پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,973,847 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,646,095 |
پهنه بندی و مدیریت مخاطرات سیلاب در رودخانه سیمینه رود با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC - RAS | ||
| مدیریت مخاطرات محیطی | ||
| مقاله 7، دوره 3، شماره 4، دی 1395، صفحه 379-393 اصل مقاله (626.86 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhsci.2016.62373 | ||
| نویسندگان | ||
| آفاق کاظمی1؛ محمدحسین رضائی مقدم* 2؛ محمد رضا نیکجو3؛ میراسدالله حجازی4؛ سعید خضری5 | ||
| 1دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز، ایران | ||
| 2استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی دانشگاه تبریز، ایران | ||
| 3دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی دانشگاه تبریز، ایران | ||
| 4دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز، ایران | ||
| 5دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران | ||
| چکیده | ||
| پهنهبندی سیل در رودخانهها و مسیلها، در دورههای بازگشت مختلف و شناسایی و معرفی مناطق در معرض خطر وقوع سیل جزء اقدامات غیرسازه‌ای و پراهمیت در بحث مدیریت سیلاب است. هدف این پژوهش شناخت مکان‌های طبیعی مستعد سیل در منطقه و بررسی مخاطرات و پیامدهای ناشی از وقوع آن است تا بتوان از این طریق اراضی سیل‌گیر در بستر و حریم رودخانه را مشخص کرد. در این تحقیق، برای شبیه‌سازی جریان رودخانه، محاسبه و تعیین پروفیل سطح آب و سایر مشخصه‌های هیدرولیکی جریان از مدل HEC - RAS، الحاقیۀ HEC-GEORAS و نرم‌افزار ArcGIS استفاده شده است. براساس نتایج مشاهده‌شده از پهنه‌های سیل‌گیر می‌توان گفت در تمام محدودۀ تحقیق با افزایش دورۀ بازگشت، وسعت اراضی در معرض خطر سیل افزایش داشته است و در بازه‌های مختلف مطالعاتی به تبعیت از شرایط ژئومورفولوژیکی منطقه تفاوت چشمگیری با هم دارند، به‌طوری که اگر مساحت پهنه‌های سیل‌گیر با دورۀ بازگشت 25 ساله را مبنا قرار دهیم، 43/3607 هکتار در هر سه بازه در معرض خطر سیل است که 69/2129 هکتار آن در بازۀ 3 قرار دارد؛ بنابراین، بازۀ 3 را می‌توان بحرانی‌ترین بازۀ سیل‌گیر معرفی کرد، به‌طوری که بیشترین مساحت زمین‌های زراعی و باغ‌های منطقه و مناطق مسکونی در این بازه در بستر و حریم رودخانه، در معرض خطر سیلاب قرار گرفته‌اند. میانگین ماکزیمم توان رودخانه در دورههای بازگشت 5/1 تا 100 ساله در بازۀ 2، بیشترین مقدار را دارد (7/573 وات بر مترمربع)، بنابراین این بازه از نظر توان رودخانه، اثرهای تخریبی آن و آسیب به مناطق مسکونی شایان توجه است و می‌تواند بحرانی‌ترین بازۀ فرسایشی در نظر گرفته شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پهنهبندی سیلاب؛ رودخانۀ سیمینه‌رود؛ مدل هیدرولیکی HEC - RAS؛ مخاطره | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Zoning and Management of the hazards of Floodwater in the Siminehrood River Using the HEC–RAS Hydraulic Model | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Afagh Kazemi1؛ Mohammad Hossein Rezaei Moghaddam2؛ Mohammad Reza Nikjoo3؛ Mir Asadollah Hejazi4؛ Saeed Khezri5 | ||
| 1Ph.D. Student of geomorphology, University of Tabriz, Iran | ||
| 2Professor at the Department of Geomorphology, University of Tabriz, Iran | ||
| 3Associate professor at the Department of Geomorphology, University of Tabriz, Iran | ||
| 4Associate Professor, Department of Geomorphology, University of Tabriz, Iran | ||
| 5Associate professor at the Department of Geomorphology, University of Kurdistan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Zoning flood in the rivers and watercourses within different return periods and identifying and introducing areas at risk of flooding are non-structural, important measures in the flood management discussion. The aim of this study was to identify natural areas prone to flooding in the region and to review the hazards and consequences of its occurrence in order to identify floodgate lands at the river bed. In this study, the HEC-RAS model, HEC-GEORAS appendix, and ArcGIS software were used to simulate the river flow, and to calculate and determine water surface profiles and other hydraulic characteristics of flows. According to the results of the floodgate zone, it can be said that the area of land at risk of flooding has increased at the entire study area due to the increase of return period and has also dramatically changed at different study region due to the geomorphological conditions of the area. So that, if we consider the area of the floodgate zone with a 25-year return as our basis, 3607/43 hectares are at risk of flooding in all the regions, of which 2129/69 hectares are in the region 3.The region 3 can be introduced as the most critical region of floodgate, so that the largest area of arable lands, garden areas and residential areas of this region are at the risk of flooding in the river bed. The average maximum power of the river in the returns course 1.5-100 years old has the highest value in the region 2 (573/7 watt per square meter). So this region, the harmful effects and damages are taken into consideration rather than the power of the river, which can be considered as the most critical region of erosion. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| flood zoning, Siminehrood River, HEC-RAS hydraulic model, Hazard | ||
| مراجع | ||
|
منابع [1] افتخاری، امیرحسین؛ سلاجقه، علی؛ حسینی، سید احمد (1390). «ارزیابی پهنهبندی سیل با تغییرات ضریب زبری (مطالعۀ موردی: رودخانۀ اترک)». فصلنامۀ جغرافیای طبیعی، ش 12: 106-91. [2] زینی‌وند، حسین؛ ضیاء‌تبار احمدی، میرخالق؛ تلوری، عبدالرسول (1385). «پهنهبندی سیل با به‌کارگیری نرم‌افزار HEC-RAC در دشت سیلابی سیلاخور بروجرد». مجلۀ منابع طبیعی ایران، ش 59: 14-1. [3] شیخ‌علیشاهی، نجمه؛ جمالی، علی‌اکبر؛ حسن‌زاده نفوتی، محمد (1395). «پهنهبندی سیل با استفاده از مدل هیدرولیکی تحلیل رودخانه (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز منشاد- استان یزد)». فصلنامۀ علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، سال شانزدهم، ش 53: 96-77. [4] صاحبدل، شیرین؛ یعقوب‌زاده، مصطفی؛ جعفری رودسری، مسعود (1389). «تعیین حریم و بستر رودخانه به‌کمک مدل HEC - RAS (مطالعۀ موردی: رودخانۀ رامیان)». همایش ژئوماتیک 89، تهران: سازمان نقشه‌برداری کشور. [5] غفاری، گلاله؛ امینی، عطاالله (۱۳۸۹). «مدیریت دشتهای سیلابی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) (مطالعۀ موردی رودخانۀ قزل‌اوزن)». فصلنامۀ علمی پژوهشی فضای جغرافیایی، ش 32: ۱۳۴-۱۱۷. [6] غیور، حسنعلی (1371). «پیش‌بینی سیلاب در مناطق مرطوب». فصلنامۀ تحقیقات جغرافیا، ش 25: 106-77. [7] قمی اویلی، فرشته؛ صادقیان، محمد‌صادق؛ جاوید، امیرحسین؛ میرباقری، سید احمد (۱۳۸۹). «شبیه‌سازی پهنهبندی سیل با استفاده از مدل HEC-RAS مطالعۀ موردی: رودخانۀ کارون حد فاصل بند قیر تا اهواز». فصلنامۀ علوم و فنون منابع طبیعی، ش 1: 115- 105. [8] لشکری، حسن؛ رشیدی، علی؛ رضایی، علی (1392). «پهنهبندی سیلاب رودخانۀ زرینه‌رود با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC - RAS در محیط GIS». مجلۀ پژوهش‌های دانش زمین، سال سوم، ش 13: 68-51. [9] محسنی، مهرداد (1384). «پهنهبندی خطر سیل با استفاده از مدل هیدرولیکی تحلیل رودخانه (HEC - RAS) در محیط سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS) (مطالعۀ موردی: رودخانۀ نکا)». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ منابع طبیعی ساری، دانشگاه مازندران. [10] Ahmad, S.S.; Simonovic, S.B. (2011). “A three-dimensional fuzzy methodology for flood risk analysis”. Journal of Flood Risk Management, DOI:10.1111/j.1753-318X. 2011. 01090.x
[11] Ashouri, M.; Rezaei Moghaddam, M.H.; Piry, Z. (2013). “Morphologic Change Assessment of Riverbed Before and after Dam Construction Using HEC RAS Model and GIS (Case Study: Downstream of Satarkhan Dam)”. Physical Geography Research Quarterly. 45(1): 87-100.
[12] Barker, D.M.; Lawler, D.M.; Knight, D.W.; Morris, D.G.; Davies, H.N.; Stewart, E.J. (2009). “Longitudinal distributions of river flood power: The combined automated flood, elevation and stream power (CAFES) methodology”. Earth Surface Processes and Landforms. 34(2): 280-290.
[13] Lund, J.R. (2002). “Floodplain planning with risk-Based optimization”, Journal of Water Resources Planning and Management. ASCE. 128: 3(202).
[14] Natural Resources Conservation Service. (2008). Stream restoration design (National Engineering Handbook 654). United States Department Agriculture.
[15] Song, S.; Schmalz, B.; Fohrer, N. (2014). “Simulation and comparison of stream power in-channel and on the floodplain in a German lowland area”. Journal of Hydrology Hydromechanics. 62(2): 133-144.
[16] Usul,N.; Turan,B. (2006). “Flood forecasting and analysis within the Ulus Basin, Turkey, using geographic information systems”. Nat Hazard39: 213-229 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,631 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,195 |
||