پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,032 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,502,166 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,766,125 |
نفوذ غرب در موسیقی‌نظامی ایران (از اواسط عصر ناصری تا پایان حکومت قاجار) | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقاله 6، دوره 46، شماره 1، خرداد 1392، صفحه 69-92 اصل مقاله (1.31 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2013.62225 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی لعل شاطری* 1؛ هادی وکیلی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسول) | ||
| چکیده | ||
| پس از تأسیس دارالفنون و سفرهای ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه به اروپا، فرهنگ غربی در ایران نفوذ و گسترش زیادی یافت. یکی از تأثیرات فرهنگ غربی در حوزه موسیقی بویژه موسیقی نظامی بود. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه‌ای در پی پاسخ به این پرسش است که تأثیرپذیری موسیقیدانان ایرانی و موسیقی نظامی (نقاره خانه) از شیوه‌های علمی و عملیِ منسجمِ موسیقی نظامی غرب تا چه میزان و چگونه بود؟ یافته‌ها حاکی از آن است که موسیقی نظامی غرب از اواسط عصر ناصری وارد ایران شد و تا پایان عصر قاجار، گسترش زیادی یافت و رقیبی جدی برای موسیقی نظامی شد؛ هر چند تلاش‌های برخی از موسیقیدانان و اعضای انجمن‌های ادبی، برای همسان سازی این دو سبک موسیقی بی نتیجه نبود و نوآوریهایی در عرصه موسیقی نظامی پدیدار شد، اما بسیاری از سبک‌های کهن موسیقی فراموش شد و الگوهای غربی در موسیقی مورد استقبال فراوان قرار گرفت. غرب گرایی شدید دربار قاجار و موسیقیدانان ایرانی، از عوامل اصلی این تأثیرپذیری بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قاجاریه؛ مسیو لومر؛ موسیقی غربی؛ موسیقی نظامی؛ ناصرالدین شاه؛ نقاره خانه | ||
| مراجع | ||
|
الئاریوس، آدام، سفرنامه، ترجمه احمد بهپور، تهران: ابتکار، 1363ش. آذری، شهلا، «اسناد مدرسه موسیقی». گنجینه اسناد، تهران: 1370ش. آریان‌پور، امیر اشرف، «روند آموزش موسیقی در ایران (از قاجار تا امروز)»، فرهنگ و هنر مقام موسیقایی، تهران: 1389ش. آقایی‌پور، شهرام، «یک سند موسیقایی از دارالفنون». کتاب ماه هنر، تهران: 1388ش. آنجللو، جوان ماریا، سفرنامهترجمه منوچهر امیری، تهران: خوارزمی، 1349ش. ابن خلدون، عبدالرحمن، مقدمه ابن خلدون (ج2). ترجمه محمد گنابادی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر، 1359ش. اسکندر بیگ منشی، تاریخ عالم آرای عباسی (ج3). چاپ اسماعیل رضوانی، تهران: دنیای کتاب 1377ش. اعتمادالسلطنه، محمدحسن، وقایع روزانه دربار ناصرالدین شاه، تهران: وحید، 1350ش. افتاده، محسن، «موسیقی نظامی در ایران». فرهنگ و هنر. 38تهران: 1377ش. اوبن، اوژن، ایران امروز، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: زوار، 1362ش. اورسل، ارنست، سفرنامه، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: افست، 1353ش. بروگش، هنریش، سفری به دربار سلطان صاحب قران، ترجمه مهدی کُرد بچه، تهران: اطلاعات، 1367ش. بلوکباشی، علی، پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی، 1380ش. همو، پژوهشی در موسیقی و سازهای موسیقی نظامی در دوره قاجار، تهران: پژوهش‌های فرهنگی، 1381ش. بویس، مری، دو گفتار در باره خنیاگری و موسیقی ایران، ترجمه بهزاد باشی، تهران: آگاه، 1368ش. بیانی، خانبابا، پنجاه سال تاریخ ناصری (ج3)، تهران: علم، 1375ش. بیهقی، ابوالفضل، تاریخ بیهقی چاپ سید شاهرخ موسویان، تهران: دستان، 1382ش. پادری، بازن، نامه‌های طبیب نادرشاهترجمه علی اصغر حریری، تهران: شرق 1365ش. پورمندان، مهران، «گذری بر روند آکادمیک آموزش موسیقی»، فرهنگ و هنر، تهران 1383ش. تاورنیه، ژان باتیست، سفرنامه ترجمه ابوتراب نوری، اصفهان: کتابفروشی سنایی، 1363ش. تورنتن، لین، تصاویری از ایران، ترجمه مینا نوایی، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی، 1374ش. جاهد، امیر، دیوان، تهران: ابن سینا، 1333ش. جکسون، ویلیامز، سفرنامه، ترجمه منوچهر امیری، تهران: خوارزمی، 1369ش. خالقی، روح‌الله، سرگذشت موسیقی ایران، (ج1)، تهران: صفی علیشاه، 1389ش. دالمانی، هانری، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه محمد فره وشی، تهران: امیرکبیر، 1335ش دروویل، گاسپار، سفر در ایران، (ترجمه منوچهر اعتماد مقدم،تهران: شباویز 1370ش. درویشی، محمدرضا، نگاه به غرب. تهران: ماهور، 1373ش. دریایی‌فر، صادق، «موسیقی نظامی؛ سوغات پیراسته». پلاک هشت، 1388ش. دلاواله، پیترو، سفرنامه، ترجمه شجاع الدین شفا، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1348ش. دورینگ، ژان، سنت و تحول در موسیقی ایرانی، ترجمه سودابه فضایلی، تهران: توس، 1382ش. دوکوتزبوئه، موریس، مسافرت به ایران، ترجمه محمود هدایت، تهران: امیرکبیر، 1348ش. رازانی، ابوتراب، شعر و موسیقی. تهران: بی جا، 1340ش. زوینس، الا، موسیقی کلاسیک ایران، ترجمه مهدی پور محمد، تهران: پارت، 1377ش. زیدان، جرجی، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه علی جواهرکلام، تهران: امیرکبیر، 1389ش. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما)، 11118/240، 5 برگ. ---------------------------------------، 1685/ 296، 2 برگ. ---------------------------------------،21773/ 297، 8 برگ. ---------------------------------------، 30155/ 240، 4 برگ. ---------------------------------------، 31964/ 240، 2 برگ. ---------------------------------------، 3256/296، 1 برگ. ---------------------------------------، 35020/ 240، 4 برگ. ---------------------------------------، ۳۵۴۰۰/297، 5 برگ. ---------------------------------------، ۳۵۴۰۴/ 297، 8 برگ. ---------------------------------------، ۳۶۹۶۹/ 297، 7 برگ. ---------------------------------------، 52342/ 240، 5 برگ. ---------------------------------------، 57861/ 240، 14 برگ. ---------------------------------------، ۵۷۸۵۵/240، 15 برگ. ---------------------------------------، 7402/ 240، 56 برگ. سالتیکوف، آلکسی، مسافرت به ایران، ترجمه محسن صبا، تهران: شرکن انتشارات علمی و فرهنگی، 1381ش. سانسون، مارتین، سفرنامه، ترجمه تقی تفضلی، تهران: ابن سینا، 1346ش. سپنتا، ساسان،چشم‌انداز موسیقی ایران، تهران: مشعل، 1369ش. سیفی هروی، سیف بن محمد، تاریخ نامه هرات، تهران: موقوفات افشار، 1381ش. شاردن، ژان، سفرنامه (ج3)، ترجمه اقبال یغمایی، تهران: توس، 1374ش. شرلی، سر آنتوان، سفرنامه برادران شرلی، ترجمه آوانس، تهران: کتابخانه منوچهری، 1357ش. شعبانی، عزیز، تاریخ موسیقی، تهران: بی جا، 1352ش. فارمر، هنری‌جورج، تاریخ موسیقی خاورزمین، ترجمه بهزاد باشی، تهران: آگه، 1366ش. فاطمی، ساسان، «سیر نفوذ موسیقی غربی به ایران در عصر قاجار». هنرهای زیبا، تهران: 1293ش. فیگوئرا، دن گارسیا دسیلوا، سفرنامه، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران: نشر نو، 1363ش. قاسمی‌پویا، اقبال، مدارس جدید در دوره قاجاریه، تهران: نشر دانشگاهی، 1377ش. کاتف، فدت، سفرنامه، ترجمه محمد صادق همایون‌فر، تهران: وزارت فرهنگ و هنر، 1356ش. کارری، جووانی فرانچسکو، سفرنامه، ترجمه عباس نخجوانی، تبریز: فرهنگ و هنر، 1348ش. کارلاسرنا، مادام، سفرنامه، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: زوار، 1362ش. کرزن، جرج، ایران و قضیه ایران (ج1)، ترجمه وحید مازندرانی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1380ش. کرمانشاهی، آقا احمد، مرآت الحوال جهان نما (ج1)، قم: انصاریان، 1373ش. کریستن سن، آرتور، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، تهران: سمیر، 1386ش. کمپفر، انگلبرت، سفرنامه، کیکاوس جهانداری، تهران: خوارزمی، 1363ش. گزنفون، کورش نامه، ترجمه رضا مشایخی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1342ش. لایارد، سراستفن هنری، سفرنامه، ترجمه مهراب امیری، تهران: وحید، 1367ش. لعل‌شاطری، مصطفی، «موسیقی عصر تیموری، با تکیه بر نگاره‌ها و روایات تاریخی»، پژوهش‌های علوم تاریخی، تهران 1393ش. ماسه، هنری، «ایران ساسانی»، ترجمه عیسی بهنام، تمدن ایران، تهران: بنگاه ترجمه، 1346ش. محبوبی اردکانی، حسین، چهل سال تاریخ ایران، تهران: اساطیر، 1356ش. مددپور، محمد، سیر تفکر معاصر ایران (ج1)، تهران: سوره، 1386ش. مستوفی، عبدالله، شرح زندگانی من (ج1)، تهران: زوار، 1342ش. مسعودی، حسین بن علی، مروج الذهب (ج1)، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی، 1365ش. مشحون، حسن، تاریخ موسیقی ایران، تهران: فرهنگ، 1388ش. مظفرالدین شاه قاجار، سفرنامه مبارکه مظفرالدین شاه به فرنگ، چاپ علی دهباشی، تهران: فروزان، 1361ش. ملاح، حسینعلی، تاریخ موسیقی نظامی ایران، تهران: هنر و مردم، 1354ش. میلر، لورد، موسیقی و آواز در ایران، ترجمه محسن الهامیان، تهران: ثالث، 1384ش. ناصرالدین شاه قاجار، یادداشت‌های روزانه ناصرالدین شاه(1300ـ1303قمری)، تهران: سازمان اسناد ملی ایران، 1378ش. همو، روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر سوم به فرنگستان (ج1)، چاپ محمد اسماعیل رضوانی، تهران: رسا، 1369ش. همو، روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر دوم به فرنگستان، چاپ فاطمه قاضیها، تهران: سازمان اسناد ملی ایران، 1379ش. همو، سفرنامه ناصرالدین شاه به فرنگ، تهران: بهارستان، 1362ش. نصرآبادی، محمدطاهر، تذکره، چاپ وحید دستگردی، تهران: فروغی، 1361ش. نصری‌اشرفی، جهانگیر،تاریخ هنر ایران، (ج2)، تهران: آروَن، 1388ش. نصیری‌فر، حبیب الله،سرگذشت مدارس موسیقی ایران. تهران: ثالث، 1382ش. همو، مردان موسیقی سنتی و نوین ایران، تهران: نگاه، 1383ش. واقدی، محمدبن عمر، مغازی، (ج1)، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران: نشر دانشگاهی، 1369ش. وجدانی، بهروز، فرهنگ موسیقی ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی، 1376ش. هاشمیان، احمد، تحولات فرهنگی ایران در دوره قاجاریه و مدرسه دارالفنون، تهران: سحاب، 1379ش. هاشمی‌رفسنجانی، اکبر،امیرکبیر یا قهرمان مبارزه با استعمار، تهران: اسلامی، 1362ش.
Algar, Hmid, Mirza Malkom Khan: A Study in the History of Iranian Modernism, University of California: Berkeley, 1973.
Ardalan, Afshin, “Persian Music Meets West”. Bachelor’s Thesis in Music Performance, Lahti University of Applied Sciences, 2012.
Balaghi, Shiva, “Print Culture in Late Qajar Iran: The Cartoons of Kashkul”, Iranian Studies, Vol 33: 165-181, 2000.
Barjesteh, Ferydoun, “Introduction to Entertainment in Qajar Persia”, Iranian Studies, Vol 40: 447-454, 2007.
Chehabi, H. E, “From Revolutionary Tasnif to Patriotic Surd: Music and Nation-Building in Pre-World WarII Iran”.British Institute of Persian Studies, Vol 37: 143-154, 1999.
Cronin, Stephanie, “Building a New Army: Military Reform in Qajar Iran”. War and Peace in Qajar Persia, New York: Routledge, 2008.
Daniel, Elton, Culture and Customs of Iran, London: Greenwood Press, 2006.
Ekhtari, Maryam, “Nasir al Din Shah the Dar al Funun: The Evolution of an Instituion”, Iranian Studies, Vol 34: 153-163, 2001.
Fallahzadeh, Mehrdad, Persian Writing on Music, Suwed: Doctoral Dissertation at Uppsala University, 2005.
Farhat, Hormoz, The Dastgah Concept in Persian Music, New York: Cambridge University, 2004.
Fatemi, Sasn, “Music, festivity, and gender in Iran form the Qajar to the early Pahlavi period”, Iranian studies, Vol 38: 399-416, 2005.
Graofalo, Robert, A Pictoril History of Civil War Era Musical Instruments Military Bands, New York: Historical Association Coopertown, 1993.
Kia, M.,“Inside the Court of Naser od-Din Shah Qajar, 1881-96”, Middle Eastern Studies, Vol 37: 101-141, 2001.
Krone, Max, “Music in Iran”, Music Educators Journal, Vol 39: 24-25, 1952.
Leone, Massimo, “My Schoolmate: Protest Music in Present-day Iran”, Critical Discourse Studies, Vol 9: 347–362, 2012.
Loeb, Laurence, “The Jewish Musician and the Music of Fars”, Asian Music, Vol 4: 3-14, 1972.
Mahdavia, Shireen, “Childhood in Qajar Iran”, Iranian Studies, Vol 47: 1-22, 2014.
Malekpour, Jamshid, The Islamic Drama, London: Frank Cass, 2005.
Martin, Vanessa, The Qajar Pact: Bargainang, Protest and the State in Nineteenth-Century Persia, London: I.B. Tauris, 2005.
Mohammadi, Khadijeh, “From Sitters to Photographers: Women in Photography from the Qajar Era to the 1930s”,History of Photography, Vol 37: 48-73, 2013.
Monelle, Raymond, The Musical Topic Hunt, Military and Pastoral, Bloomington: Indiana University, 2006.
Nettl, Bruno, “Attitudes towards Persian Music in Tehran, 1969”, The Musical Quarterly, Vol 56: 183-197, 1970.
Scarce, Jennifer, “Entertainments East and West Three Encounters Between Iranians and Europeans during the Qajar Period (1786–1925)”,Iranian Studies, Vol 40: 455-466, 2007.
Wiggins, Geraint, “Music, mind and mathematics: theory, reality and formality”, Mathematics and Music, Vol 6: 111–123, 2012.
Youssefzadeh, Ameneh, “Iran's Regional Musical Traditions in the Twentieth Century”, Iranian Studies, Vol. 38, pp 417-439, 2005.
Youssefzadeh, Ameneh,“The Situation of Music in Iran Since The Revolution: The Role of Official Organizations”, British Journal of Ethnomusicolog, Vol. 9: 35-61, 2000.
Zonis, Ella, “Contemporary Art Music in Persia”, The Musical Quarterly, Vol. 51: 636-648, 1965. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 824 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,025 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب