سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,573
تعداد مقالات71,037
تعداد مشاهده مقاله125,521,967
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,781,542
نوئی, ابراهیم. (1396). نگاه ملاصدرای فیلسوف به علم فقه و عقلانیت‌پذیری گزاره‌های آن. , 14(4), 807-832. doi: 10.22059/jpht.2017.208141.1005366
ابراهیم نوئی. "نگاه ملاصدرای فیلسوف به علم فقه و عقلانیت‌پذیری گزاره‌های آن". , 14, 4, 1396, 807-832. doi: 10.22059/jpht.2017.208141.1005366
نوئی, ابراهیم. (1396). 'نگاه ملاصدرای فیلسوف به علم فقه و عقلانیت‌پذیری گزاره‌های آن', , 14(4), pp. 807-832. doi: 10.22059/jpht.2017.208141.1005366
نوئی, ابراهیم. نگاه ملاصدرای فیلسوف به علم فقه و عقلانیت‌پذیری گزاره‌های آن. , 1396; 14(4): 807-832. doi: 10.22059/jpht.2017.208141.1005366

نگاه ملاصدرای فیلسوف به علم فقه و عقلانیت‌پذیری گزاره‌های آن

مجله علمی " فلسفه دین "
مقاله 8، دوره 14، شماره 4، دی 1396، صفحه 807-832    اصل مقاله (251.13 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2017.208141.1005366
نویسنده
ابراهیم نوئی*
استادیار دانشکدۀ الهیات و ادیان؛ دانشگاه شهید بهشتی؛ تهران؛ ایران
چکیده
شهرت حِکمی صدرالمتألهین شیرازی معمولاً شأن فقهیش را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. مجموعۀ آثار حِکمی، تفسیری، حدیثی و اخلاقی وی نمایشگر چهرۀ فقهی ایشان است. او به معانی لغوی، روایی و اصطلاحی فقه و موضوع این علم و مفاهیم اساسی رایج در این علم، از قبیل طاعت و معصیت و احکام پنج‌گانۀ فقهی التفات کامل دارد و جایگاه این علم در میان علوم و نسبت آن با گزاره‌های اعتقادی و اخلاقی در دین و نیز وجه اشتراک و تفاوت شریعت با طریقت و حقیقت را با رویکرد خاص خود تبیین می‌کند. هم از ضرورت پایبندی همگان به گزاره‌های فقهی سخن گفته است و هم به تبیین ضرورت گزاره‌های فقهی در دین می‌پردازد و در مسیر تبیین عقلانیت‌پذیری گزاره‌های فقهی، علاوه بر اینکه این گزاره‌ها را خردستیز نمی‌داند، وضع آنها را مقتضای مصالح و مفاسدی نفس‌الأمری می‌داند و از ناتوانی عقل بشر از درک آنها در مقام اثبات سخن می‌گوید. تکاپوی عقل در این زمینه معمولاً به خطا می‌انجامد؛ زیرا یا مصالح جزیی را بر مصالح عمومی در متعلقات احکام ترجیح می‌دهد یا مصالح دنیوی را بر مصالح حقیقی رجحان می‌بخشد. اعتماد به این گزاره‌ها روح تعبد انسانی را تقویت می‌کند. هر چند به این جهت می‌توان از فراخردی این گزاره‌ها سخن گفت؛ ارائۀ دلیل عقلی محکمی برای اعتماد به آن گزاره‌ها دشوار نیست؛ چون دستکم گزاره‌های قطعی الصدور فقهی فراخرد از منبعی صادر شده‌اند که عقل بر عصمتش گواهی می‌دهد و اطمینان به صدق این گزاره‌ها، عقلانیت‌پذیری آنها را به‌دنبال دارد.
کلیدواژه‌ها
اصول دین؛ حقیقت؛ صدرالمتألهین شیرازی؛ طریقت؛ عقلانیت؛ فروع دین؛ فقه
مراجع
  1. خامنه‌ای، محمد (1379). زندگی، شخصیت و مکتب صدرالمتألهین، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  2. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1362). المبدأ و المعاد، ترجمۀ احمدبن محمد حسینی اردکانی، به کوشش عبدالله نورانی: مرکز نشر دانشگاهی.
  3. --------------------- (1380). الحکمهْْ المتعالیه، تصحیح مقصود محمدی، ج 7، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  4. ------------------------ (1381الف). رسالۀ سه اصل، تصحیح سید حسین نصر، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  5. ------------------------ (1381ب). کسر الاصنام الجاهلیة، تصحیح محسن جهانگیری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  6. --------------------- (1382الف). الحکمة المتعالیه، تصحیح رضا اکبریان، ج 9، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  7. -------------------- (1382ب). الشواهد الربوبیه، تصحیح سید مصطفی محقق داماد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  8. ------------------- (1385). شرح اصول کافی، تصحیح سید مهدی رجایی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  9. ----------------- (1386). مفاتیح الغیب، تصحیح نجفقلی حبیبی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  10. ----------- (1389). تفسیر القرآن الکریم، تصحیح سید صدرالدین طاهری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  11. طباطبایی، محمد حسین (1430ق).  المیزان، ج 13، قم: موسسة النشر الاسلامی.
  12. غزالی، محمدبن محمد (1412ق). احیاء علوم الدین، بیروت: دار قتیبه.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 461
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 369





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب