تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,518 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,133,651 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,239,768 |
تحلیلی از فضای بیماری و بدن در گفتمان پزشکی اسلامی - ایرانی (گفتاری درباب جامعهشناسی پزشکی از منظر تاریخی) | ||
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
مقاله 6، دوره 24، شماره 2، اسفند 1396، صفحه 459-487 اصل مقاله (498.35 K) | ||
نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2018.65473 | ||
نویسندگان | ||
مریم مختاری* 1؛ هدایت نصیری2؛ اصغر میرفردی3 | ||
1دانشیار گروه جامعهشناسی دانشگاه یاسوج | ||
2دانشجوی دکترای جامعهشناسی دانشگاه یاسوج | ||
3دانشیار گروه جامعهشناسی دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
این مقاله قصد دارد میان پزشکیِ مبتنی بر ردهبندی که میشل فوکو آن را مطرح میکند و پزشکی اسلامی-ایرانی تحلیلی تطبیقی انجام دهد. پزشکی مبتنی بر ردهبندی همان پزشکی است که به لحاظ زمانی با فاصلهای اندک پیش از پزشکی بالینی و پزشکی تشریحی-بالینی (پزشکی مدرن) در غرب رواج داشت. موضوعیت طرح تطبیق این دو پزشکی هم به تبادلات تاریخی فراوان میان آنها برمیگردد. مقاله نشان میدهد آنچه فوکو دربارۀ فضای پیکربندی بیماری و فضای جایگیری بیماری در بدن بیان میدارد، در پزشکی اسلامی-ایرانی نیز صادق است. بدین ترتیب، این بررسی تطبیقی نشان میدهد که پزشکی اسلامی-ایرانی نیز نوعی پزشکی مبتنی بر ردهبندی است. | ||
کلیدواژهها | ||
پزشکی مبتنی بر ردهبندی؛ پزشکی اسلامی-ایرانی؛ فضای پیکربندی بیماری؛ فضای جایگیری بیماری در بدن | ||
مراجع | ||
پورمن، پیتر ای. و ساواژ. اسمیت، امیلی (1393)، پزشکی اسلامی در دورۀ میانه، ترجمۀ قربان بهزادیاننژاد. تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام. - اولمان، مانفرد (1389)، طب اسلامی، ترجمۀ دکتر فریدون بدرهای. تهران: توس. - الگود، سیریل (1352)، تاریخ پزشکی ایران، ترجمۀ محسن جاویدان. تهران: شرکت نسبی اقبال و شرکاء. - الگود، سیریل (1357)، طب در دورۀ صفویه، ترجمۀ محسن جاویدان. تهران: دانشگاه تهران. - شیرازی، نجم الدین محمود بن صائن الدین الیاس شیرازی (1390)، طب غیاثی (غیاثیه)، کپی نسخه خطی. تهران: مؤسسۀ مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی تهران. - طبیب، حسین بن قطب (1394)، سُهیلیه (ترجمۀ موجز القانون فی الطب)، به کوشش پریناز حقیقت دوست تهران: سفیر اردهال. - شریعت تربقان (1390)، پزشکی و آموزش آن در ایران، تهران: چوگان با همکاری مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران. - صادق خان، محمد و شریف خان، محمد (1394)، مخازن التعلیم، به کوشش رشید تفقد. تهران: المعی. - چغمینی خوارزمی، محمدبن عمر (1392)، قانونچه، ترجمۀ شمس بن حسن منجم. تصحیح، پژوهش و ویرایش دکتر فریبا قربانی و دکتر روشنک قدس، به کوشش محمدرضا شمس اردکانی و فرید قاسملو، تهران: چوگان. - میرفیض طبیب، اسکندر بن (1393)، ترجمه و شرح قانونچه فی الطب، به کوشش حمیده حجازی و دکتر یوسف بیگباباپور، تهران: سفیر اردهال. - طبیب، محمد باقر بن محمد حسین (1392)، حمیات (تبها) در دو رساله در پزشکی، انتخاب و تصحیح میرهاشم محدث، تهران: سفیر اردهال. - فوکو، میشل (1390)، تولد پزشکی بالینی: باستانشناسی نگاه پزشکی، ترجمۀ فاطمه ولیانی. تهران: ماهی. - جرجانی، سید اسماعیل (1393)، ذخیرۀ خوارزمشاهی، مقدمه، تصحیح و تعلیقات حسین علینقی و هادی نژادفلاح زیر نظر یوسف بیگباباپور، مجلد اول. تهران: سفیر اردهال. - جرجانی، سید اسماعیل (1393)، ذخیرۀ خوارزمشاهی. مقدمه، تصحیح و تعلیقات حسین علینقی با همکاری هادی نژادفلاح زیر نظر یوسف بیگباباپور، مجلد دوم، تهران: سفیر اردهال. - جرجانی، سید اسماعیل (1393)، ذخیرۀ خوارزمشاهی، مقدمه، تصحیح و تعلیقات حسین علینقی و هادی نژادفلاح با همکاری مژده سالارکیا، مجلد سوم، تهران: سفیر اردهال. - مینایی، محمد باقر (1393)، کلیات طب ایرانی اسلامی در دوره تمدن اسلامی، تهران: چوگان. - ناظم، اسماعیل (1391)، طبیعت در پزشکی ایرانی، بازنویسی و ویرایش محسن باغبانی، تهران: المعی. - اوتاجی، امینالدوله (1392)، نزهته الملوک اوتاجی، تصحیح میرهاشم محدث، تهران: سفیر اردهال. - هروی، ابوالمظفر محمدبن مستنصر طبیب (1393)، نزهته الملوک، تصحیح میرهاشم محدث، تهران: سفیر اردهال. - قاسمی برومند، محمد و سیدعلی علوینیا ابرقویی (1387)، مبانی طب سنتی و عصر اسلامی، تهران: تیمورزاده-نشر طبیب. - عیسیبک، احمد (1371)، تاریخ بیمارستانها در ایران، ترجمۀ نورالله کسایی، تهران: علمی و فرهنگی. - براون، ادوارد (1364)، تاریخ طب اسلامی، ترجمۀ مسعود رجبنیا، تهران: علمی و فرهنگی. - قزوینی، لطیف (1392)، فواید الطفیه، تصحیح، پژوهش و ویرایش مجید انوشیروانی، با مقدمۀ حسن تاجبخش، تهران: طب سنتی ایران. - نبیپور، ایرج (1383)، اندیشههای پزشکی علامه سید عبدالله بلادی بوشهری، بوشهر: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر. -گلشنی، سید علیرضا و رنجبران، زینب (1393)، نگرشی بر تأثیر طب اسلامی در اروپا، تهران: چوگان. - نظامی عروضی سمرقندی، احمد بن عمر بن (1385)، چهار مقاله، تصحیح علامه محمد قزوینی، تصحیح مجدد و شرح لغات محمد معین، تهران، نشر جامی. - تاجبخش، حسن (1375)، تاریخ دامپزشکی و پزشکی در ایران، جلد دوم: دوران اسلامی، تهران: سازمان دامپزشکی کشور با همکاری انتشارات دانشگاه تهران. - تاجبخش، حسن (1379)، تاریخ بیمارستانهای ایران (از آغاز تا عصر حاضر)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - سرمدی، محمد تقی (1378)، پژوهشی در تاریخ پزشکی و درمان جهان از آغاز تا عصر حاضر، جلد دوم، بخش اول، ایران از دورۀ مغول تا عصر حاضر، تهران، انتشارات سرمدی. - سینا، ابوعلی حسین بن عبدالله بن (1370)، قانون در طب، ترجمۀ عبدالرحمن شرفکندی (هه ژار)، چاپ ششم، تهران: سروش. - کرمانی، نفیس بن عوض (1394)، شرح الاسباب و العلامات (سببشناسی و علائم بالینی بیماریها)، ترجمۀ احمد بن محمد الحسینی، بازنویسی و تعلیقات محمد باقر مینایی و منصور کشاورز، تهران: المعی. - اخوینی بجاری، ابوبکر ربیع بن احمد (1371)، هدایه المتعلمین فی الطب، باهتمام جلال متینی، مشهد: دانشگاه فردوسی. - زنوزی تبریزی، عبدالحسین (1388)، مطرح الانظار فی تراجم اطباء الاعصار و فلاسفه الامصار، تهران: موسسه فرهنگی حقوقی سینا. - رازی، ابوبکر محمد زکریا (1386)، المنصوری فی الطب، پژوهش و گزارۀ حازم بکری صدیقی، پژوهش و برگردان محمد ابراهیم ذاکر، تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران. - شیرازی، میرزا حاجی بابا محمد تقی (1387)، شرح و نگارش نو و روان از تسهیل العلاج و رسالۀ حافظ الصحه، قم: جلالالدین. - قریشی شیرازی، نورالدین محمد بن عبدالله (1395)، قسطاس الاطباء، به تصحیح محمد افراسیابیپور، بخش اول، تهران: چوگان. - Foucault, Michel (2003). The Birth of Clinic: An Archaeology of Medical Perception. Translated from the French by A.M.Sheridan, Routledge.
Ebrahimnejad, H. (2003). Modernization, Medicine, and Power in Nineteenth-Century Iran, BRILL, LEIDEN and BOSTON.-
- Ragab, Ahmed (2015). The Medieval Islamic Hospital: Medicine, Religion, and Charity. Cambridge University Press.
- http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%B9%D8%B1%D9%82+%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%A7 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 662 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 509 |