تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,112,261 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,216,055 |
تحلیلی بر جمعیتپذیری و توسعۀ شهری با تأکید بر پایداری منابع آب (مطالعۀ موردی: شهر یزد) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 5، دوره 51، شماره 2، تیر 1398، صفحه 307-322 اصل مقاله (507.74 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2017.222203.1007355 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا رضایی1؛ یحیی علیزاده شورکی* 2 | ||
1دانشیار گروه جغرافیا، جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه یزد | ||
2دانشجوی دکتری رشتة جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه یزد | ||
چکیده | ||
در پژوهش پیش رو، در مرحلة اول به ارزیابی پایداری منابع آب شهر یزد براساس مدلهای توسعة شهری پایدار پرداخته شد و سپس جمعیت بهینة یزد براساس تأمین آب مورد نیاز در سال 1395 تعیین شد. براساس ماهیت هدفگذاری، از روش تحقیق ترکیبی (اطلاعات کیفی پشتوانهای برای اطلاعات کمی) استفاده شد. در این پژوهش، با استفاده از مطالعات کتابخانهای، فرمهای پایدار شهری بررسی و در ادامه، مدلهای پایداری منابع آب شناسایی شد. وضعیت منابع آبی استان، دشت یزد-اردکان و شهر یزد با استفاده از اسناد مرتبط تعیین و سپس با استفاده از تحلیلهای کمی، جمعیت بهینة شهر براساس دو گزینة تولید و مصرف آب محاسبه شد. نتایج پژوهش، نشان میدهد دشت یزد-اردکان فقط 2 درصد از منابع آب زیرزمینی استان را دارد؛ درحالیکه 58/82 درصد جمعیت شهری استان، در شهر یزد ساکناند و 80 درصد آب مورد نیاز از منابع سطحی تأمین میشود که متعلق به آب انتقالی از زایندهرود در فاصلة 330 کیلومتری است؛ بنابراین برای تعیین اندازة بهینة جمعیت و پایداری شهر براساس مدلهای ویلیامز و هال، شهر یزد در ارتباط با منابع آبی، شهر پایداری نیست و براساس عدم وابستگی به خارج از حوزة نفوذ، ادامة حیات در آن ممکن نیست و حتی با وابستگی به خارج از حوزة نفوذ (آب انتقالی از زایندهرود) 59000 نفر جمعیت مازاد دارد. از این رو، باید در جهت کنترل جمعیت از یک سو و مصرف بهینة آب از سوی دیگر، تدابیر لازم اندیشیده شود. | ||
کلیدواژهها | ||
اندازة بهینة جمعیت؛ پایداری؛ منابع آبی؛ یزد | ||
مراجع | ||
1. آب و فاضلاب شهر یزد. 1393. 2. بریمنژاد، ولی و سعید یزدانی. 1383. «تحلیل پایداری در منابع آب در بخش کشاورزی با استفاده از برنامهریزی کسری (مطالعة موردی: استان کرمان». پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی. شمارة 62. ص63-15. 3. حسینی، سیداحمد و علی باقری. 1391. «مدلسازی پویایی سیستم منابع آب دشت مشهد برای تحلیل استراتژیهای توسعۀ پایدار». آب و فاضلاب. شمارۀ 4. ص 39-28. 4. حکمتنیا، حسن و میرنجف موسوی. 1385. کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای. تهران: انتشارات علم نوین. 5. رحیمی، حسین. 1383. مقدمهای بر جغرافیا و توسعه پایدار. مشهد: نشر اقلیدس. 6. رهنما، محمدرحیم و لیلا دلشاد. 1394. «ارزیابی پایداری و تعیین اندازة بهینة جمعیت شهر مشهد براساس وضعیت منابع آبی». پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری. دورۀ 3. شمارۀ 2. ص 143-123. 7. رهنما، محمدرحیم و غلامرضا عباسزاده. 1387. اصول مبانی و مدلهای سنجش فرم کالبدی شهر. مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 8. سازمان آب منطقهای. 1395. 9. سرشماری عمومی نفوس و مسکن. 1390. استان یزد. 10. صالحیفرد، محمد. 1380. «ارزیابی نقش و جایگاه الگوی توسعة پایدار شهری در ساختار شهرنشینی ایران». مجلة سیاسی-اقتصادی. شمارة 200-199. ص 63-15. 11. گوگلارث. 2016. 12. مطیعیلنگرودی، حسن و سعدالله ولایتی. 1387. «بررسی وضعیت منابع آب منطقة کلات با تأکید بر مشکلات تأمین آب روستایی». پژوهشهای جغرافیایی. شمارة 14. ص 14-1. 13. موسیکاظمی محمدی، سیدمهدی. 1380. «مؤلفههای اجتماعی-اقتصادی توسعة پایدار شهری (پژوهش موردی: شهر قم)». مجموعة مقالات اولین همایش مدیریت توسعة پایدار در نواحی شهری. شهرداری و دانشگاه تبریز. 14. ویلیامز، کتی. 1383. دستیابی به شکل پایدار شهری (حملونقل). ترجمة واراز مسیحی. تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی (وابسته به شهرداری تهران). 15. یوسفی، علی، صادق خلیلیان و حمید بلالی. 1390. «بررسی اهمیت راهبردی منابع آب در اقتصاد ایران با استفاده از الگوی تعادل عمومی». نشریة اقتصاد و توسعة کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی). شمارة 1. ص 120-109. 16. Bao, C & C. Fang. 2007. “Water Resources Constraint Force on Urbanization in Water Deficient Regions: A Case Study of the Hexi Corridor, Arid Area of NW China”. Ecological Economics. 62 (2007). PP. 508-517. 17. Berimnejad, Wali & Saeed Yazdani. 2004. “An Analysis of Sustainability in Water Resources in Agricultural Sector Using Fractional Planning, Case Study: Kerman Province”. Research and Development in Agriculture and Gardening. No. 62. PP. 15-63. (in Persian). 18. Census of Population and Housing. 2011. Yazd Province. (in Persian). 19. Foster. S. 1998. “Groundwater: Assessing Vulnerability and Promoting Protection of Athreatened Resource”. Proceedings of the 8TH Stockholm Water Symposium. 10–13 August. Stockholm. Sweden. PP. 79–90. 20. Google Earth. 2016. 21. Hall, P. 1993. “Toward Sustainable, Livable and Innevative Cities for Centered City”. Journal of Urban Economic. (9). PP. 298-311. 22. Hekmatnia, Hassan & Marnajaf Mousavi. 2006. Application of Model in Geography With Emphasis on Urban and Regional Planning.Tehran: Elm-e- Novin Publication. (in Persian). 23. Hosseini, Seyyed-Ahmad & Ali Bagheri. 2012. “Modeling the Dynamics of the Water Resources System of Mashhad Plain for Analysis of Sustainable Development Strategies”. Water And Wastewater. No. 4. PP. 28-39. (in Persian). 24. Houghton, G. 1997. “Developing Sustainable Urban Development Models”. Cities. 4 (4). PP. 189-196. 25. Lundqvist, J., P. Appasamy & P. Nelliyat. 2003. “Dimensions and Approaches for Third World City Water Security”. The Royal Society. 358 (2003). PP. 1985-1996. 26. Mcdonald, R.I., P. Grenn, D. Balk, B. M. Fekete,C. Revenga, M. Todd & M. Montgomery. 2011. “Urban Growth, Climate Change and Fresh Water Avaibility”. Proceeding of the National Academy of Sciences. 108 (15). PP. 6312-6317. 27. Mosa-Kazemi Mohammadi, Seyyed Mehdi. 2001. “Socio-Economic Components of Sustainable Urban Development: A Case Study of Qom City”. Proceedings of the First Sustainable Development Management Conference in Urban. Municipality and Tabriz University. (in Persian). 28. Motiee Langroudi, Hassan & Sa'dallah Velayati. 2008. “Investigating the Status of Water Resources in the Kalat Area With Emphasis on the Problems of Rural Water Supply”. Geographical Research. No. 14. PP. 1-14. (in Persian). 29. Rahimi, Hossein. 2004. Introduction to Geography and Sustainable Development. Mashhad: Oghlidos Publication. (in Persian). 30. Rahnama, Mohammad-Rahim & Gholamreza Abbas Zadeh. 2008. Principles of Fundamentals and Physical Measurement of the Form of the City Models. Mashhad: Journal of Jihad University. (in Persian). 31. Rahnama, Mohammad-Rehim & Leila Delshad. 2015. “Sustainability Evaluation and Determination of Optimum Size of Mashhad Population Based on Water Resources Status”. Urban Planning Geographic Research. Vol. 3. No. 2. PP. 123-143. (in Persian). 32. Regional Water Organization. 2016. (in Persian). 33. Rogers, P. & P. Lyndon. 2000. Water in the Arab-World: Perspectives and Prognoses. Harvard University Press. 34. Salehi-Fard, Mohammad. 2001. “Evaluation of the Role and Status of the Sustainable Urban Development Pattern In Iranian Urban Structure”. Political-Economic Magazine. No. 199-200. PP. 15-63. (in Persian). 35. Sheikh Azim, A. & M. Razavian. 2013. “Analysis Moving Towards Sustainable Development of a City With Emphasis on the Quality of Urban Life: the Case of Noor”. Journal of Environment and Urbanization Asia. 4 (1). PP. 31-56. 36. Sirinivasan, V., K. C. Seto, R. Emerson & S. M. Gorelick. 2013. “The Impacts of Urbanization on Water Vulnerability: A Coupled Human-Environment System Approach for Chennai”. India. Journal of Global Environmental Change. 23 (2013). PP. 229-239. 37. United Nation. 2012. World Urbanization Prospects: The 2011 Revision Highlights. NewYork: United Nations Department of Economic and Social Affairs/Population Division. Available from: Http://Esa.Un.Org/ Unup/Pdf/ Wup2011 Highlights.PDF. 38. Water and Wastewater in Yazd. 2014. (in Persian). 39. Williams, Katy. 2004. Achieving A Sustainable Urban. Translated By Varaz Masihi. Tehran: Pardazesh va Barnamerizi Publication (Affiliated With Tehran Municipality). (in Persian). 40. Yousefi, Ali, Sadegh Khalilian & Hamid Balaali. 2011. “Investigating the Strategic Importance of Water Resources in Iran's Economy Using the General Equilibrium Model”. Journal of Economics and Agricultural Development (Agriculture Sciences and Technology). No. 1. PP. 109-120. (in Persian). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,147 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 434 |