تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,316 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,350 |
تأملی بر نحوه انتزاع کثیر از واحد و اتصاف واحد به کثیر | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 50، شماره 2، آبان 1396، صفحه 151-166 اصل مقاله (197.95 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2017.228599.522935 | ||
نویسندگان | ||
محمد بنیانی* 1؛ علی رحیمی2 | ||
1دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه شیراز | ||
2دانشجوی دکتری فلسفه و کلام دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
مشکل انتزاع مفاهیم کثیر از ذات بسیط یکی از انگیزههای اصلی گرایش به الهیات سلبی است کما اینکه قول به عینیت ذات و صفات بدون تصحیح کیفیت انتزاع مفاهیم کثیر ناتمام است. در پاسخ به نحوۀ انتزاع کثیر از واحد چند نظریه مطرح شده است: الف) انتزاع مفاهیم از صفات متعددی که عین ذاتند. ب) انتزاع مفاهیم از آثار حضرت حق. ج) انتزاع مفاهیم از حیثیت واحد وجود و... لکن همۀ این راهکارها ناتمام است لذا راهکار پیشنهادی ما آن است که اوصافی که ما از خود و دیگران انتزاع میکنیم را با توجه به اینکه خداوند متعال منشأ جمیع کمالات بوده و فاقد شیء نمیتواند معطی شی باشد، با تجرید از شوائب امکانی، به ذات احدی نسبت میدهیم و او را واجد جمیع اوصاف کمالی میدانیم؛ اگرچه راجع به کیفیت اتصاف سکوت اختیار کرده و تنها اصل اتصاف را اثبات مینمائیم. | ||
کلیدواژهها | ||
انتزاع؛ اوصاف؛ بسیط؛ حیثیات؛ کثیر؛ واحد | ||
مراجع | ||
منابع [1]. قرآن کریم. [2]. ابن ابی جمهور، محمد بن زین الدین (1405ق). عوالی اللئالی العزیزیة فی الاحادیث الدینیة. قم، دار سید الشهداء للنشر. [3]. ابنترکه، صائن الدین علی بن محمد (1360). تمهید القواعد. تصحیح: جلال الدین آشتیانی، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و آموزش عالی. [4]. ابن سینا، حسین بن عبدالله (1404). الشفاء: الالهیات. قم، مکتبة آیة المرعشی. [5]. ــــــــــــــ (1980). عیون الحکمة. بیروت، دارالقلم. [6]. ابن میمون، موسی (1972). دلالة الحائرین. قاهره، مکتبة الثقافة الدینیّة. [7]. اردبیلی، عبدالغنی (1381). تقریرات فلسفه امام خمینی، تهران. موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. [8]. اشعری، ابوالحسن (1400). مقالات الإسلامیین و اختلاف المصلین. ویسبادن، فرانس شتاینر. [9]. تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1410). غرر الحکم و درر الکلم. تصحیح: مهدی رجائی، قم، دار الکتب الاسلامی. [10]. جرجانی، علی بن محمد (1412). التعریفات. تهران، ناصر خسرو. [11]. خمینی، روح الله (1371). شرح چهل حدیث. تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. [12]. خرازی، محسن (1417). بدایة المعارف الالهیّة فی شرح عقائد الامامیّة. قم، موسسة النشر الاسلامی. [13]. حلی، حسن بن یوسف (1413). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. قم، موسسة النشر الاسلامی. [14]. سبحانی، جعفر (1428). محاضرات فی الالهیات. تلخیص: علی ربانیگلپایگانی، قم، موسسه امام صادق(ع). [15]. ــــــــــــــ (1412). الإلهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل. قم، المرکز العالمی للدراسات الاسلامیة. [16]. ــــــــــــــ (؟). بحوث فی الملل و النحل. قم، موسسة النشر الاسلامی. [17]. سبزواری، هادی (1372). شرح المنظومه. تصحیح و تعلیق: حسن حسنزاده آملی، تهران، نشر ناب. [18]. ــــــــــــــ (1360). التعلیقات علی الشواهد الربوبیّة. مشهد، المرکز الجامعی للنشر. [19]. شهرستانی، عبدالکریم (1364). الملل و النحل. قم، الشریف الرضی. [20]. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1422). شرح الهدایة الاثیریّة. بیروت، موسسة التاریخ العربی. [21]. ــــــــــــــ (1363الف). المشاعر. تهران، کتابخانه طهوری. [22]. ــــــــــــــ (1363ب). مفاتیح الغیب. تهران، موسسه تحقیقات فرهنگی. [23]. ــــــــــــــ (1981). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة. بیروت، دار احیاء التراث. [24]. طباطبائی، محمد حسین (1386). نهایة الحکمة. تصحیح و تعلیق: غلامرضا فیاضی، قم، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. [25]. ــــــــــــــ (1428). بدایة الحکمة. قم، موسسة النشر الاسلامی. [26]. عابدی، احمد (1383).« احیای میراث فلسفی امام خمینی». آئین پژوهش، تهران، شماره 79، فروردین و اردیبهشت، صص91-97. [27]. علیخانی، اسماعیل (1391). « الهیات سلبی؛ سیر تاریخی و بررسی دیدگاهها». معرفت کلامی، قم، شماره 8، بهار و تابستان، صص 90-117. [28]. فناری، محمد بن حمزه (1374). مصباح الانس. تصحیح: محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولا. [29]. فیض کاشانی، محمد محسن (1375). اصول المعارف. قم، دفتر تبلیغات اسلامی. [30]. قمی، سعید (1415). شرح توحید الصدوق. تصحیح و تعلیق: نجفقلی حبیبی، تهران، وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی. [31]. مطهری، مرتضی (1387). مجموعه آثار؛ اصول فلسفه و روش رئالیسم (پاورقی). تهران، صدرا. [32]. میری، فاطمة السادات (1392). الهیات سلبی از دیدگاه قاضی سعید قمی و امام خمینی. تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ و نشر عروج. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 804 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 622 |