پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,433 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,307 |
بازجستِ شاخة گمشدة شجرة تصوّف نقشبندی ماوراءالنّهر در سده‌های 12 و 13 هجری | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 7، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 20، اسفند 1396، صفحه 117-131 اصل مقاله (833.9 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2018.235683.944 | ||
| نویسندگان | ||
| یلدا آزرمی* 1؛ نجف جوکار2 | ||
| 1مربی گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شیراز | ||
| 2استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| طریقت صوفیانة «نقشبندیه» به بنیادگذاری بهاءالدّین نقشبند که از دل جریان تصوّف خواجگان در ماوراءالنّهر سربرآورد، در سیر تحوّل و تطوّر خود با عبور از مرزهای جغرافیاییِ مولد و منشأ خود و با ایجاد رابطه با نهاد قدرت و ورود در عرصة سیاست، توانست به یکی از ماناترین و مؤثرترین سلاسل صوفیّه و جریانهای دینی آسیای مرکزی بدل شود؛ اگرچه تصوّف نقشبندیه، طریقتی ایرانی محسوب میشود، پژوهش‌های علمی ناچیزی در ایران دربارة آن انجام یافته است؛ بنابراین، ضرورت و اهمیّت توجّه به پیشینة فرهنگی حوزة ماوراءالنّهر به‌عنوان بخشی از ایران کهن، ریشهشناسی سیر عرفان و تصوّف در منطقه و بررسی سیر ظهور و تطوّر نقشبندیه موجب شده است تا در این مقاله با استفاده از منابع اسنادی و با شیوة تاریخ‌نگارانه و موردپژوهانه و با بهرهگیری ازیگانه نسخة خطی تحفةالرّسول و فرید المکتوبات، نوشتة میراحمد کشّی، از صوفیان تصوّف نقشبندی ماوراءالنّهر، به بازجست شاخهای کوچک و گمشده از تصوّف نقشبندی در دیار فرارودان پرداخته شود. فرضیة این پژوهش بر آن است که با شناسایی برخی از شخصیّتها و آثار و رسالهای کمتر شناخته‌شده از طریقت نقشبندی، به ترسیم شاخهای فرعی از شجرهنامة سلسلة پرگروندة نقشبندیه دست یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تصوّف؛ نقشبندیه؛ ماوراءالنّهر؛ میراحمد کَشّی؛ تحفةالرّسول و فرید المکتوبات | ||
| مراجع | ||
|
آکینر، شیرین (1366)، اقوام مسلمان اتحاد شوروی، ترجمة علی خزاعیفر، مشهد، آستان قدس رضوی. ازدالگا، الیزابت (1389)، نقشبندیه در آسیای غربی و مرکزی؛ تغییر و تداوم، ترجمة فهیمه ابراهیمی، تهران، پژوهشکده تاریخ اسلام. بخاری، صلاح بن مبارک (1383)، انیس الطالبین و عدة السالکین، تصحیح خلیل ابراهیم صاری اوغلی، چاپ دوم، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. بنیگسن، الکساندر و اندرسن ویمبوش (1985)، صوفیان و کمیسرها (تصوّف در اتحاد شوروی)، ترجمة افسانه منفرد، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی تهران. پارسا، محمّد (1354)، قدسیه (کلمات بهاءالدّین نقشبند)، تصحیح احمد طاهری عراقی، تهران، طهوری. جامی، عبدالرحمن (1386)، نفحات الانس، تصحیح محمود عابدی، چاپ چهارم، تهران، اطلاعات. خالدی نقشبندی، عبدالمجید (1344ق)، انوار القدسیه فی مناقب سادات نقشبندیه، مصر، بینا. خانی، عبدالحمید (1306)، الحدائق الوردیه، تصحیح عبدالوکیل الدروبی، دمشق، بینا. دانشپژوه، محمّدتقی (1356)، فهرست نسخههای خطی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، تهران، دانشگاه تهران. دهخدا، علیاکبر (1387)، لغتنامه، تهران، دانشگاه تهران. زرینکوب، عبدالحسین (1383)، تصوّف ایرانی در منظر تاریخی آن، ترجمة مجدالدّین کیوانی، تهران، سخن. زرکلی، خیرالدّین (1989)، الاعلام، بیروت، دار العلم للملایین. سمرقندی، محمّدبدیع (1390)، مذکر الاصحاب، تصحیح احمد تقوی، تهران، مجلس شورای اسلامی. شیروانی، زینالعابدین (1315)، بستان السیاحه، تهران، افست. کشیّ، میراحمد، تحفةالرّسول و فرید المکتوبات، نسخة خطی به شمارة 1672، کتابخانة الملک عبدالعزیز، مجموعة عارف حکمت. لاهوری، غلام سرور (1332)، خزینة الاصفیاء، کانپور، نولکشور. لگنهاوزن، محمّد (1384)، اسلام کثرت گرایی دینی، ترجمة نرگس جواندل، تهران، طه. مایل هروی، نجیب (1369)، نقد و تصحیح متون، مشهد، آستان قدس رضوی. مجتبایی، فتحالله (1375)، «احمد سرهندی»، دا، تهران، بنیاد دائرة المعارف بزرگ اسلامی. مقامات خواجه احرار (2004)، تصحیح ماساتو کاواموتو، توکیو، مؤسسة مطالعات زبانها و فرهنگهای آسیا و آفریقا. منفرد، افسانه (1392)، «تصوّف در آسیای مرکزی و قفقاز»، دانشنامة جهان اسلام، تهران، دانشنامة جهان اسلام. نفیسی، میرزاعلی اکبرخان (1355)، فرهنگ ناظم الاطباء، تهران، خیام. Abu-manneh (2003), “Transformations of Naqshbandyya, 17th-20th century Die welt des Islams”, , Vol.43,Issve 3, New series, 203-208.
Ahmet T.Karamustafa (2007), SUFISM “The Formative Period”, Edinburgh University.
Itzchak Weismann (2001), TASTE OF MODERNITY”Sufism, salafiyya, and Arabism in late Ottoman”Leiden,London,Koln,Brill.
Martha Brill Olcot( 2007), ‘Susism in Central Asia :A Force for Moderation or a Cause of PoliticizationWashington,DC :CARNEGIE ENDOWMENT for International Peace.
NazfShahrani(1993), “Central Asia and the Challenge of the Soviet Legacy”. Central Asiasurvey,12/2, 123-135.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 713 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,762 |
||