تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,131 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,928 |
تبیین نسبت رابطه انسان و مکان در فرآیند طراحی معماری با رویکرد پدیدارشناسی | ||
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
مقاله 6، دوره 22، شماره 4، اسفند 1396، صفحه 71-80 اصل مقاله (726.88 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2018.200203.671327 | ||
نویسندگان | ||
ٌصمد نگین تاجی* 1؛ مجتبی انصاری2؛ حسن علی پورمند2 | ||
1دانشجوی دکتری معماری دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس | ||
2دانشیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
طراحان در صورت استفاده مؤثر از رابطۀ انسان و مکان در خلق فضا میتوانند محیطهای بامعنا و باهویت بیافرینند. پدیدارشناسی به دلیل داشتن قابلیت شناخت رابطۀ انسان و مکان میتواند به طراحان در فرآیند طراحی کمک کند. روشتحقیق این مقاله توصیفی-تحلیلی و ابزار جمعآوری اطلاعات کتابخانهای بوده است. هدف این تحقیق چگونگی استفاده از نگرش «پدیدارشناسی» در فرآیند طراحی است. پدیدارشناسی مکان دو رویکرد هستیشناسی و شناختشناسی را در بر میگیرد، هستیشناسی بیشتر دید مکانی دارد و به دنبال معنایمکان یا زیستجهان (روحمکان) میباشد، و شناختشناسی بیشتر نظرگاهی انسانی به موضوع دارد و به دنبال چیستیمکان یا تجربۀزیسته (حسمکان) است. نتایج تحقیق نشان میدهد در مراحل اولیۀ فرآیند طراحی (شناخت مسئله) از هر دو رویکرد «پدیدارشناسیمکان» میتوان استفاده کرد. در این مرحله بهکارگیری روحمکان به عنوان راهنمای طراحی در فرآیند طراحی هم امکانپذیر و هم الزامی میباشد؛ و از حسمکان میتوان با مشارکت ذینفعان برای ایجاد ظرفیت ارتباط مؤثر بین فرد و مکان در فرآیند طراحی استفاده کرد. علاوه بر این، برای آموختن از فرآیند طراحی و همچنین بهبود ارتباط طرح با کاربر واقعی، میتوان رویکرد شناختشناسی پدیدارشناسی را بکار گرفت. در این حالت، میزان موفقیت طرح در آفرینش حس مکان پس از بهره برداری مورد سنجش قرار میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
پدیدارشناسی؛ هستی شناسی؛ شناخت شناسی؛ فرآیند طراحی؛ روح مکان؛ حس مکان | ||
مراجع | ||
پرتوی، پروین(1388)، پدیدارشناسی مکان، فرهنگستان هنر، تهران. حسنی، سید حمیدرضا (1383)، هرمنوتیک علوم انسانی "درآمدی بر هرمنوتیک ویلهم دیلتای"، فصلنامه پژوهش اخلاقی (انجمن معارف اسلامی)، دوره 1، شماره 1، صص 103-120 خاتمی، محمود(1387)، پدیدارشناسیهنر، فرهنگستان هنر، تهران. چناری، مهین (1386)، مقایسه هوسرل، هایدگر و گادامر با محک روش شناسی، مجله: پژوهش های فلسفی – کلامی، زمستان - شماره 34، صص 113-138. رضازاده، راضیه (1384)، رویکردی روانشناسانه و جامعه شناسانه به هویت مکانی در شهرهای جدید، مجموعهمقالات هویت، شهرهای جدید، کتاب دوم، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، تهران. شریف، حمیدرضا(1390)، تفکر نقاد و ارزیابی ایده طراحی معماری، مجله صفه، سال بیست و یکم، شماره 53، صص 53-64. شولتز، کریستیان نوربرگ(1381)، معماری: حضور، زبان و مکان، ترجمه علیرضا سید علویان، انتشارات نیلوفر، تهران. شولتز، کریستیان نوربرگ(1388)، روح مکان به سوی پدیدارشناسی معماری، ترجمه محمدرضا شیرازی، انتشارات رخ داد نو، تهران. صبری، رضا سیروس (1393)، تحول در طراحی، فرایند طراحی با اسطوره، تصور و ذهن طراحانه، انتشارات پرهام نقش، تهران. طاهری، جعفر (1391)، نسبت طراحی با تحقیق، مجله صفه، دوره 22، شماره 56، صص 7-22. کلامی، مریم؛ ندیمی، حمید(1393)، تاملی بر نقش دانش شخصی از موقعیت طراحی در شکل گیری مولدهای اولیه طراحی، مجله صفه، شماره 64، صص19-31. لاوسون، برایان (1384)، طراحان چگونه می اندیشند، مترجم حمید ندیمی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران. لنگ، جان(1386)، آفرینش نظریه معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط، مترجم علیرضا عینی فر، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. لینچ، کوین (1381)، تئوری شکل خوب شهر، ترجمۀ سید حسین بحرینی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. محمودی، سید امیرسعید؛ ناری قمی، مسعود (1393)، ارزیابی پس از بهره برداری یک هدف و یک وسیله آموزشی در معماری، مجله هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، دوره 19، شماره، صص171-82. مصطفوی، شمش الملوک (1391)، هایدگر و پدیدارشناسی هرمنوتیکی هنر، فصلنامه کیمیای هنر، سال اول، شماره 3، صص؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ هوسرل، ادموند(1386). ایدهی پدیدهشناسی، ترجمهی عبدالکریم رشیدیان، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران. Altman, Irwin & Low, Setha (1992), Place Attachment, Plenum Press, New York.
Battisto, Dina & Franqui, Deborah (2014), Linking Programming, Design and Post Occupancy Evaluation: A Primary Care Clinic Case Study, ARCC Conference Repository, ????.
Cross, Jennifer Eileen (2003), Conceptualizing Community Attachment [Online], Available: http://www.ruralsociology.org/annual-meeting/2003/CrossJennifer.pdf
Dorst, Kees (2004), The Problem of Design Problems - Problem Solving and Design Expertise, Journal of Design Research, Vol. 4, No. 2, pp.??????.
Gifford, Robert )2002(, Environmental Psychology: Principles and Practice, Optimal Books, Canada.
Hummon, David Mark (1992), Community Attachment: Local Sentiment and Sense of Place. In I. Altman & S. Low (Eds.), Place Attachment (Vol. 12, pp. 253-278), NY: Plenum Press, New York.
Inglis, Judi; Deery, Margaret & Whitelaw, Paul (2008), The Development of Place Attachment in Parks, Cooperative Research Centre for Sustainable Tourism, Australia.
Jackson, John Brinckerhoff) 1994(, A Sense of Place, a Sense of Time, Yale University Press, New Haven.
Jiven, Gunilan & Peter Larkham (2003), Sense of Place: Authenticity and Character, Journal of Urban Design, 8 (1), pp.67-81.
Jorgensen, Bradley S & Stedman, Richard C (2006), A comparative analysis of predictors of sense of place dimensions: Attachment to, dependence on, and identification with lakeshore properties, Journal of Environmental Management, Vol. 79, pp. 316-327.
Jorgensen, Bradley S & Stedman, Richard C (2011), Measuring the spatial component of sense of place: a methodology for research on the spatial dynamics of psychological experiences of places, Environment and Planning B: Planning and Design, Vol. 38, pp. 795 -813.
Koch, Tina (1996), Implementation of a hermeneutic inquiry in nursing: Philosophy, rigor and representation, Journal of Advanced Nursing, 24, pp.174-184.
Laverty, Susann M (2003), Hermeneutic phenomenology and phenomenology: A comparison of historical and methodological considerations, International Journal of Qualitative Methods, 2(3), pp.1-29.
Moore, Gary T (1974), The Design Process, Department of architecture, University of Wisconsin, Milwaukee.
Najafi, Mina; Bin, Mohd Shariff & Mustafa, Kamal (2011), The Concept of Place and Sense of Place In Architectural Studies, International Journal of Human and Social Sciences, Vol. 6, No. 3, pp. 187-193.
Nanzer, Bruce (2004), Measuring Sense of Place: A Scale for Michigan, Administrative Theory & Praxis, Vol. 26, No. 3, pp. 362-382.
Ouf, Ahmed M. Salah (2001), Authenticity and the Sense of Place in Urban Design, Journal of Urban Design, Vol. 6, No. 1, pp. 73-86.
Pretty, Grace H; Chipuer, Heather M & Bramston, Paul ) 2003(, Sense of place amongst adolescents and adults in two rural Australian towns: the discriminating features of place attachment, sense of community and place dependence in relation to place identity, Journal of Environmental Psychology, 23, pp.273-287.
Relph, Edward C (1976), Place and placelessness, Pion, London.
Sack, Robert David (1997), Homo Geographicus, The Johns Hopkins University Press, London.
Shamai, Shmuel & Ilatov, Zinaida (2005), Measuring Sense of Place: Methodological aspects, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie (TESG), 96(5), 467-476.
Steele, Fritz)1981), Sense of place, CBI Pub, Boston.
Tuan, Yi-Fu (1977), Space and Place The Perspective of Experience, University of Minnesota Press, New York.
Van Manen, Max (1997), Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy, ON: The Althouse Press, London.
Verschuure, Gerdy (2009), Long Live the Genius Loci, The 4th International Conference of the International Forum on Urbanism (IFoU)– Urbanism beyond Neo-Liberalism, Amsterdam.
Williams, Daniel, R & Vaske, Jerry, J (2003), The Measurement of Place Attachment: Validity and Generalizability of a Psychometric Approach, Journal of Forest Science, 49, 830-840.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,765 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,231 |