و به این پرسش اساسی پاسخ داده میشود که دیدگاههای علمی دو سدة گذشته و دوران حاضر که پیوستن به روسیة تزاری را خواست عمومی و حداکثری جامعة ارمنی میدانند تا چه میزان با واقعیت تاریخی و منابع و اسناد مربوط همخوانی و سازگاری دارد؟ در پژوهش حاضر با بررسی اسناد و متون مربوط نشان داده میشود که این گرایش یک درخواست حداکثری نبوده و بخشهای مهم و گستردهای از کلیسای اصلی و بدنة جامعة ارمنی تمایلی برای پیوستن به روسیه نداشتهاند و به دلایل مختلف سیاسی از جمله حمایتهای سیاسی دولتهای ایران از مسیحیان به ویژه در زمان تثبیت قدرت مرکزی، بیشتر ارامنه خواستار تداوم پیوستگی به جامعة ایرانی بودهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
ارامنه؛ ایران؛ صفویه؛ روسیه؛ عهدنامه ترکمانچای | ||
مراجع | ||
اعتمادالسلطنه، محمدحسن بن علی، الماثر و الاثار، طهران، سنایی، ۱۳۰۶. دوسرسو، ژان آنتوان، سفرنامة کروسینسکی؛ یادداشتهای کشیش لهستانی عصر صفوی (۱۷۲۵-۱۷۰۷)، ترجمة عبدالرزاق دنبلی (مفتون)، با مقدمه، تصحیح و حواشی مریم میراحمدی، توس، ۱۳۶۳. رامین، اسماعیل، ایرانیان ارمنى، تهران، امیرکبیر، ١٣۵۶. کاوانی، رجبعلی، «تاریخ ایران در اسناد ارامنه و روسها»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ، ش 70 و 71 ، 96-139، مرداد و شهریور 1382. گاتوغی گوس، ابراهام، «منتخباتی از یادداشتهای ابراهام گاتوغی گوس»، ترجمة استیفان هانانیان و عبدالحسین سپنتا، بیجا، روزنامه سپنتا، 1330. گیلانتز، پترس دی سرکیس، گزارشهای گیلانتز دربارة حملة افغانان و سقوط اصفهان، ترجمة محمد مهریار و کارو اون میناسیان، اصفهان، امور فرهنگی شهرداری اصفهان – گلها،١٣٧١. مروی، محمدکاظم، عالم آرای نادری، تصحیح محمدامین ریاحی، ج 3، بیجا، زوار، 1364. نوواسیلتسف، ا. پ، «روابط سیاسی ایران و روسیه در نیمة دوم سده شانزده»، ترجمة محمدتقی مختاری، تاریخ روابط خارجی، ش 20، 15-36، پاییز 1383.
A Chronicle of the Carmelites in Persia and the Papal Mission of the XVIIth and XVIIIth Centuries, Volume 1, Eyre & Spottiswoode, 1939.
Bournoutian, George, Armenians and Russia, a documentary record, Mazda Publisher, 2003.
Paichadze, G, Russko- Gruzinskie politicheskie a Atnoshenia v pervoih palavine XVII veke. Tbilisi, 1970.
Акты, собранные Кавказской археографической комиссией.. Под редакцией: А.П. Берже. Издательство: Тип. Главного Управления Наместника Кавказского. Место издания: Тифлис. Год издания: 1866-1904.
Kostikyan, Kristine Documents in Persian on the St.Thaddeus Monastery of Maku, In: AJNES 4/2, 2009 .P. 159-175.
Бутков П. Г. Материалы для новой истории Кавказа с1722no 1803 гг, ч. 2, 343-345.
اسنادآرشیوی فرمان نادرشاه در سال 1049هـ.ق. در کلیسای وانک، ش 106. گج (آرشیو اسناد تاریخی گرجستان، فوند ش 1452). گژ (آرشیو اسناد انستیتوی تاریخ گرجستان). مل (نسخة خطی موجود در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ش 13657). AVPR (آرشیو وزارت خارجه روسیه). RGADA (آرشیو اسناد تاریخی روسیه). TsGADA (آرشیو اسناد قدیمی روسی). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 634 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,052 |