تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,477 |
تعداد مقالات | 70,016 |
تعداد مشاهده مقاله | 122,927,590 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,141,368 |
ضمان و مسئولیت مدنی در انتقال الکترونیکی معتبر و غیرمجاز وجوه | ||
مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
مقاله 4، دوره 13، شماره 2، تیر 1396، صفحه 243-264 اصل مقاله (722.73 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2017.224980.1007566 | ||
نویسندگان | ||
احمد دیلمی1؛ فهیمه فیروزبخت* 2 | ||
1دانشیار دانشکدۀ حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
2دانشجوی دکتری، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
چکیده | ||
انتقال معتبر و غیرمجاز وجوه یکی از مهمترین خطرات در بانکداری الکترونیکی محسوب میشود. اگر دستور پرداخت معتبر و غیرمجازی صادر شود و بانک از غیرمجاز بودن دستور پرداخت اطلاعی نداشته باشد و دستور پرداخت بهوسیلۀ روشهای امنیتی مورد توافق با مشتری شناسایی و تصدیق شود، بانک دستور پرداخت را معتبر تشخیص میدهد و نسبت به انتقال وجه اقدام خواهد کرد. در چنین شرایطی آیا بانک یا شخص دیگری ضمان و مسئولیت مدنی دارند؟ با توجه به اینکه دستور پرداخت بهوسیلۀ چه ابزار پرداختی صادر شده و اینکه صدور چنین دستور پرداختی ناشی از قصور مشتری یا بانک بوده است یا اینکه هیچیک از بانک و مشتری تقصیری مرتکب نشده باشد، موجب میشود ضمان و مسئولیت جبران خسارت بر عهدۀ بانک یا مشتری یا هر دوی آنها قرار گیرد. در این مقاله، مفهوم انتقال غیرمجاز و انتقال معتبر وجوه، انواع دستور پرداخت از حیث جواز و اعتبار و مبانی مسئولیت مدنی و آثار ناشی از نقض تعهد بر اساس حقوق ایران و قانون متحدالشکل تجاری آمریکا بررسی میشود. به نظر نگارندگان در پرداخت معتبر و غیرمجاز اصل بر ضمان و مسئولیت مدنی بانک است؛ مگر آنکه بانک تقصیر و انتساب این امر به مشتری را ثابت کند. البته مشتری باید غیرمجاز بودن را ثابت کند. | ||
کلیدواژهها | ||
انتقال الکترونیکی غیرمجاز؛ انتقال الکترونیکی معتبر؛ جبران خسارت؛ ضمان؛ مسئولیت مدنی | ||
مراجع | ||
10.بادینی، حسن؛ شعبانی کندسری، هادی؛ رادپور سجاد (1391). مسئولیت محض: مبانی و مصادیق"، مجلۀ مطالعات حقوق تطبیقی، شمارۀ 1: 19 – 36. 11.جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1370). ترمینولوژی حقوق، چاپ پنجم، تهران: گنج دانش. 12.حاجیانی، هادی (1387). حقوق نمایندگی، چاپ اول، تهران: دانش نگار. 13.حاجیعزیزی، بیژن (1380). روشهای جبران خسارت در مسئولیت مدنی، دوماهنامۀ دانشور، شمارۀ 36: 63 - 72. 14.دیلمی، احمد (1389). حسن نیت در مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: میزان. 15.زراعت، عباس (1388). ترجمه و شرح العناوین، ج دوم، چاپ دوم، تهران: جنگل، جاودانه. 16. سکوتی، رضا؛ شمالی، نگار (1390). جایگاه عدمالنفع در نظام حقوقی ایران، نشریۀ علمی ـ پژوهشی فقه و حقوق اسلامی، سال اول، شمارۀ اول و دوم: 79 – 98. 17.سیمایی صراف، حسین (1377). شرط ضمنی در حقوق ایران با مطالعۀ تطبیقی، نشریۀ میراث جاویدان، سال ششم، شمارۀ دوم: 80 – 89. 18.شهید ثانی (1413ق). مسالک الافهام، الطبعه الاولی، قم: مؤسسه المعارف الاسلامی. 19.صفایی، سید حسین (1382). دورۀ مقدماتی حقوق، ج اول، چاپ دوم، تهران: میزان. 20.صفایی، سید حسین؛ رحیمی، حبیبالله (1389). مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد)، چاپ اول، تهران: سمت. 21.عبدالهی، محبوبه؛ سید احمدی سجادی، سید علی (1393). بررسی تطبیقی تعهدات بانک در تراکنشهای الکترونیکی وجوه، مجلۀ پژوهشهای حقوق تطبیقی، دورۀ هجدهم، شمارۀ یک: 99 – 121. 22.غریبه، علی (1387). بررسی فقهی حقوقی قابلیت مطالبۀ میزان کاهش ارزش پول و خسارت تأخیر تأدیه، فصلنامۀ تخصصی فقه و تاریخ تمدن، دورۀ چهارم، شمارۀ شانزدهم: 49 – 64. 23.فاضل لنکرانی، شیخ محمد (1425ق). القواعد الفقهیه، الطبعه الثانیه، قم: مرکز فقه الائمه الاطهار. 24.قربانپور، امیر مهدی (1394). مسئولیت قراردادی (ماهیت و مبانی)، چاپ دوم، تهران: مجد. 25.قنبری، حمید (1391). معکوس نمودن بار اثبات دعوی مبنای مسئولیت در رابطۀ بین بانک و مشتری در بانکداری الکترونیکی، پژوهشهای پولی و بانکی، شمارۀ 12: 127 – 144. 26. کاتوزیان، ناصر (1377). عصر تجربه و حقوق تجربی: اصول جبران خسارت در نظام حقوقی آمریکا، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، شمارۀ 41: 87 – 100. 27.------------ (1388). قواعد عمومی قراردادها، ج اول، تهران: شرکت سهامی انتشار. 28.------------ (1389). الزامهای خارج از قرارداد: مسئولیت مدنی، ج اول، چاپ نهم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 29.کاشفالغطا، شیخ محمد حسین (1422ق). تحریرالمجله، ج دوم، چاپ اول،قم: المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیه. 30.مافی، همایون؛ کدیور، حسام (1392). بررسی اختیار ظاهری نماینده در حقوق ایران و اسناد بینالمللی، مجلۀ حقوق خصوصی، دورۀ 11، شمارۀ 1: 23 – 50. 31.محقق داماد، سید مصطفی (1389). قواعد فقه: بخش مدنی، چاپ 28، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. 32.مصطفوی، سید محمد کاظم (1471ق). القواعد، چاپ سوم، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. 33.مکارم شیرازی، شیخ ناصر (1425ق). القواعد الفقهیه، ج دوم، الطبعه الاولی، قم: مدرسۀ امام علیبن ابیطالب (ع). 34.موسوی بجنوردی، سید محمد (1379). قواعد فقهیه (1 - 2)، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی، مرکز تحقیقات رایانهای قائمیۀ اصفهان. 35.نظری، ایراندخت (1389). مسئولیت مدنی مالک، چاپ اول، تهران: جنگل. 36. -------------- (1395). حقوق مدنی 4: الزامهای بدون قرارداد، چاپ دوم، تهران: مجد.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 923 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 861 |