تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,115,515 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,219,677 |
پژوهشی در باب تأملات معناشناختی عینالقضات همدانی | ||
ادب فارسی | ||
مقاله 5، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اسفند 1395، صفحه 75-93 اصل مقاله (406.7 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2017.61915 | ||
نویسنده | ||
مسعود آلگونه جونقانی* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
موضوع معناشناسی و تبیین رابطۀ «لفظ» و «معنا» همواره در اندیشة عرفانی مطرح بوده است؛ البته در همین زمینه، مفسّران و بلاغیون نیز هریک به شیوۀ خاص خود به استقبال موضوع رفته و از جایگاه خود مباحث مهمی دراینباره مطرح کردهاند، امّا در ساحت عرفان، معناشناسی متلازم با طرز تفکر ویژۀ عرفانی است و از علل و اسباب نظری خاصی برخوردار است. دراینمیان، آثار عینالقضات و شیوۀ طرح موضوع در این آثار از اهمیّت بسیاری برخوردار است. به همین دلیل، پژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد درونمتنی، آثار عینالقضات را از این چشمانداز کاویده است. برایناساس، تأملات معناشناختی عینالقضات ذیل هفت عنوان بررسی شده است: 1- لفظ و اصول وضع آن؛ 2- فرم بیان و مادۀ بیان؛ 3- معنای اصطلاحی و معنای حقیقی؛ 4- تکثّر لفظی و تکثّر معنایی؛ 5- اطلاق حقیقی و اطلاق مجازی؛ 6- تمایز لفظی و تمایز معنوی و 7- مسمّا در غیاب اسم. در پایان مشخص میشود که عینالقضات در تأملات معناشناختی خود، متأثر از نظریۀ وجودی و معرفتی عرفانی است و تلقّی وی دربارۀ حقیقت و ساختار سلسلهمراتبی آن، منتهی به این شده است که معنی را بر شکل ارج نهد و مقدم بدارد. | ||
کلیدواژهها | ||
عینالقضات؛ لفظ؛ معنا؛ اطلاق حقیقی؛ اطلاق مجازی | ||
مراجع | ||
ابنانباری، عبدالرحمن بن محمد (1405)، نزهة الانباء فی طبقات الادباء، تحقیق ابراهیم السامرائی، اردن، مکتبة المنار. بارت، رولان (1370)، عناصر نشانهشناسی، ترجمۀ مجید محمدی، تهران، مؤسسه بینالمللی الهدی. پارساپور، زهرا (1390)، «دیدگاه عینالقضات در باب حروف، حروف مقطعه و نقط»، لسان مبین، زمستان، دورة 3 (دورة جدید)، ش 6 ، 31- 47 . پالمر، فرانک (1374)، نگاهی تازه به معنیشناسی، ترجمۀ کورش صفوی، تهران، کتاب ماد. سوسور، فردیناندو (1378)، دورۀ زبانشناسی عمومی، ترجمة کوروش صفوی، تهران، هرمس. صفوی، کوروش (1392)، درآمدی بر معنیشناسی، تهران، سورۀ مهر. پورجوادی، نصرالله (1356)، مکاتبات خواجهاحمد غزالی با عین القضات همدانی، تهران، خانقاه نعمتاللهی. عینالقضات، عبدالله (1362)، نامههای عینالقضات همدانی، تصحیح علینقی منزوی و عفیف عسیران، تهران، منوچهری. (1373الف)، تمهیدات، تصحیح عفیف عسیران، تهران، منوچهری. (1373ب)، شکوی الغریب عن الأوطان إلی علماء البلدان، تحقیق عفیف عسیران، پاریس، دار بیبلیون. (1379)، لوایح، تصحیح و تنظیم رحیم فرمنش، تهران، منوچهری. (١٣٨۵)، دفاعیات عینالقضات همدانی، ترجمة قاسم انصاری، تهران، منوچهری. غزالی، احمد (1359)، سوانح؛ براساس تصحیح هلموت ریتر، تصحیح و توضیح نصرالله پورجوادی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران. میرباقریفرد، سیدعلیاصغر و معصومه محمدی (1389)، «نقش انشا در زبان عرفانی (بررسی و تحلیل نقش انشا در آثار فارسی عینالقضات همدانی)»، شعر پژوهی (بوستان ادب- علوم اجتماعی و انسانی)، تابستان، دوره 2، ش 2 (پیاپی 1- 58)، 185- 208. و شهرزاد نیازی (1389)، «بررسی و تحلیل زبان عرفانی در آثار عینالقضات همدانی»، پژوهشهای فلسفی-کلامی، پاییز و زمستان، دورة 12، ش 1- 2 (45-46)، 267 - 286. هارلند، ریچـارد (1388)، ابرساختارگرایی؛ فلسفۀ ساختارگرایی و پساساختارگرایی، ترجمة فرزان سجوی، تهران،: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. Chandler, Daniel. (2007), Semiotics, London and New York, Routledge. Saeed, I. John (2009), Semantics, 3rd edition, United Kingdom, Wiley-Blackwell. Silverman, Kaja (1983), The Subject of Semiotics, New York, Oxford University Press. Yule, George (1985), The Study of Language: an introduction, Cambridge, Cambridge University press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 958 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 684 |