پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,533 |
| تعداد مقالات | 70,518 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,133,663 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,239,778 |
بررسی نقش روشنفکر در جامعه در سه نمایشنامه‌ی از پشت شیشه‌ها، ارثیه ایرانی و صیادان | ||
| مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
| مقاله 13، دوره 24، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 629-650 اصل مقاله (377.92 K) | ||
| نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2018.66985 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم دادخواه تهرانی* 1؛ فریندخت زاهدی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری رشته مطالعات تئاتر، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| 2دانشیار گروه نمایشی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| دهه‌های 1340 و 1350 در ایران، به لحاظ اجتماعی دهه‌های پرتلاطمی محسوب می‌شوند. در این دوران تئاتر نیز به شکلی بی‌سابقه رو به گسترش است. اما این نهاد فرهنگی که نمادی از روشنفکری محسوب می‌شود، دیدگاه‌های متفاوتی را در مورد نقش روشنفکر در جامعه مطرح می‌کند. در میان این آثار، آثار اکبر رادی نقش قابل‌توجهی دارند. این مقاله ضمن ارجاع به مفهوم ایدئولوژی نزد آلتوسر و بررسی شرایط تولید از منظر تری ایگلتون، با توجه به ایدئولوژی‌ها و وضعیت اجتماعی-سیاسی ایران در دهه‌های ذکرشده، در پی تحلیل سه اثر از اکبر رادی برمی‌آید. نمایشنامه‌های از پشت شیشه‌ها، ارثیه ایرانی، و صیادان در همان سال‌ها چاپ و اجرا شده‌اند و نگاهی ویژه را در مورد نقش روشنفکر در جامعه عرضه می‌دارند. آنچه از روشنفکر در این پژوهش پیش روست، نقشی است که پیر بوردیو برای روشنفکر در نظر می‌گیرد: تعهد و آموزش. نمایشنامه‌های موردبحث نیز باوجود تفاوت‌ها، در نوع نگاه به روشنفکر به‌عنوان نیرویی مخالف در جامعه که در پی آگاهی‌بخشی است، اشتراکاتی دارند. البته لازم به ذکر است که این نقش در این آثار بسیار چالش‌برانگیز نشان داده شده است و نوشتار پیش رو نیز در پی بررسی همین چالش‌هاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایدئولوژی؛ شرایط تولید اثر؛ روشنفکر؛ اکبر رادی؛ تحلیل نمایشنامه | ||
| مراجع | ||
|
- بروجردی، مهرزاد (1393)، روشنفکران ایرانی و غرب، ترجمه جمشید شیرازی، چاپ ششم، نشر فروزان روز، تهران. - بشیریه، حسین (1394)، زمینه‌های اجتماعی انقلاب ایران، ترجمه علی اردستانی، چاپ سوم، نشر نگاه معاصر، تهران. - بی‌نا (1365)، «تریلوژی پاییزی»، فصلنامه هنر، پاییز 1365، شماره 12، صص 7-232. - خلج، منصور (1381)، نمایشنامه‌نویسان ایران از آخوندزاده تا بیضایی، نشر اختران، تهران. - رادی، اکبر (1350)، «حرف‌هایی درباره تئاتر وطنی»، نگین، اسفند 1350، شماره 82، صص 14-12. - ------- (1384)، «یک خرده بیوگرافی»، کلک، اردیبهشت و خرداد 1384، شماره 154، صص 6-3. - ------- (1387)، از پشت شیشه‌ها، تهران: نشر قطره. - ------- (1395 الف)، ارثیه‌ی ایرانی، چاپ ششم، تهران: نشر قطره. - ------- (1395 ب)، صیادان، چاپ دوم، تهران: نشر قطره. - فرتر، لوک (1392)، لویی آلتوسر، ترجمه امیر احمدی آریان، نشر مرکز، تهران. - Althusser, Louis (2014), On the Reproduction of Capitalism: Ideology and Ideological State Apparatuses, trans. G. M. Goshgarian, Verso, London & New York.
- Eagleton, Terry (1978), Criticism and Ideology: A Study in Marxist Literary Theory, Verso, London. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 543 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 408 |
||