تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,021 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,498,098 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,759,948 |
بازنمایی دین در سینمای پس از انقلاب؛رابطه با زمینههای اجتماعی و دین رسانهای شده | ||
جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
مقاله 1، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، شهریور 1396، صفحه 1-28 اصل مقاله (3.11 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2017.237471.665523 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا حسینی پاکدهی1؛ سید رضا نقیبالسادات2؛ محسن گودرزی* 3 | ||
1دکتری علوم ارتباطات و رسانه، استادیار دانشگاه علامه طباطبایی | ||
2دکتری علوم ارتباطات و رسانه، دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی | ||
3دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی | ||
چکیده | ||
این پژوهش به دنبال بررسی نحوه بازنمایی ابعاد پنج گانه اعتقادی، عاطفی، رفتاری، دانشی و پیامدی دین در سینمای پس از انقلاب، زمینههای اجتماعی مقولات بازنمایی شده و رابطه سینمای دینی پس از انقلاب با مقوله دین رسانهای شده است. برای این منظور فیلمهایی که بیشترین نزدیکی را با تعریف حداکثری سینمای دینی و مذهبی داشتهاند از دهههای مختلف با نظر صاحبنظران این حوزه انتخاب شدند. فیلمهای «توبه نصوح» و «افق» از دهه 60، «از کرخه تا راین» و «به رنگ خدا» از دهه 70، «خیلی دور-خیلی نزدیک» و «طلا و مس» از دهه 80 و فیلم «شیار 143» از نیمه اول دهه 90 انتخاب شدند. روششناسی این پژوهش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نشانهشناسی امبرتو اکو است. رمزگانهای دهگانه اکو شامل ادراکی، شناسایی، انتقالی، لحن، تصویری، شمایل انگاشتی، ذوق و احساس، نظریه بیان، سبک شناختی و ناخودآگاه در صحنههای اصلی و فرعی فیلمها بررسی و مقولات مختلف دینی استخراج شد. از جمله نتایج این پژوهش عبارتست از: اهمیت ویژه ابعاد «رفتاری» و «دانشی» دین در فیلمهای بررسی شده دهههای مختلف، عمیقتر شدن دغدغههای سینمای دینی در سالهای پس از دهه 60، سیاسی نبودن فیلمهای بررسی شده دهه 80 علیرغم سیطره سیاست بر نظامات اجتماعی ایران و همسویی کامل فیلمها با روندهای دینی جامعه در همه دههها. | ||
کلیدواژهها | ||
بازنمایی دین؛ سینمای ایران؛ سینمای دینی و مذهبی؛ دین رسانهای شده؛ ایرانِ پس از انقلاب | ||
مراجع | ||
احمدی، محمد حسین (1380). تشنگی برای برخورد بیواسطه با حقیقت. سینما، دین، ایران (مجموعه گفتگوها). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر ایرانی. اسلام زاده، وحید (1384). مبانی نظری جامعهشناسی هنر؛ رویکرد دیالکتیکی جامعه و هنر. نشریه بیناب. صص 169-156. اشرف، ا (1388). طبقات اجتماعی، دولت و انقلاب در ایران. ترجمه سهیلا ترابی فارسانی. تهران: نیلوفر. اکبرلو، منوچهر (1390). ابهامات در مفهوم سینمای دینی. سینمای دینی از منظری دیگر (مجموعه مقالات). تهران: حوزه هنری. اکو، امبرتور (1385). سطوح تجزیه رمزگان سینما. ساختگرایی، نشانه شناسی سینما. مترجم: علاءالدین طباطبایی. تهران: هرمس. باهنر، محمد جواد (1385). فناوریهای رسانهای و ایفای نقشهای فرهنگی (چالشها و راهبردهایی در توسعه فرهنگی). فصلنامه رسانه، شماره 67. بهار، مهری (1393). دین و رسانه. تهران: انتشارات علم. پرتو، امین (1395). سیاست و حکومت در ایران. در جامعه، سیاست و فرهنگ در ایران. به کوشش تقی آزاد ارمکی. تهران: علم. جوادی آملی، عبدالله (1373). شریعت در آیینه معرفت. قم: رجا. دو وینیو، ژان (1379). جامعهشناسی هنر. مترجم مهدی سحابی. تهران: مرکز. ذکایی، محمد سعید؛ شفیعی، سمیه سادات (1389). کالبدشکافی سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و حوزه سبک زندگی دختران. فصلنامه مطالعات فرهنگی، ش 20. راودراد، اعظم (1390). نظریههای جامعهشناسی هنر و ادبیات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ربیعی، علی (1380). جامعهشناسی تحولات ارزشی. تهران: فرهنگ و اندیشه. سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1395). تازهترین آمار فروش فیلمها در نوروز 95. دریافت شده از http://cinema-org.ir/?p=newsdet&newsid=2271 در تاریخ 10/07/1395. سجودی، فرزان (1387). نشانهشناسی کاربردی (ویرایش دوم). تهران: علم. سیفالهی، سیفاله (1381). جامعهشناسی مسائل اجتماعی ایران: مجموعه مقالات و نظرها. تهران: جامعهپژوهان سینا. ضمیران، محمد (1382). درآمدی بر نشانه شناسی هنر. تهران: نشر قصه. فاضلی، نعمتالله (1391). مردم نگاری هنر (هنر و ادبیات، جستارهای جامعهشناختی و انسانشناختی در زمینه شعر، نقاشی، فیلم، موسیقی، عکاسی و گرافیک). تهران: فخراکیا. فراستخواه، مقصود (1394). ما ایرانیان. تهران: نی. فروغی، یاسر (1395). دین و دینداری در ایران. در جامعه، فرهنگ و سیاست در ایران. به کوشش تقی آزاد ارمکی. تهران: علم. کاشانی، مجید (1390). نقش رسانهها بر دینگریزی و دینپذیری در جوامع مختلف. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. متز، کریستین (1380). نشانه شناسی سینما. مترجم روبرت صافاریان. تهران: انتشارات فرهنگ کاوش. محمدی، مجید (1380). دین و ارتباطات. تهران: کویر. مطهری، مرتضی (1364). مقدمهای بر جهانبینی اسلامی. قم: دفتر انتشارات اسلامی. مهدیزاده، سید محمد (1387). رسانهها و بازنمایی. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها. وارسته، محمد جواد (1377). سینما از نگاه اندیشه. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
Hjarvard, S. (2013). The mediatization of culture and society. Routledge.
Hall, Stuart (1997). Cultural Representation and Signifying Practice. Sage Publication
Glock, C. Y. and Stark, R. (1965). Religion and Society in Tension. Chicago: Rand McNally.
Meyer, Birgit and Annelies Moors, eds. )2006(. Media and the Public Sphere. Bloomington: Indiana University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,076 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,762 |