تعداد نشریات | 157 |
تعداد شمارهها | 6,057 |
تعداد مقالات | 66,193 |
تعداد مشاهده مقاله | 111,627,839 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 86,248,176 |
طرز انوری در غزلها و رباعیها، با تکیه بر ویژگیهای نحوی کلام | ||
ادب فارسی | ||
مقاله 2، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 18، اسفند 1395، صفحه 21-40 اصل مقاله (438 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2017.61911 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا ترکی1؛ سمیه رجبی* 2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
بسیاری از صاحبنظران انوری را در غزل مبدع طریقهای نو دانسته و او را پیشرو و آغازگر راهی خواندهاند که در عاشقانههای سعدی به اوج میرسد، امّا پژوهندگان زبان در بحث از این ابداع به مسائل نحوی کلام کمتر پرداختهاند. هدف این مقاله دستیابی به درک و دریافتی سبکشناسانه از نحو غزلیّات و رباعیهای انوری است؛ چراکه اساساً با واکاوی ویژگیهای نحوی زبان اوست که میتوان دلایل سبکسازبودن وی را توضیح داد؛ شاعری که بر نبوغی زبانی دست دارد و از رفتاری که با زبان در پیش گرفته، آگاه است. در این بررسیها خواهیم دید که بسامد فراوان وجه فعلی «گفتن» و ترکیبهای کنایی، بهکارگیری بیش از دو فعل در یک بیت، پیوستگی معنایی دو مصراع، پنهانکردن عنصر تکرار با بازیهای نحوی و بهرهگیری از امکان تنوع ساخت در زبان، از عناصر مسلط و سبکساز در غزلیّات و رباعیهای انوری است و نیز خواهیم دید که شاعر چگونه با نحوة استفاده از حروف اضافه درجهت شکلگیری فردیّت مستقل سبکی گام برمیدارد و این نخستین گام، برای نخستینبار، همان بارقهای است که این استفادة شگفت را در غزلیّات نابغهای چون سعدی شعلهور میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
انوری؛ نحو زبان؛ فعل؛ ترکیب کنایی؛ تکرار؛ حروف اضافه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Anvari's Style in His Sonnets and Quatrains, Relying on Syntax | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohama torki1؛ somaye rajabi2 | ||
چکیده [English] | ||
Many experts believe in Anvari as a leading innovator in Sonnet, a pioneer and the initiator of a style that culminated with Sa'adi's romances. But language scholars have not paid so much to Anvari's syntactic issues discussing his innovations. The present paper is to get a stylistic understanding out of Anvari's syntax in his sonnets and quatrains, because explaining the reasons why he is considered a stylist, a poet who is genius in language and completely aware of his behavior to it, would basically possible through exploring the syntactic features of his language. It can be seen, in this review that the high frequency of verbal mode (to say) and metonymy compounds, using more than two verbs in a verse, semantic integration of two hemistiches, hiding the element of repetition with syntax games and taking advantage of the syntax diversity in language are the dominant elements of Anvari's style in his sonnets and quatrains. And it will also be seen how the poet uses prepositions to establish an independent personal style and this step was the first stark ignited the fire of this surprising usage, for the first time, in the poetry of Sa'adi, the genius poet. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Anvari, Sonnet, Quatrain, Syntax, Verb, Metonymy Compound, Repetition, Prepositions | ||
مراجع | ||
احمدی، بابک (1388)، ساختار و تأویل متن، چاپ یازدهم، تهران، مرکز. احمدی گیوی، حسن و حسن انوری (1388)، دستور زبان فارسی 1، چاپ چهارم از ویرایش سوم، تهران، فاطمی. انوری، علی بن محمد (1376)، دیوان انوری، به تصحیح محمّدتقی مدرس رضوی، چاپ پنجم، تهران، علمی و فرهنگی. تودوروف، تزوتان (1382)، بوطیقای ساختارگرا، ترجمة محمّد نبوی، چاپ دوم، تهران، آگه. جرجانی، عبدالقاهر (1368)، دلائلالاعجاز فی القرآن، ترجمة سیدمحمّد رادمنش، مشهد، آستان قدس رضوی. خانلری، پرویز (1327)، تحقیق انتقادی در عروض فارسی و چگونگی تحول اوزان غزل، تهران، دانشگاه تهران. زرینکوب، عبدالحسین (1382)، نقد ادبی، چاپ هفتم، تهران، امیرکبیر. شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1389)، مفلس کیمیافروش، چاپ چهارم، تهران، سخن. (1370)، موسیقی شعر، چاپ سوم، تهران، آگاه. شمیسا، سیروس (1375)، سبکشناسی شعر، چاپ دوم، تهران، فردوس. (1385)، بیان، چاپ اول از ویرایش سوم، تهران، میترا. (1376)، سیر غزل در شعر فارسی، چاپ پنجم، تهران، فردوسی. شهیدی، سیدجعفر (1376)، شرح لغات و مشکلات دیوان انوری ابیوردی، چاپ دوم، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. صفا، ذبیحالله (1384)، تاریخ ادبیّات ایران (خلاصة جلد اول و دوم)، جلد 1، چاپ بیستوسوم، تهران، ققنوس. صفوی، کوروش (1383)، از زبانشناسی به ادبیّات، جلد 1،چاپ دوم، تهران، سورة مهر. ضیف، شوقی (1383)، تاریخ و تطور علوم بلاغت، به ترجمة محمّدرضا ترکی، چاپ اوّل، تهران، سمت. محجوب، محمدجعفر (بی تا)، سبک خراسانی در شعر فارسی؛ بررسی مختصّات سبکی شعر فارسی از آغاز ظهور تا پایان قرن پنجم هجری، چاپ اوّل، تهران، فردوس و جامی. مشرف، مریم (1386)، «نظم و ساختار در نظریة بلاغت جرجانی»، پژوهشنامة علوم انسانی، تابستان، ش 56، 403- 416. وستلند، پیتر (1371)، شیوههای داستاننویسی، ترجمة محمّدحسین عباسپور تمیجانی، تهران، مینا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,188 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,033 |