تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,495,694 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,757,520 |
مناسبات تصوف و الازهر با وهابیت در مصر (مطالعه موردی: رویکرد عبدالحلیم محمود) | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
مقاله 7، دوره 49، شماره 2، مهر 1395، صفحه 259-277 اصل مقاله (404.43 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2017.207722.629577 | ||
نویسندگان | ||
محمد نصیری* 1؛ ابراهیم کلانتری2؛ رمضان رضایی3؛ حامد آل یمین1 | ||
1استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران | ||
2دانشیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران. | ||
3استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران. | ||
چکیده | ||
رشد روزافزون جریان وهابیت در سرزمینهای اسلامی، بهویژه در مصر، از گذشته تا کنون یکی از مهمترین دغدغههای عالمان الازهر بوده است. مشایخ الازهر برای تقابل با وهابیت براساس شرایط زمانی رویکردهای مختلفی را پی گرفتهاند. در این میان نقش عبدالحلیم محمود، بسیار قابل تأمل است. رویکرد وی در تقابل با وهابیت، ایجابی و معطوف به تقویت جریان رقیب سلفیت، یعنی تصوف بوده است. عبدالحلیم محمود کوشیده است باترویج تصوف ازطریق نشان دادن صوفیان بزرگ بهعنوان الگوی کامل، در قالبی همه فهم و جذاب، به مقابلة با وهابیت بپردازد. علاوه براین انتشار آموزهها و تعالیم صوفیانه از راههای گوناگون، بهویژه در دورانی که خود با عنوان امام اکبر الازهر شناخته بود، نقش مهمی در گسترش و عمق بخشیدن به فرهنگ معنوی- اخلاقی و منعطف تصوف و کم کردن تأثیر وهابیت، رویکرد خشن و فرهنگ تکفیری آن داشت. واقعیاتی که باعث شد تا علاقة مردم به فرهنگ و آداب و رسوم صوفیانه همچون زیارت، توسل و برگزاری مراسم میلاد اهل بیت پیامبراکرم و اولیاء الهی که نقطه مقابل وهابیت بود، بیشتر و فرهنگ جامعه نسبت به وهابیت ایمن شود. | ||
کلیدواژهها | ||
الازهر؛ تصوف؛ سلفیه؛ عبدالحلیم محمود؛ وهابیت | ||
مراجع | ||
[1] أمانه الفتوی (2007). «الاحتفال بالمولد النبوی و مولد آل البیت و الصالحین». دار الافتاء المصریة. http://dar-alifta.org/ViewFatwa.aspx?ID=140&LangID=1. [2] بشیری، احمد (2007). علماء من المغرب العربی فی الأزهر الشریف : [الإمام محمد علیش شیخ السادة المالکیة ومفتی الدیار المصریة]. الجزیره، ثاله ـ الابیار. [3] تمام، حسام (2013). الإخوان المسلمون، سنوات ما قبل الثورة. القاهره – مصر، دارالشروق. [4] ---------- (2010) «تسلف الإخوان: تآکل الأطروحة الإخوانیة وصعود السلفیة فی جماعة الإخوان المسلمین». وحدة الدراسات المستقبلیة بمکتبة الإسکندریة، الاسکندریه- مصر. [5] جاد الله، منال عبدالمنعم (1998). التصوف فی مصر و المغرب. الإسکندریة، منشأه المعارف بالاسکندریه جلال حزی شرکاه. [6] الجمال، حمد بن صادق (1414). إتجهات الفکر الاسلامی المعاصر فی مصرفی النصف الاول من القرن الرابع عشر الهجری. الریاض، دار العالم الکتب للطباعه و النشر و التوزیع. [7] خالد، علی (2013). «فی ذکرى مولده.. القطب الصوفی السید البدوى». الوفد. http://alwafd.org. [8] الخرباوی، ثروت (2014). «السلفیة والحکم 3/3». 28-ژوئن-2014. http://www.albawabhnews.com/661038. [9] خلیل، محمود (2015). «السر فى الشیخ عبد الحلیم (1)»، 27-سپتامبر-2015. http://www.elwatannews.com/news/details/809901. [10] السبت، عبدالله (1401). صوفیات شیخ الأزهر. الکویت، الدار السلفیة للنشر والتوزیع. [11] السراج الطوسی، أبونصر (۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م). اللمع فی التصوف، القاهرة، دار الکتب الحدیثة. [12] السندوبی، حسن (1948). تاریخ الاحتفال بالمولد النبوی من عصر الإسلام الأول إلى عصر فاروق الأول، القاهرة، مطبعة الاستقامة. [13] الشاذلى، محمود (2016). «الأربعاء ... الشرقیة تحتفل بذکرى مولد الإمام الأکبر عبد الحلیم محمود»، 5/2016 . [14] صبحی منصور، أحمد (1429). جذور الارهاب فى العقیدة الوهابیة السعودیة والاخوان المسلمون. بیروت، دارالمیزان. [15] صحیفة الحیاة (2010). «توتر فی العلاقة بین الأزهر والدعوة السلفیة تکشفه تصریحات شیخ الأزهر». شبکة الدفاع عن السنة،10-2010. http://www.dd-sunnah.net/news/view/id/3666/. [16] عزام، صلاح (1968). أقطاب التصوف الثلاثه: السید أحمد البدوی، السید آحمد الرفاعی، السید عبدالرحیم القناوی. القاهرة، مؤسسة دار الشعب. [17] علی، لؤی (2013). «بالصور...الیوم السابع داخل ضریح الامام عبدالحلیم محمود فی ذکراه». الیوم السابع. 2013/3/15 http://www.youm7.com/story/2013/3/15. [18] عویس، سید (2001). قراءات فى موسوعة المجتمع المصرى. القاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب. [19] القرضاوی، یوسف (2016). «من شیوخی فی الکلیة»، یوسف القرضاوِی، زمستان-2016. http://www.qaradawi.net/new/Articles-8590. [20] القشیری، أبوالقاسم (1960). الرسالة القشیریة. قم، بیدار. [21] مجموعة من العلماء (1419). رسائل فی حکم الإحتفال بالمولد النبوی. الریاض- المملکه العربیه السعودیه، دار العاصمة للنشر و التوزیع. [22] محمود، عبدالحلیم (1421).الحمد لله، هذه حیاتی. القاهرة، دارالمعارف. [23] ---------- (1996). فتاوی الإمام عبدالحلیم محمود. القاهرة، دارالمعارف. [24] ---------- (1993). اقطاب التصوف: السید أحمد البدوی. القاهرة، دارالمعارف. [25] ---------- (1985). قضیة التصوف: المنقذ من الظلال. القاهرة، دارالمعارف. [26] المطعنی، خالد أحمد (زمستان 2013). «فی ذکری مولده: عبد الحلیم محمود... شیخ الأزهر الغائب الحاضر»، الأهرام. [27] «موالد أهل البیت»، البرهانیه. http://www.burhaniya.org/mawalid.htm. 31/8/2015 [28] هاشم، أحمد عمر (1435). «بشارة شیخ الأزهر بالنصر»، الأهرام،24 أبریل 2014-1435. http://www.ahram.org.eg/NewsQ/279374.aspx. [29] Hoffman, Valerie J, (1995). Sufism, mystics and saints in modern Egypt. Columbia S. C: “The” University of South Carolina Press. [30] JONG, FREDERICK DE (1999). “OPPOSITION TO SUFISM IN TWENTIETH CENTURY EGYPT (1900-1970 APRELIMINARY SURVEY”. in Islamic Mysticism Contested: Thirteen Centuries of Controversies and Polemics, edited by B. Radtke and F. D. JONG, US/ Boston, Brill. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,004 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 748 |