سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,564
تعداد مقالات70,850
تعداد مشاهده مقاله125,007,084
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,236,890
اسدی نسب, محمدعلی. (1396). امکان علوم انسانی اسلامی از منظر قرآن در دیدگاه علامه طباطبائی. , 14(3), 517-543. doi: 10.22059/jpht.2017.208968.1005369
محمدعلی اسدی نسب. "امکان علوم انسانی اسلامی از منظر قرآن در دیدگاه علامه طباطبائی". , 14, 3, 1396, 517-543. doi: 10.22059/jpht.2017.208968.1005369
اسدی نسب, محمدعلی. (1396). 'امکان علوم انسانی اسلامی از منظر قرآن در دیدگاه علامه طباطبائی', , 14(3), pp. 517-543. doi: 10.22059/jpht.2017.208968.1005369
اسدی نسب, محمدعلی. امکان علوم انسانی اسلامی از منظر قرآن در دیدگاه علامه طباطبائی. , 1396; 14(3): 517-543. doi: 10.22059/jpht.2017.208968.1005369

امکان علوم انسانی اسلامی از منظر قرآن در دیدگاه علامه طباطبائی

مجله علمی " فلسفه دین "
مقاله 5، دوره 14، شماره 3، مهر 1396، صفحه 517-543    اصل مقاله (554.55 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2017.208968.1005369
نویسنده
محمدعلی اسدی نسب*
دانشیار گروه قرآن، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
چکیده
امکان علم انسانی اسلامی، مبنایی‌ترین مسئله در مباحث مربوط به علوم انسانی اسلامی و در عین حال مورد جدال فراوان است که بسیاری آن را قبول و عده‌ای انکار کرده‌اند. هر دو دسته بر اساس نحوۀ نگرش خود به دو مقولۀ «علم» و «دین» برای خود دلایلی ذکر کرده‌اند. ما نیز برای روشن شدن نظر علامه طباطبایی در این موضوع، باید در این دو عرصه مطالب را سامان دهیم. علامه طباطبایی به مناسبت‌های مختلف در تفسیر ارزشمند «المیزان» و دیگر آثار خود با استناد به آیات قرآنی، در باب علم و دین مطالبی بیان کرده‌اند که نشان می‌دهد علم انسانی با پسوند اسلامی را ممکن می‌دانند و سخنان منکران را نمی‌پذیرند؛ چرا که آنان از منظر ایشان، در شناخت علم و دین مسیر صحیح را طی نکرده‌اند. در این نوشته برای اثربخشی و کاربردی کردن مطالب، به مهم‌ترین عناوینی می‌پردازیم که موجب عدم امکان اسلامی کردن علوم انسانی از نظر مدعیان آن است. دلایل عمدۀ منکران، از این قرار است: تغایر علم و دین در روش، زبان، هدف، موضوع و مسائل؛ و نیز ادعای تداخل حداقلی میان موضوعات دینی و علمی یا ادعای تضاد بین گزاره‌های آن دو. این انگاره‌ها از منظر برداشت‌های قرآنی علامه بررسی خواهند شد تا با عنایت به سخنان وی، پاسخ ایشان به ادعای عدم امکان علم انسانی اسلامی روشن شود.
کلیدواژه‌ها
امکان؛ زبان دین؛ روش؛ علوم انسانی؛ قلمرو؛ هدف
مراجع
  1. آخوند خراسانی، ملامحمد کاظم (1409ق)، کفایة الاصول، قم: مؤسسه آل البیت (ع).
  2. حائری‌یزدی، مهدی (1384)، کاوش‌های عقل عملی، مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، تهران.
  1. افلاطون (1349). مجموعۀ آثار، ترجمۀ رضا کاویانی و محمدحسن لطفی، تهران: ابن‌سینا.
  2. برتراند راسل (1373). تاریخ فلسفۀ غرب، ترجمۀ نجف دریابندری، تهران: انتشارات پرواز.
  3. پترسون و دیگران (1376). عقل و اعتقاد دینی، تهران: طرح نو.
  4. جان هیک (1372). فلسفۀ دین، ترجمۀ بهرام راد، بی‌جا: انتشارات هدی.
  5. جوادی آملی، عبدالله (1389). شریعت در آینۀ معرفت، قم: مرکز نشر اسراء.
  1. حسنی، حمیدرضا و دیگران (1385). ملاحظات علم دینی، دیدگاه‌ها، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  2. حکیم، سید عبدالصاحب (1413 ق). منتقی الاصول (تقریر درس آیت‌الله روحانی)، قم: الهادی.
  3. رشیدرضا، سید محمد (1414 ق). تفسیر المنار، بیروت: دارالمعرفة للطباعة و النشر.
  4. ساجدی، ابوالفضل (1383). زبان ‌دین و قرآن، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
  5. سبحانی، آیت‌الله جعفر (1382). حسن و قبح عقلی یا پایه‌های اخلاق جاودان، چ اول، نگارش علی ربانی گلپایانی، قم: انتشارات مؤسسۀ امام صادق (ع).
  6. سروش، عبدالکریم (1388). فربه‌تر از ایدئولوژی، تهران: انتشارات صراط.
  7. ــــــــــــــــ (1370). قبض و بسط تئوریک شریعت، تهران: انتشارات صراط.
  8. سوزنچی، حسین (1389). «امکان علم دین، بحثی در چالش‌های فلسفی اسلامی‌سازی علوم انسانی»، مجموعه مقالات مبانی فلسفی علوم انسانی، جلد 3، سال اول، شمارۀ چهارم، پاییز.
  9. علی‌زمانی، امیرعباس (1381). خدا، زبان و معنا، تهران: نشر آیت عشق.
  10. طباطبایی، محمدحسین (1364). اصول فلسفه و روش رئالیسم، چ دوم، تهران: صدرا.
  11. ـــــــــــــــــــ (1388). بررسی‌های اسلامی، جلد 2، چ دوم، تهران: مؤسسۀ بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم).
  12. ــــــــــــــــــــ (1354). المیزان فی تفسیر القرآن، تهران: دارلکتب الاسلامیه.
  13. ـــــــــــــــــــ (1387). تعالیم اسلام، چ اول، قم: مؤسسۀ بوستان کتاب.
  14. ـــــــــــــــــــ (1388). قرآن در اسلام (طبع جدید)، جلد 1، چ سوم، مؤسسۀ بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم).
  15. طوسی، خواجه نصیر (1371). الجوهر النضید، شرح علامه حلی، تصحیح محسن‌ بیدارفر، چ پنجم، قم: انتشارات بیدار.
  16. مصباح‌ یزدی، محمدتقی (1363). تعلیقه بر نهایة الحکمة، قم: مؤسسة فی طریق الحق.
  17. ــــــــــــــــــ (1381). فلسفة اخلاق، چ اول، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
  18. مطهری، مرتضی (1376). آشنایی با علوم اسلامی (کلام، احکام، عرفان، حکمت عملی)، تهران: انتشارات صدرا.
  19.  ــــــــــــ (1372). مجموعۀ آثار، تهران: انتشارات صدرا.
  20. ملاصدرا، صدرالدین شیرازی، محمد (1380). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الربعة، تحقیق دکتر رضا اکبریان، تهران: بنیاد حکمت اسلامی.
  21.  ملکیان، مصطفی (1387). راهی به رهایی، جستارهایی در باب عقلانیت و معنویت، تهران: نگاه معاصر.
  22. ویلیام گلن و هنری مرتن (1379). کتاب مقدس، عهد عتیق و عهد جدید، ترجمۀ فاضل خان همدانی، تهران: انتشارات اساطیر.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 918
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 766





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب