پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,765 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,207,862 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,956,075 |
واکاوی سنت و ساختار تغییرات اجتماعی(با تأکید بر آیه 11 سوره رعد) | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 6، دوره 7، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 139-158 اصل مقاله (434.75 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2018.244333.1141 | ||
| نویسندگان | ||
| نبی الله صدری فر* 1؛ محمد رضا ضمیری2؛ محمد مولوی3؛ محمد صادق جمشیدی راد4 | ||
| 1گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور | ||
| 2معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور | ||
| 3استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) | ||
| 4دانشیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| هدف از این پژوهش نشان دادن اهمیت، جایگاه و رویکرد متون اسلامی و دیدگاه های جامعه شناسان نسبت به ساختار و مبانی تغییرات اجتماعی است. سوالات پژوهش: یک: موضوع «سنت تغییر» در تفاسیر قرآن چگونه تبیین شده است؟ دو: ساختار تغییرات اجتماعی در متون اسلامی و کلمات جامعه شناسان چگونه تحلیل شده است؟ تحقیق به روش اکتشافی و رویکرد توصیفی تحلیلی، با ابزار تحلیل محتوا صورت پذیرفته است، در پاسخ به سوال اول بررسی‌ها نشان می‌دهد: گروه اول از مفسران، سنت تغییر را «تبدیل جامعه از وضعیت مطلوب به نامطلوب» معنا نموده اند. گروه دوم از مفسران، سنت تغییر را به «تبدیل جامعه از وضعیت مطلوب به نامطلوب و بالعکس» معنا نموده اند. در پاسخ به سوال دوم در چهار زمینه به بحث پرداخته شده است، بحث اول: عوامل تغییرات اجتماعی: مطابق آموزه های تفسیری، انبیاء الهی عامل اصلی حرکت تاریخ به شمار می روند. بحث دوم: شرایط تغییرات اجتماعی: مطابق آموزه‌های قرآن شروط اساسی تغییر عبارت است از: عقیده صحیح، ایمان با عمل. بحث سوم: عناصر تغییرات اجتماعی: دو عنصر مردم (به عنوان اجزاء تشکیل‌دهنده جامعه) و زمان (مدت لازم برای تغییر)، در تغییرات جوامع باید مورد توجه باشد. بحث چهارم: موانع تغییرات اجتماعی: از منظر تعالیم قرآن و جامعه شناسان، تغییرات اجتماعی به دلایلی از‌جمله: تقلید، تعصّب، عزلت‌گزینی و بی تفاوتی اجتماعی با کندی مواجه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سنت؛ تغییر؛ اجتماع؛ عوامل؛ موانع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Tradition and structure of social changes (With emphasis on verse 11 of surah Raad) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| nabiyollah sadrifar1؛ mohamad reza zamiri2؛ mohamad molavi3؛ mohamad sadegh jamshidi rad4 | ||
| 1pnu | ||
| 2pnu | ||
| 3un. | ||
| 4pnu | ||
| چکیده [English] | ||
| The aim of this research Showing importance the position and approach of islamic texts And the views of sociologists relative to the structure and foundations of social changes. research questions: one: How has the theme of "tradition of change" been explained in the Qur'anic interpretations? Two: How is the structure of social change in Islamic texts and the words of sociologists analyzed? exploratory research and an analytical descriptive approach, With the content analysis tool, In response to the first question, studies show: The first group of commentators ,The tradition of change is "transforming society from desirable to unfavorable. "The second group of commentators, The tradition has changed the meaning of "transforming society from desirable to unfavorable and vice versa." In response to the second question four issues have been discussed .First discussion: Social change factors: According to interpretative doctrines, Divine prophets are the main cause of the movement of history. Second discussion: Social change conditions: According to the teachings of the Quran, the fundamental conditions of change are :Correct opinion, Faith with action .Third discussion: Elements of social change: Two elements People (as components of society) and time (the time needed to change),attitudes to communities must be taken into consideration .Fourth discussion: obstacles to social change :From the perspective of the teachings of the Quran and sociologists, Social changes for reasons such as :Imitation, prejudice, resignation and social indifference faces a slowdown. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Tradition, Change, Community, Factors, Obstacles | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم. - ابن‌عربى، محمد‌بن‌على (1422)، تفسیر ابن‌عربى (تأویلات عبدالرزاق)، دار إحیاء التراث العربی، لبنان: بیروت، چاپ اول. - انوری، حسن (1381)، فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن. - آقا بخشی، علی و افشاری راد، مینو (1379)، فرهنگ علوم‌سیاسی، تهران: نشر چاپار. - بادکوبه هزاوه، احمد و دهقانی فارسانی، یونس (1378)، «تحلیل آرای مفسران در تفسیر آیۀ إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ براساس مفهوم میثاق اجتماعی در ادوار تاریخی»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، مشهد، دانشگاه فردوسی، شمارۀ 10: 5-18. - بقاعى، ابراهیمبنعمر (1427)، نظمالدررفى تناسب الآیات و السور، محقق مهدى عبدالرزاق غالب، دارالکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، لبنان: بیروت، چاپ سوم. - بیضاوى، عبدالله بن عمر (1418)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیر البیضاوى)، دار إحیاء التراث العربی، لبنان: بیروت، چاپ اول. - پیر بابایی، محمدتقی و رحمانی، جواد (1395)، «مشارکت شهروندان در مدیریت شهری مطابق نگاه علامه طباطبایی»، فصلنامۀ علمی پژوهشی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، سال ششم: 311- 331. - تقوی، هدیه، (1392)، «بررسی رواج مبانی نظری بی‌تفاوتی اجتماعی در دورۀ حاکمیت سفیانیان»، فصلنامۀ علمی پژوهشی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، سال چهارم، شمارۀ 10: 115-130. - جعفری، محمدتقی (1376)، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه (مجلدات: 16،12،1)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - جمشیدیها، غلامرضا و رضوانی، روح‌الله (1392)، «علل و عوامل دگرگونی تاریخی و اجتماعی از منظر قرآن»، فصلنامه تاریخ اسلام، سال چهاردهم، شمارۀ دوم: 7-30. - جمشیدیها، غلامرضا و صبوریان، محسن (1391)، «سرشت تبیین تاریخی در اندیشۀ ابن‌خلدون»، دوفصلنامه تاریخ نگری و تاریخ‌نگاری، دانشگاه الزهرا، شمارۀ نهم: 21-44. - جمشیدیها، غلامرضا، کافی، مجید (1392)، «مؤلفه‌های نظریۀ اجتماعی براساس مبانی شناخت جامعه در قرآن»، آموزه‌هایقرآنی، دانشگاه علوم‌اسلامی رضوی، شمارة هفدهم: 95-118. - جمشیدیها، غلامرضا؛ پروایی هره دشت، شیوا؛ پیری، صدیقه؛ ادیب حاج‌باقری، ثریا (1393)، «بررسی نقش احساس تعلّق محلّه‌ای در افزایش مشارکت اجتماعی»، مطالعات جامعه‌شناختی شهری، سال چهارم، شمارۀ 12: 1-24. - جوادی آملی، عبد الله (1389)، جامعه در قرآن، محقق: مصطفی خلیلی، چاپ پنجم. - جوادی آملی، عبدالله (1383)، توحید در قرآن، قم: اسراء، چاپ اول. - جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد (1376)، الصحاح تاج اللغه و صحاح‌‌العربیه، تحقیق أحمد عبدالغفور عطار، مؤسسۀ تحقیقات و نشر معارف اهل البیت(ع). - دروزه، محمد عزه (1421)، التفسیر الحدیث: ترتیب السور حسب النزول، دار الغرب الاسلامی، لبنان: بیروت، چاپ دوم. - دره، محمدعلىطه (1430)، تفسیر القرآن الکریم و اعرابه و بیانه، دارابنکثیر، لبنان: بیروت، چاپ اول. - دهخدا، علیاکبر (1373)، لغتنامه دهخدا، تهران: مؤسسۀ لغتنامه دهخدا. - راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1369)، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوى و ادبى قرآن، ترجمۀ خسروى حسینى، غلامرضا، مرتضوى، ایران: تهران، چاپ اول. - رشیدرضا، محمد (1414)، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار، دار المعرفة، لبنان: بیروت، چاپ اول. - زمخشرى، محمود‌بن‌عمر (1407)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، دار الکتاب العربی، لبنان: بیروت، چاپ سوم. - سبحانی‌نیا، محمدتقی (1388)، «نظریۀ تغییر و تأثیر آن در زمینه‌سازی ظهور»، مشرق موعود، سال‌سوم، شمارۀ 11: 13-30. - سبزوارى، محمد (1406)، ارشادالاذهانالى تفسیر القرآن، دار التعارف للمطبوعات، لبنان: بیروت، چاپ اول. - سمرقندى، نصربنمحمد(1416)، تفسیر السمرقندى المسمى بحر العلوم، دار الفکر، لبنان: بیروت، چاپ اول. - شوکانى، محمد (1414)، فتح القدیر، دار ابن کثیر، سوریه: دمشق، چاپ اول. - صادقى تهرانى، محمد (1419)، البلاغ فى تفسیر القرآن بالقرآن، قم: مکتبة محمد الصادقی الطهرانی، چاپ اول. - صدر، محمدباقر (1381)، سنتهاى تاریخ در قرآن، ترجمۀ جمال‌الدین موسوی اصفهانی، تهران: تفاهم، چاپ سوم. - طباطبایى، محمدحسین (1374)،ترجمۀ تفسیرالمیزان، قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم. - طبرانى، سلیمان بن احمد (2008)، التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم (الطبرانى)، دار الکتاب الثقافی، اردن: اربد، چاپ اول. - طبرسى، فضل بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو، چاپ سوم. - طوسى، محمد بن‌حسن (بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، دار إحیاء التراث العربی، لبنان: بیروت، چاپ اول. - غفاری، غلامرضا و ابراهیمی لویه، عادل (1389)، جامعه‌شناسی تغییرات اجتماعی، تهران: آگرا، لویه، چاپ هفتم. - قطب، سید (1425)، فى ظلال القرآن، دار الشروق، لبنان: بیروت، چاپ سی و پنجم. - کچویان، حسین، کلانتری، عبد الحسین (1390)، «علوم اجتماعی قاعده‌مدار است یا قانون مدار»، دوفصلنامهعلمىپژوهشى: نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، سال اول، شمارۀ اول: 1-27. - گیدنز، آنتونی (1384)، چشم‌اندازهای جهانی، محمدرضا جلائی‌پور، تهران: طرح نو. - گیدنز، آنتونی (1378)، جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی. - مجلسی، محمد باقر (1362)، بحارالانوار، تحقیق و تعلیق: سیدجواد علوی، تهران: دارالکتب اسلامیة. - محسنی تبریزی، علیرضا و صداقتی فرد، مجتبی (1390)، «پژوهشی دربارۀ بی‌تفاوتی اجتماعی در ایران (مورد پژوهش: شهروندان تهرانی)»؛ جامعه‌شناسی کاربردی، شمارۀ سوم: 1-22. - مصباح یزدی، محمدتقی (1379)، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ4. - معلوف، لویس (1382)، المنجد فی اللغه، قم: مؤسسه انتشارات دار العلم، چاپ اول. - مغنیه، محمدجواد (1378)، ترجمۀ تفسیر کاشف، قم: بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزۀ علمیه قم)، چاپ اول. - مکارم شیرازی، ناصر و همکاران(1380)، پیام امام، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ اول. - مکارم شیرازى، ناصر و همکاران (1377)، اخلاق در قرآن، قم: مدرسة الإمام علی‌بن أبی طالب (علیه السلام)، چاپ اول. - مکارمشیرازى، ناصر و همکاران (1371)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ دهم. - نفیسی، شادی (1393)، «تفسیر اجتماعی قرآن، چالش تعریف و ویژگی‌ها»، دوفصلنامه علمی پزوهشی: پژوهشنامۀ تفسیر و زبان قرآن، شمارۀ چهارم: 44-64. - نیکگهر، عبدالحسین (1387)، مبانی جامعه‌شناسی، تهران: فرهنگ معاصر، چاپ دوم. وبر، ماکس (1371)، مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی، ترجمۀ احمد صدارتی، تهران: نشر مرکز، چاپ سوم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 986 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 709 |
||