پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,750 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,079,434 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,816,865 |
بازکاوی عوامل شکوفایی علمی تمدن اسلامی دورۀ فاطمیان از دیدگاه غربیان | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقاله 2، دوره 47، شماره 1، شهریور 1393، صفحه 37-57 اصل مقاله (230.55 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2017.103874.653621 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدرضا بارانی* 1؛ سید رضا مهدی نژاد2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ دانشگاه الزهرا | ||
| 2عضو هیئت علمی گروه تاریخ و دانش‌پژوه دورۀ دکتری جامعة المصطفی العالمیة | ||
| چکیده | ||
| دورۀ فاطمیان از دوره‌‌های مهم در شکوفایی تمدن اسلامی به شمار می‌‌رود. با توجه به تشیع فاطمیان و تأکید اساسی آنان بر مذهب، بسیاری از ناظران غیرمسلمان در بررسی عوامل شکوفایی علمی دورۀ فاطمیان به عوامل مذهبی این شکوفایی نیز پرداخته‌اند. در این نوشتار، دیدگاه‌های اندیشمندان غربی دربارۀ عوامل مذهبی و نیز سیاسی و اقتصادی شکوفایی علمی تمدن اسلامی دورۀ فاطمیان بررسی خواهد شد. مطالعۀ داده‌‌ها و تحلیل‌‌های این اندیشمندان، روشن می‌سازد که غربیان ازیک‌سو، نقش خلفا و دولت‌مردان فاطمی و پشتیبانی‌‌های آنان و رقابت با عباسیان و مدارای سیاسی مذهبی و از سوی دیگر، ماهیت مذهب اسماعیلی، تلاش برای گسترش مذهب، سازمان دعوت اسماعیلی و تأثیر اندیشه‌‌های فلسفی و عقلانی یونانی و نوافلاطونی و امتزاج آن با مذهب اسماعیلی را در شکوفایی علمی این دوران مؤثر دانسته‌‌اند. برخی از این عوامل در آثار مورخان مسلمان نیز بیان شده و پژوهشگران غربی نیز گاه نظریاتشان را از این آثار برگرفته‌‌اند، اما برخی عوامل، مانند تأثیر اندیشه‌‌های فلسفی و عقلانی یونانی و نوافلاطونی، بیشتر در آثار آنان بازتاب یافته و تأکید شده است. در تعلیل این مطلب، می‌‌توان گفت به‌سبب آنکه این عوامل را در دگرگونی و تطور مذهب اسماعیلی موثر دانسته‌‌اند، ریشۀ شکوفایی علمی در تمدن اسلامی را به بیرون از جهان اسلام و در حقیقت، به تمدن غرب و یونان وابسته کرده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تمدن اسلامی؛ خاورشناسان؛ شکوفایی علمی؛ غربیان؛ فاطمیان؛ مذهب اسماعیلی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Survey on the Major Factors in Scientific Flourish of Islamic Civilization during Fatimid Era, Based on Orientalists’ Perspective | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Reza Barani1؛ S. Reza Mahdinejad2 | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the most important flourishing periods of Islamic civilization took place in Fatimid era. Since Fatimid rulers were Shi'ite and religion was important for them, many of non-Muslim researchers have mentioned religious elements among flourishing factors in this era. This study examines the role of other factors like religious, political and economic ones based on western scholars' perspectives. Analyzing and evaluating their viewpoints shows their emphasis on two main points: (1) the role of Fatimid caliphs and officials, their rivalry with Abbasid dynasty and political and religious tolerance; (2) the religious identity of Isma'ilis and its propagation, the organization for invitation (Da'wat) to Isma'ilism, the philosophical and intellectual influence of Greek and Neoplatonic thoughts on Isma'ilism. Although some of the mentioned factors were also stated by Muslim historians and restated by western researchers, the philosophical and intellectual influence of Greek and Neoplatonic thoughts are incredibly highlighted in western scholars’ works. It can be said that these factors, which was effective in Isma'ilism evolution, were considered as the roots of scientific flourish in Islamic civilization; in order to relate the origins of this development to the Western and Greek civilizations. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Islamic civilizations, Orientalists, Scientific flourish, Western scholars, Fatimid Era, Isma'ilism | ||
| مراجع | ||
|
حِتّی، فیلیپ، تاریخ عرب، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تهران: آگاه، 1366 ش. داج، بایارد، دانشگاه الازهر؛ تاریخ هزارسالۀ تعلیمات عالی اسلامی، ترجمۀ آذرمیدخت مشایخ فریدنی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1367 ش. دورانت، ویل، تاریخ تمدن، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تهران: اقبال، 1343 ش. زیدان، جرجی، تاریخ تمدن اسلام، ترجمۀ علی جواهرکلام، تهران: امیرکبیر، 1386 ش. کاهن، کلود، الاسلام منذ نشوته حتی ظهور السلطنة الاسلامیة، ترجمه حسین جواد قبیسی، بیروت: المنظمة العربیة للترجمة، 2010. همو، درآمدی بر تاریخ اسلام در قرون وسطی؛ روش‌‌شناسی و عناصر کتاب‌شناسی، ترجمۀ اسدالله علوی، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1370 ش. گاستون، ویت، قاهره؛ مدینة للفن و التجارة، ترجمۀ محمود محمودی، تهران: علمی و فرهنگی، 1365 ش. لوبون، گوستاو، تمدن اسلام و عرب، ترجمۀ سیدمحمدتقی فخر داعی گیلانی، تهران: علمی، 1334 ش. لوئیس، برنارد، تاریخ اسماعیلیان، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: توس، 1362 ش. همو، حشاشین، فرقه‌ای تندرو در اسلام، ترجمۀ حسن خاکباز محسنی، تهران: کتاب زمان، 1383 ش. مادلونگ، ویلفرد، فرقه‌های اسلامی، ترجمۀ ابوالقاسم سری، تهران: اساطیر، 1377 ش. متز، آدام، تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری، ترجمۀ علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران: امیرکبیر، 1377 ش. میه‌لی، آلدو، علوم اسلامی و نقش آن در تحول علمی جهان، ترجمۀ محمدرضا شجاع رضوی و اسدالله علوی، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1371 ش. میکل، آندره، اسلام و تمدن اسلامی، ترجمۀ حسن فروغی، تهران: سمت، 1382 ش. واکر، پل. ای.، ابویعقوب سجستانی؛ متفکر و داعی اسماعیلی، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: نشر فرزان روز، 1377 ش. همو، پژوهشی در یکی از امپراتوری‌های اسلامی: تاریخ فاطمیان و منابع آن، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: نشر فرزان روز، 1388 ش. همو، حمید‌الدین کرمانی؛ متفکر اسماعیلی در دورۀ الحاکم بامرالله، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: نشر فرزان روز، 1379 ش. هاجسن، مارشال گ. س.، فرقۀ اسماعیلیه، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، 1369 ش. هالم، هاینس، فاطمیان و سنت‌های تعلیمی و علمی آنان، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: نشر فرزان روز، 1377 ش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 495 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 741 |
||