سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,578
تعداد مقالات71,072
تعداد مشاهده مقاله125,696,795
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,927,663
مرادخانی, احمد, اشراقی, مرتضی. (1397). بازپژوهی شرط ضمان در عقود امانی. , 14(1), 241-259. doi: 10.22059/jorr.2018.239146.1007779
احمد مرادخانی; مرتضی اشراقی. "بازپژوهی شرط ضمان در عقود امانی". , 14, 1, 1397, 241-259. doi: 10.22059/jorr.2018.239146.1007779
مرادخانی, احمد, اشراقی, مرتضی. (1397). 'بازپژوهی شرط ضمان در عقود امانی', , 14(1), pp. 241-259. doi: 10.22059/jorr.2018.239146.1007779
مرادخانی, احمد, اشراقی, مرتضی. بازپژوهی شرط ضمان در عقود امانی. , 1397; 14(1): 241-259. doi: 10.22059/jorr.2018.239146.1007779

بازپژوهی شرط ضمان در عقود امانی

مجله علمی "پژوهشهای فقهی"
مقاله 11، دوره 14، شماره 1، فروردین 1397، صفحه 241-259    اصل مقاله (407.51 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2018.239146.1007779
نویسندگان
احمد مرادخانی* 1؛ مرتضی اشراقی2
1استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
2دانشجوی دکتری؛ دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
چکیده
از مباحث مهمی که فقها ذیل مسائل مربوط به عقود امانی مطرح کرده‌اند، بحث در مورد صحت یا عدم صحت اشتراط ضمان در این عقود است. به بیان دیگر آیا صاحب مال می‌تواند در ضمن عقد با جعل شرط، طرف قرارداد را، حتی در صورت غیرتعدی یا تفریط ضامن کند؟ برخی از فقها معتقدند که با توجه به مخالفت این شرط با کتاب و سنت و مقتضای عقد و همچنین مخالفت این اشتراط با اجماع بر بطلان، چنین اشتراطی باطل است و شاید موجب بطلان عقد شود. در مقابل، جمع دیگری از فقها بر این باورند که ادلۀ مخالفان برای اثبات بطلان این اشتراط ناکافی است و این اشتراط با توجه به عمومات و اطلاقات ادله وجوب التزام به شروط، صحیح و التزام به آن واجب است. در این مقاله بر آنیم که به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی داده‌ها به پژوهش بپردازیم و در صدد اثبات این فرضیه هستیم که شرط ضمان در عقود امانی صحیح است، مگر در جایی‌که بر شخص عنوان محسن، صادق باشد.
کلیدواژه‌ها
شرط خلاف مقتضای عقد؛ شرط ضمان؛ عقد امانی؛ قاعدۀ احسان؛ محسن
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. ابن‌اشعث، محمدبن محمد (بی‌تا). الجعفریات، تهران: مکتبة النینوی الحدیثه.
  3. ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم (1363.ق).  لسان العرب، جلد 7، چ سوم، قم: آداب حوزه.
  4. اصفهانی، شیخ محمد حسین (1375‍ ق). کتاب الاجارة، جلد 6، نجف: انتشارات دارالکتب الاسلامیّة.
  5. ـــــــــــــــــــــــــــــ (1418 ق). حاشیة کتاب المکاسب، جلد 1، قم: انوار الهدی.
  6. امام خمینی، سید روح‌الله موسوی (1379). تحریر الوسیلة، جلد 2، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.
  7. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1421 ق). البیع، جلد 1، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.
  8. امامی خوانساری، محمد (بی‌تا). الحاشیة الثانیة علی المکاسب، بی‌جا.
  9. انصاری، مرتضی (1415 ق). المکاسب، قم: کنگرۀ شیخ اعظم انصاری.
  10. ایروانی، علی‌بن عبدالحسین نجفی (1406 ق). حاشیة المکاسب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  11. بجنوردی، سید حسن‌بن آقابزرگ موسوی (1419 ق). القواعد الفقهیة، جلد 3، قم: انتشارات نشر الهادی.
  12. بسام، مرتضی (1426 ق). زبدة المقال من معجم الرجال، جلد 2، بیروت: دارالمحجة البیضاء.
  13. تبریزی، میرزا فتاح شهیدی (1375 ق). هدایة الطالب الی اسرار المکاسب، جلد 2، تبریز: چاپخانه اطلاعات.
  14. حر عاملی، محمدبن حسن‌بن علی (1409 ق). وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، ج 18 و 19، قم: مؤسسۀ آل‌بیت (ع).
  15. حلی، ابن‌ادریس محمدبن منصوربن احمد (1410 ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  16. حلی، محقق، نجم‌الدین جعفربن حسن (1408 ق). شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جلد 2، قم: انتشارات مؤسسۀ اسماعیلیان.
  17. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1418 ق). المختصرالنافع فی فقه الامامیّة، چ ششم، قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة.
  18. حلی، حسن‌بن یوسف‌بن مطهر اسدی (1414 ق). تذکرة الفقهاء، جلد 17، قم: انتشارات مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  19. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1420 ق). تحریر الأحکام الشرعیة علی مذهب الإمامیة، جلد 3، قم: مؤسسۀ امام صادق.
  20. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). تذکرة الفقهاء (ط – القدیمة)، تهران: انتشارات المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة.
  21. حلی، یحیی‌بن سعید (1405 ق). الجامع للشرائع، قم: مؤسسة سیدالشهداء العلمیة.
  22. خراسانی، آخوند محمد کاظم‌بن حسین (1406 ق). حاشیة المکاسب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  23. خلخالی، سید محمد مهدی موسوی (1427 ق).  فقه الشیعة- کتاب الاجارة، جلد 2، تهران: مرکز فرهنگی انتشارات منیر.
  24. خویی، سید محمد تقی (1414 ق). الشروط او الالتزامات التبعیه فی العقود، جلد 1، بیروت: نشر دارالمورخ العربی.
  25. خویی، سید ابو القاسم موسوی (1418 ق). موسوعة الامام الخوئی، جلد 30 و 31، قم: انتشارات مؤسسة لاحیاء آثار الإمام الخوئی.
  26. رشتی گیلانی نجفی، میرزا حبیب‌الله‌بن محمد علی (بی‌تا). کتاب الاجارة، بی‌جا: بی‌نا.
  27. زبیدی، محمد مرتضی (1994). تاج العروس، جلد 3، بیروت: دارالفکر.
  28. سبزواری، سید عبدالأعلی (1413 ق). مهذب الاحکام، جلد 1، قم: مؤسسۀ المنار.
  29. شریف مرتضی، علی‌بن حسین موسوی (1415 ق). الانتصار فی انفرادات الامامیة، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  30. طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم (1422 ق). العروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، جلد 2، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.
  31. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1421 ق). حاشیة المکاسب، چ دوم، قم: انتشارات مؤسسۀ اسماعیلیان.
  32. طبرسی، امین الإسلام، فضل‌بن حسن (1410 ق). المؤتلف من المختلف بین ائمة السلف، جلد 2، مشهد: انتشارات مجمع البحوث الإسلامیّة.
  33. طرابلسی، ابن‌براج، قاضی، ابوجعفر، محمد‌بن حسن (1411 ق). جواهر الفقه- العقائد الجعفریة، چ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  34. طرابلسی، ابن‌براج، قاضی، عبدالعزیز (1406 ق). المهذب، جلد 1، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  35. طوسی، ابوجعفر، محمد‌بن حسن (1387 ق). المبسوط فی فقه الامامیّة، چ سوم، تهران: انتشارات المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
  36. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1407 ق). الخلاف، جلد 4، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. 
  37. عاملی، شهید اول، محمد‌بن مکی (1410 ق). اللمعة الدمشقیة فی فقه الامامیّة، بیروت: دارالتراث - الدار الإسلامیة.
  38. عاملی، شهید ثانی، زین‌الدین‌بن علی (1413 ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
  39. عاملی، کرکی، محقق ثانی، علی‌بن حسین (1414 ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج 6 و 8، چ دوم، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  40. فیروزآبادی، محمد‌بن یعقوب (1983).  القاموس المحیط، جلد 2، بیروت: دارالفکر.
  41. فاضل موحدی لنکرانی، محمد (1416 ق). القواعد الفقهیة، جلد 1، قم: چاپخانۀ مهر.
  42. قدامه، الامام احمد عبدالله (1986). المغنی فی الفقه، بیروت: انتشارات دارالکتاب العربی.
  43. کاشانی، فیض، محمد محسن‌بن شاه مرتضی (بی‌تا). مفاتیح الشرائع، جلد 3، قم: انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی (ره).
  44. کاشف الغطاء، حسن‌بن جعفر‌بن خضر (1422 ق). انوار الفقاهة- کتاب الودیعة، نجف اشرف: انتشارات مؤسسۀ کاشف الغطاء.
  45. کلینی، ابوجعفر محمدبن یعقوب (1429 ق). الکافی، جلد 5 و10، قم: انتشارات دارالحدیث للطباعة و النشر.
  46. گلپایگانی، سید محمد رضا موسوی (1419 ق). مجمع المسائل، جلد 3،چ دوم، قم: دارالقرآن.
  47. مامقانی، عبدالله (۱۳۵۱ ق). مناهج المتّقین، نجف اشرف: المطبعةالمرتضویة.
  48. محقق داماد، سید مصطفی (1406 ق). قواعد فقه، جلد 1، چ دوازدهم، تهران: انتشارات مرکز نشر علوم اسلامی.
  49. نایینی، میرزا محمد حسین غروی (1373 ق). منیة الطالب فی حاشیة المکاسب، جلد 1 و 2، تهران: انتشارات المکتبة المحمدیة.
  50. ـــــــــــــــــــــــــــ (1413 ق).  المکاسب و البیع، جلد 1، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  51. نجفی، محمد حسن‌بن باقر (1998). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، جلد 26، چ هفتم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
  52. نوری، محدث، میرزا حسین (1408 ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، جلد 14، بیروت: انتشارات مؤسسۀ آل‌البیت (ع)
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,214
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 506





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب