تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,467 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,108 |
موسیقی شعر و انواع جملات در غزلیّات حافظ | ||
پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
مقاله 8، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 11، خرداد 1396، صفحه 125-140 اصل مقاله (543.52 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2017.129709.254 | ||
نویسنده | ||
معصومه امیرخانلو* | ||
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاداسلامی واحد تهرانغرب | ||
چکیده | ||
در این مقاله با بررسی انواع جملات در غزل حافظ و مقایسۀ نمونههایی از غزلها با شعر شاعرانی چون کمال خجندی، ناصر بخارایی، خواجوی کرمانی، پیوند میان موسیقی شعر و آرایش انواع جملهها در غزلیات حافظ تبیین خواهد شد. در کنار موسیقی حاصل از اصوات و حروف و واژگان، جملات نیز آهنگ ویژۀ خود را دارند. میتوان گفت از جمله قابلیتهای نحوی که موجب برجستگی زبان شعر حافظ از دیگر شاعران میشود، استفاده از تنوع جملات در ساختار کلی غزل است. در این میدان، نهتنها متنوع آوردن جملهها، بلکه چگونگی چینش جملات نیز باعث خلق موسیقی شعر میشود. از نتایج این تحقیق از رهگذر مقایسۀ میان شعر حافظ و دیگران، پی بردن به این نکته است که حافط به ندرت از سه جملۀ خبری متوالی که ضربآهنگ یکنواختی دارند، استفاده میکند. وی در اینگونه موارد، با آوردن وجه امری، از بار یکنواختی جملۀ خبری میکاهد. در پژوهش حاضر، غزلهایی بررسی شدهاند که به لحاظ وزن و قافیه و ردیف، نمونههایی در شعر شاعران معاصر حافظ وجود داشتهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
غزل حافظ؛ موسیقی شعر؛ ساختارهای نحوی؛ انواع جملات؛ مقایسۀ تطبیقی | ||
مراجع | ||
اوحدی مراغهای، رکنالدین (1340)، دیوان اوحدی مراغی، تصحیح، مقابله و مقدمۀ سعید نفیسی، تهران، امیرکبیر. بخارایی، ناصر (1353)، دیوان اشعار ناصر بخارایی، به کوشش مهدی درخشان، تهران، بنیاد نیکوکاری نوریانی. تودوروف، تزوتان (1382)، بوطیقای ساختارگرا، ترجمۀ محمد نبوی، تهران، آگه. حافظ، شمسالدین محمد (1390)، حافظ، به سعی سایه، چاپ پانزدهم، تهران، کارنامه. خواجوی کرمانی، محمود بن علی (1369)، دیوان اشعار خواجوی کرمانی، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، تهران، پاژنگ. سمیعیگیلانی، احمد (1372)، آیین نگارش، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. شفیعیکدکنی، محمدرضا (1381)، موسیقی شعر، تهران، آگاه. ــــــــــــ (1391)، رستاخیز کلمات، تهران، سخن. فالر، راجر و دیگران (1386)، زبانشناسی و نقد ادبی، ترجمۀ مریم خوزان و حسین پاینده، تهران، نی. فرشیدورد، خسرو (1375)، جمله و تحول آن در زبان فارسی، تهران، امیرکبیر. ـــــــــ (1382)، دستور مفصل امروز، تهران، سخن. کمال خجندی، مسعود (1337)، دیوان کمالالدین مسعود خجندی، به تصحیح و اهتمام عزیز دولتآبادی، تبریز، کتابفروشی تهران. وحیدیانکامیار، تقی (1379)؛ نوای گفتار در فارسی، مشهد، دانشگاه فردوسی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,307 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,322 |