تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,291 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,266 |
توحید صفاتی و بساطت ذات واجب تعالی از دیدگاه علامه طباطبایی | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
مقاله 8، دوره 50، شماره 2، آبان 1396، صفحه 301-313 اصل مقاله (174.89 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2017.214048.522887 | ||
نویسندگان | ||
سید شهریار کمالی سبزواری1؛ محمد سعیدی مهر* 2 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه ،دانشگاه تربیت مدرس | ||
2استاد گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
حکما، به ویژه صدرالمتألهین، بر نظریۀ «تغایر مفهومی و اتحاد مصداقی صفات واجب تعالی» تأکید میکنند. این در حالی است که عرفا حمل صفات واجب را متأخر از مقام ذات دانسته و ذات واجب را مقام «لا اسم له و لا رسم له» میدانند. علامه طباطبایی در کتاب نهایة الحکمة قول به تغایر مفهومی و اتحاد مصداقی صفات واجب را پذیرفته است، در حالی که در تفسیر المیزان، مهرتابان و رسائل توحیدیه قائل به نفی کثرت مفهومی از مقام ذات و تأخر صفات واجب از مقام ذات گردیده است. ما در این مقاله نشان خواهیم داد که لازمۀ نظریۀ «تغایر مفهومی و اتحاد مصداقی صفات واجب تعالی» ترکیب واجب تعالی از وجود و عدم خواهد بود و نظر صحیح در این باب همان «نفی کثرت مفهومی صفات در مقام ذات، و تأخر صفات واجب از مقام ذات» است. و در انتها نیز با استفاده از حمل حقیقه و رقیقه و تمایز آن با حمل شایع، وجه جمعی برای سازگاری هر دو نظر علامه طباطبایی در نهایة الحکمة و تفسیر المیزان پیشنهاد خواهیم نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
توحید صفاتی؛ حمل حقیقه و رقیقه؛ علامه طباطبایی؛ نظریۀ عینیت | ||
مراجع | ||
منابع [1]. جوادی آملی، عبدالله (1389). رحیق مختوم؛ شرح حکمت متعالیه. تنظیم و تدوین: حمید پارسانیا، چاپ چهارم، جلد هفتم، قم، مرکز نشر إسراء. [2]. حسینی تهرانی، سید محمدحسین (1431). مهرتابان؛ یادنامه و مصاحبات تلمیذ و علامه. چاپ یازدهم، مشهد، نشر علامه طباطبائی. [3]. سعیدیمهر، محمد؛ باروتی، مریم؛ (1391). «مبانی فلسفی توحید صفاتی از دیدگاه علامه طباطبایی». فلسفه دین، تهران، دوره نهم، شماره دوم، پاییز و زمستان، ص 5ـ28. [4]. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1435). الرسائل التوحیدیة. چاپ پنجم، قم، موسسة النشر الاسلامیة. [5]. ـــــــــــــــ (1417). المیزان فی تفسیر القرآن. تصحیح: شیخ حسن أعلمی، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات. [6]. ـــــــــــــــ (1386). نهایة الحکمة. تصحیح و تعلیق: غلامرضا فیاضی، چاپ چهارم، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. [7]. فیاضی، غلامرضا (1388). هستی و چیستی در مکتب صدرایی. تحقیق و نگارش: حسینعلی شیدانشید، چاپ دوم، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. [8]. قونوی، صدرالدین محمد اسحاق (1362). رسالة النصوص. تصحیح: سید جلالالدین آشتیانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.. [9]. ملاصدرا(1381). الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة. تصحیح، تعلیق و مقدمه: دکتر احمد احمدی، جلد ششم، تهران، انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا. [10]. موسوی خمینی، سید روح الله(1372). مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایة. مقدمه: سید جلالالدین آشتیانی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 908 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 588 |