تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,120,183 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,227,005 |
علت کاویِ بحران هویت در معماری و شهرسازی معاصر ایران | ||
نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
مقاله 6، دوره 21، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 63-74 اصل مقاله (1.95 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2017.61657 | ||
نویسنده | ||
محمدمنان رئیسی* | ||
دانشگاه قم | ||
چکیده | ||
«بحران هویت در معماری و شهرسازی معاصر ایران» موضوعی است که تاکنون، تألیفات متعددی پیرامون آن نگاشته شده است. اغلب آنها به تحلیل کالبدیِ مصادیق این مسئله پرداخته اند اما این مهم، مسئلهای نیست که تحلیل و ریشهیابیِ آن را بتوان در حوزههای کالبدی-فضاییِ صرف ژرفکاوی نمود. پرسشی که شاکله اصلی این پژوهش را شکل می-دهد این است که «منشأ بروز بحران هویت در معماری و شهرسازی معاصر ایران چیست؟». برای پاسخگویی به این پرسش، ضمن اتخاذ رویکردی میان رشتهای و بهرهگیری از متون دست اول دینی، در مقام گردآوری دادهها از روش اسنادی-کتابخانه ای و در مقام تحلیل و داوری دادهها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. طبق یافتههای این پژوهش، رمزگشایی از بحران فوقالذکر را بایستی در چالش تمدن اصیل اسلامی (به عنوان تمدنی الهی) و تمدن معاصر غرب (به عنوان تمدنی الحادی) واکاوی نمود. در سامانهای که ارزشهایش ریشه در ملکوت دارد، بروز بحران هویت برای کنشها و سبکهایی که محصولِ اصالت بخشیدنِ به مُلک در مقابل ملکوت است، امری محتوم است؛ به بیان دیگر، به دلیل عدم تجانس و تناسب مبانیِ بینشی و ارزشیِ معماری و شهرسازی معاصر ایران با کنشها و سبکهای کالبدی رایج در این نظام، این بحران همچنان تداوم خواهد داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
تمدن الهی؛ تمدن مدرن؛ بحران هویت؛ معماری و شهرسازی؛ متون دینی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. آر بلاستر، آنتونی (1367)، ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، ترجمه عباس مخبر، نشر مرکز، تهران. ابن بابویه، محمد بن على (1403 ق)، الخصال، جلد 1، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم. استاد ولى، حسین (1381)، آداب و سنن و روش رفتارى پیامبر گرامى اسلام، چاپ سوم، انتشارات پیام آزادى. تهران. بهزادفر، مصطفی (1387)، هویت شهر، مؤسسه نشر شهر، تهران. پارسانیا، حمید (1391)، جهانهای اجتماعی، انتشارات کتاب فردا، قم. پارسانیا، حمید (1389)، هستی و هبوط انسان در اسلام، دفتر نشر معارف، قم. پیرنیا، محمدکریم (1386)، سبک شناسی معماری ایرانی، تدوین دکتر غلامحسین معماریان، چاپ پنجم، سروش دانش، تهران. جوادی آملی، عبدالله (1388)، نسبت دین و دنیا (بررسی و نقد نظریه سکولاریسم). نشر اسرا، قم. حبیبی، سید محسن (1384)، از شار تا شهر، چاپ ششم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. حجت، عیسی (1384)، هویت انسان ساز انسان هویت پرداز، نشریه هنرهای زیبا، شماره 24، صص 62- 55. حرانی، حسن بن شعبه (1404ق)، تحف العقول، انتشارات جامعه مدرسین، قم. خسروپناه، عبدالحسین (1392)، فلسفه علوم انسانی (بنیادهای نظری)، انتشارات تعلیم و تربیت اسلامی، قم. خسروپناه، عبدالحسین (1382)، گستره شریعت، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، تهران. خمینی، روح الله (1377)، شرح حدیث جنود و عقل، چاپ دوم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران. خمینی، روح الله (1378)، صحیفه امام، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران. خمینی، روح الله (1361)، صحیفه نور، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران. رجایی، حمید (1389)، آفرینندگی، تفکر جانبی و باور دینی، انتشارات شهر من، اصفهان. رئیسی، محمدمنان (1395)، تحلیلی میان رشتهای از تحولات کالبدی فضایی بازارها و مراکز تجاری معاصر ایران با تأکید بر متون دینی، مجله مطالعات میان رشتهای در علوم انسانی، شماره 8 (2)، صص 118-99. زرشناس، شهریار (1383)، مبانی نظری غرب مدرن، انتشارات کتاب صبح، تهران. سید رضی، محمد (1415ق)، نهج البلاغه، دار الاسوه، بیروت. عاملی، جعفر مرتضی (1391)، شهر اسلامی، انتشارات بوی شهر بهشت، مشهد. فوزی، یحیی و معینیپور، مسعود (1388)، مبانی و اهداف توسعه سیاسی از دیدگاه امام خمینی، مجله مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 16، صص90-63. گنون، رنه (1393)، بحران دنیای متجدد، ترجمه حسن عزیزی، انتشارات حکمت، تهران. گولد، جولیوس و کولب، ویلیام (1384)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمهٔ محمد جواد زاهدی، نشر مازیار، تهران. مجلسی، محمد تقی (1403ق)، بحار الانوار، جلد1، نشر وفاء، بیروت. محدث نوری، حسین (1408ق) ، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، جلد 17، انتشارات موسسه آل البیت لأحیاء التراث، قم. مصباح یزدی، محمدتقی (1375)، ارزش های اسلامی در مدیریت، فصلنامه معرفت، شماره 17، صص 30-18. مهدوی نژاد، محمدجواد (1383)، حکمت معماری اسلامی در جستجوی ژرف ساختارهای معنوی معماری اسلامی ایران، مجله هنرهای زیبا، شماره 19، صص 66-57. مهدی زاده، حسین (1393)، بینش تمدنی، انتشارات کتاب فردا، قم. میرباقری، سید محمد مهدی (1393)، هنر، دین، تجدد، گفتارهایی در مبانی هنر، انتشارات کتاب فردا، قم. نقرهکار، عبدالحمید (1387)، درآمدی بر هویت اسلامی در معماری و شهرسازی، نشر پیام سیما، تهران. نقرهکار، عبدالحمید و رئیسی، محمدمنان (1391)، تحققپذیری هویت اسلامی در آثار معماری، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره 7، صص 12- 5. نقیزاده، محمد (1386)، ادراک زیبایی و هویت شهر در پرتو تفکر اسلامی، انتشاراتسازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، اصفهان. نقیزاده، محمد (1379)، رابطه هویت سنت معماری ایران با مدرنیسم و نوگرایی، مجله هنرهای زیبا، شماره 7، صص 91-79. نوروزی، محمد جواد (1376)، مبانی فکری سکولاریسم، فصلنامه معرفت، شماره 22، صص 34-22. Adorno, T.W (2004), Aesthetic Theory, Trans by Robert Hullot-Kentor, Continuum International Publishing Group.
Eisenman , P (1988), EN Terror Firma: In Trails of Grotextes, in “Form, Being; Absence, Architecture and philosophy”, Pratt journal of Architecture, 2, Rizzoli, New York.
Nasr, H (1987), Islamic Art and Spirituality,State University of New YorkPress, Albany.
Tschumi, B (1996), Architecture and Disjuctions: Collected Essays 1975–1990, MIT Press, London.
Tschumi, B (1977), Architectural design 47, No.3, pp. 214-218
http://omranrco.tehran.ir.
http://setavin.com.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,426 |